جستاری در اصول متعالی مکتب اصفهان مبتنی بر حکمت هنر اسلامی در راستای تعالی شهرسازی و معماری دوران معاصر

از مکتب اصفهان به عنوان دوره اعتلای معماری و شهرسازی ایران یاده شده که منعبث از ایده های معنوی و حکمت نظری و عملی اسلامی است. با توجه به این موضوع، شناسایی اصول نظری و راهبردهای عملی آن میتواند برای تعالی معماری و شهرسازی معاصر رهگشا باشد. هدف این نوشتار بازخوانی حکمت متجلی در آثار مکتب اصفهان، شناسایی راهبردهای عملیاتی آن و ترجمان این راهبردها برحسب شرایط زمان و مکان است. برای نیل به این هدف در مرحله اول پژوهش با استفاده از روش تفسیری -تاریخی و تحلیل محتوای متون عملی، مفاهیم و مصادیق «حکمت متجلی» در آثار معماری و شهرسازی شناخته شده و راهبردهای عملیاتی آن مشخص میگردد. سپس در مرحله دوم پژوهش با بهره از روش تفسیرگرائی استنتاجی در بستر کیفی، اصول حکمت اسلامی مکتب اصفهان دسته بندی شده و با روش استدالل منطقی ترجمان راهبردی برای بازتاب حکمت اسلامی در دوره معاصر ارائه میشود. براساس یافته های پژوهش مشخص شد که مکتب اصفهان با تعریف اسلامی از انسان و نیازهای او، در پی اغنای احتیاجات مخاطبان بوده و در این امر اصول اخالق حرفه ای و اسلامی سرلوحه کار معماران و طراحان قرار داشته است. همچنین مشخص شد تجلی عملی حکمت اسلامی در آثار مکتب اصفهان، براساس اصل «وحدت معرفت و عمل» و با بکارگیری فناوریهای پیشرفته آن روزگار کالبد گرفته است. بنابراین بکارگیری حکمت اسلامی در دوران معاصر، برای تعالی شهرسازی و معماری ایرانی-اسلامی در گرو شناخت مبانی نظری حکمت، تعیین راهبردها برحسب شرایط زمان و مکان و بکاگیری بهینه فناوریهای نوین در طراحی و ساخت بیان می شود.