بازنمود حکمت اسلامی در هنر نمایش تعزیه

تعزیه" به عنوان یک هنر ایرانی و اسلامی نه تنها ریشه در قدمت تاریخ اسلام دارد بلکه به لحاظ ساختاری، مجموعه آداب و رسوم ایرانی را در خود جای داده است. بهره گیری از زبان عام و در عین حال مدرن، محتوای مذهبی و به موازات آن ملی واجتماعی، "تعزیه" را به عنوان یک پدیده تاویل پذیر، در راستای روند تکامل اجتماعی و مذهبی بشر معرفی می نماید. شیوه ارتباطی این هنر نمایش به گونه ای است که در آن مخاطبان، در پذیرش مفهوم، آن هم بدون واسطه، فعال هستند. علاوه بر ارتباط دیداری و شنیداری، رابطه متقابل مثلث گونه به شکل تماشاچی - خدا - نقش خوان نقش می بندد. "تعزیه" همچنین، بدلایل ویژگی های منحصر بفرد خود، معناسازی حکمی را تسهیل نموده و توجه خود را معطوف به شناخت انسان از خود و جهان پیرامونش (فارغ از جنسیت، سواد و طبقه اجتماعی) می نماید. استغنای فرم و محتوا با ارائه کهن الگوها و بهره گیری از سایر عوامل مشترک ارتباطی، علاوه بر جذابیت، استمرار پیوند فرهنگی مردم را در یک جامعه واحد و بلکه در سایر جوامع بهره مند از این شیوه ی نمایشی بوجود می آورد. بنابراین می توان از این گونه ی نمایش ایرانی - اسلامی نه تنها در ترویج مبانی حکمی بویژه تشیع بهره برد، بلکه تثبیت و ماندگاری تاریخ ایرانی- اسلامی را در بر دارد. در این پژوهش، چگونگی روند تاثیر و تاثر مفاهیم نهفته در هنر نمایش "تعزیه" و در نهایت استعلای حیات انسانی بر مبنای "حکمت اسلامی"، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.