بررسی اثر شیب، دبی و بافت خاک برگسترش جبهه رطوبتی در خاک های همگن از منبع نقطه ای

برای بررسی جبهه پیشروی رطوبت خاک، مدل فیزیکی به شکل مکعب مستطیل با ابعاد، ۱۶۰ ، ۱۲۰ و ۶۰ سانتیمتر به ترتیب طول، ارتفاع و عرض ساخته شد به منظور تاثیر شیب زمین، دبی قطره چکان و نوع بافت خاک بر پیشروی جبهه رطوبتی آزمایش هایی در سه نمونه خاک با بافت شنی لومی، لومی رسی شنی و رسی در شیب ها و دبی های متفاوت انجام گردید. نتایج نشان داد که در تمامی آزمایش های انجام گرفته بیشترین مقدار حداکثر شعاع خیس شده برای همه شیب ها در بافت خاک رسی و پس از آن برای خاک لومی رسی شنی و کمترین مقدار آن برای نمونه خاک شنی لومی ایجاد می گردد. حداکثر شعاع جبهه رطوبتی در آزمایش های انجام گرفته بین ۳۷ الی ۱۱۵ سانتیمتر متغیر بوده است. با افزایش دبی قطره چکان در شرایط برابر، حداکثر شعاع جبهه رطوبتی افزایش پیدا می کند. در تمام آزمایش ها با شیب های برابر بیشترین عمق نفوذ در محور قطره چکان، با حجم ثابت آب کاربردی به ترتیب برای خاک با بافت شنی لومی ، لومی رسی شنی و رسی تشکیل شده است. مقدار عمق جبهه رطوبتی در زیر قطره چکان در آزمایش های انجام گرفته بین ۳۷ الی ۶۵ سانتیمتر متغیر بوده است. همچنین با افزایش شیب، عمقی که در آن حداکثر شعاع جبهه رطوبتی تشکیل می شود به سطح زمین نزدیکتر می شود. کمترین مقدار عمقی که در آن حداکثر شعاع جبهه رطوبتی ایجاد می گردد برای خاک رسی با دبی قطره چکان ۸ لیتر در ساعت در شیب ۲۰ درصد برابر ۵/۴ سانتیمتر و بیشترین مقدار آن برای خاک شنی لومی با دبی قطره چکان ۲ لیتر در ساعت و در شیب صفر برابر ۱۹ سانتیمتر می باشد. بیشترین درصد مساحت جبهه رطوبتی پایین دست قطره چکان، در شیب ۲۰ درصد و بافت خاک رسی با دبی قطره چکان ۸ لیتر در ساعت ، برابر با ۸۱ درصد می باشد.