حقوق بین الملل بشر دوستانه در نهج البلاغه

در حقوق و قوانین بین الملل ، یکی از مهمترین چالش های پیش رو، انطباق این حقوق و قوانین با موازین داخلی حکومت ها و کشورهای عضو جامعه بین الملل می باشد .در این میان بیشترین تقابل با حکومت هایی صورت می گیرد که یا برمدار دین و دستورات شارع خود قرار دارند و یا به صورت دیکتاتوری و مستبدانه اداره می شوند ، و از آنجا که بشر وکرامت انسانی او اصلی ترین محور قوانین بین الملل می باشد ، تعریف انسان و هدف از خلقت او در مکاتب و پذیرش آن توسط حکومت ها ، بیشترین تاثیر را بر این چالش نهاده است . " حقوق بشر دوستانه بین المللی" یا" حقوق بین الملل بشر دوستانه" که به" حقوق جنگ" یا" حقوق مخاصمات مسلحانه" معروف شده و از جمله قوانین بین المللی ست که بر محور انسان و حمایت از شرافت انسانی او در جنگ های بین المللی ، قوام یافته است . اینکه آیا می توان مصادیقی از رعایت" حقوق بین المللی بشردوستانه" در متون وحکمت عملی اسلام یافت نمود؟ مهمترین مبحث پیشروست. " جهاد" (جنگ فی سبیل الله) در مکتب اسلام با حدود ۴۰۰ آیه و حداقل در ۱۷ سوره از قرآن موضوعی است که بیشترین مبحث فقهی را به خود اختصاص داده است.از طرف دیگر نیز مهمترین تشکیلات بین المللی به خصوص" جامعه بین الملل" و " ملل متحد" و" دادگاه کیفری بین المللی" نیز بعد از گسترده ترین جنگ ها به منظور کاستن تنش ها و تخاصم بین دول ، همچنین ایجاد صلح و تعقیب و تنبیه جنایتکاران جنگی بنیان گزارده شده است. در حقیقت" حقوق بشردوستانه بین المللی" در پی روش های بشردوستانه به منظور محدودکردن اثرات سوء مخاصمات بر افرادیست که یا در مخاصمه شرکت ندارند و یا از جنگ کناره گیری نموده اند و به زبان دیگر ، جلوگیری از خشونت بی اندازه درجنگ است. در این نوشتار سعی بر این داریم با روشی ، توصیفی_ تحلیلی و کنکاش در حکمت اسلامی به ویژه در" سیره عملی نهج البلاغه" مصادیقی از رعایت " حقوق بشر دوستانه بین المللی" ارائه گردد . وآخر نیز نشان دهیم که" فقه پویای شیعه" می تواند در این مسیر، راهی به غایت هموار ، پیش روی ما ایجاد نماید.