مطالعه ژن عامل رونویسی متصل شونده به عناصر پاسخ دهنده به تنش کم آبی در برخی ارقام گندم نان ایران

پروتئین عامل رونویسی متصل شونده به عناصر پاسخ دهنده به تنش کم آبی، یکی از عوامل مهم رونویسی است که در بسیاری از گیاهان نقش کلیدی را در تحمل پذیری به تنش های محیطی ایفا می کند و تنها ویژه عالم گیاهی است. تنش اسمزی از قبیل خشکی، شوری و سرما، یکی از مهم ترین تنش هاست. این پروتئین به عناصر پاسخ دهنده به تنش های اسمزی متصل شده، باعث بیان چندین ژن می شود که در نهایت با اعمال تغییرات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک باعث ارائه پاسخ مناسب به تنش محیطی اعمال شده می شود. خصوصیت اصلی این ژن، داشتن توالی حفاظت شده با نام ناحیه AP۲ است که محصول آن به صورت پروتئین، به توالی خاصی از DNA متصل می شود. جداسازی و تعیین خصوصیات قسمتی از ژن این عامل مهم رونویسی از ارقام گندم نان امید، سرداری و زرین که بومی یا کشت شونده در ایران بوده، به ترتیب نیمه حساس، مقاوم و نیمه مقاوم به سرما هستند، صورت گرفت. استخراج DNA و mRNA، ساخت cDNA، طراحی پرایمرهای اختصاصی، PCR، الکتروفورز، عبور از ستون به منظور خالص سازی نمونه ها و تعیین توالی DNA، به شناسایی توالی های این ژن در ارقام مذکور منجر شد. تجزیه و تحلیل های مختلف بیو انفورماتیک نشان داد که آن ها دارای ناحیه AP۲ بوده و متعلق به زیر خانواده عامل رونویسی متصل شونده به عناصر پاسخ دهنده به تنش کم آبی متعلق هستند. این توالی ها با شماره های دسترسی FC۵۵۶۸۴۸، FC۵۵۶۸۴۹ و FC۵۵۶۸۵ در بانک جهانی ژن (NCBI) به ثبت رسید.