بررسی معماری و شهرسازی ایران در دوران زندیه و قاجاریه

پرواضح است که شیراز یکی از شهرهای مهم در تمام ادوار تاریخ بوده است و حاکمان سعی در ایجاد بناهای ماندگار در اینشهر داشتند. شیراز در دوره زندیه به عنوان پایتخت این سلسله انتخاب شد و بناهایی همچون حمام وکیل و مسجد وکیل دراین دوره در شهر شیراز ایجاد شد و در این دوره از معماریهای خاصی استفاده شده است. پژوهش حاضر به دنبال بررسیوضعیت شهر شیراز و ساختار شهر در دو دوره ی زندیه و قاجاریه می باشد، همچنین به بناهای تاریخی که در این دو دورهساخته شده اند، پرداخته می شود. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی می باشد و روش ابزار اطلاعات به صورت کتابخانه ای واسنادی می باشد. برای جمع آوری اطلاعات از ابزاری همچون سفرنامه ها، کتاب های تاریخی، مقالات و پایان نامه هایی که در اینزمینه فعالیت داشتند استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که شهر شیراز در دوره زندیه تعداد دروازه هایشاز ۱۲ به ۶ عدد می رسد و بناهایی همچون باغ نظر، ارگ کریمخانی، مسجد وکیل، بازار وکیل و حمام وکیل ساخته شد.معماری به کارگیری در این بناها تفاوت زیادی با دوران قبل نداشته است و از گچبری و آینه کاری در تزیین بناها استفاده شدهاست. دردوره قاجاریه علاوه بر معماری اصیل ایرانی از معماری غربی نیز استفاده می شد. در پی سفرهای شاهان قاجار بخصوصناصرالدین شاه، سبک معماری غربی وارد ایران شد و در بناها از آن استفاده می شد. در این دوره بناهایی همچون مدرسهباباجان، باغ دلگشا و عمارت نارنجستان ساخته شد.