کانسار دره زنجیر؛ نمونه ای از کانسارهای روی- سرب با میزبان کربناته (MVT) در توالی رسوبی کرتاسه پیشین، حوضه جنوب یزد

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 301

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GSJ-26-103_002

تاریخ نمایه سازی: 3 بهمن 1400

چکیده مقاله:

کانسار روی- سرب دره­زنجیر با سنگ میزبان آهک دولومیتی شده در جنوب شهر تفت جای گرفته است. کانی­های سولفیدی در این کانسار شامل اسفالریت، گالن، پیریت و کالکوپیریت است که به صورت جانشینی، پرکننده ­فضای­ خالی، رگه- رگچه­ای، برشی و توده­ای درون سنگ میزبان دیده می شود. کانه­زایی در امتداد گسل­های عادی پس از فاز فشارشی تشکیل شده است. کانی­های باطله بیشتر از نوع دولومیت بوده و دولومیتی شدن از فرایندهای اصلی همراه با کانه­زایی سولفیدی در کانسار دره­زنجیر است. سه نوع دولومیت در منطقه معدنی دره­زنجیر تشخیص داده شده است: ۱) دولومیت­های ناحیه­ای، که در طی فرایند دیاژنز آهک­های میکریتی سازند تفت تشکیل شده­اند و به صورت ناحیه­ای در کل منطقه دیده می­شوند. این دولومیت­ها ریزبلور و دارای رنگ خاکستری تیره هستند؛ ۲) دولومیت­های راندگی، که در طی رخداد رانده­شدگی دولومیت­های تفت روی سازند دره­زنجیر و در طی این فشارش در مجاورت گسل راندگی تشکیل شده­اند؛ ۳) بیشترین شدت دولومیتی شدن و کانه­زایی سولفیدی، در مجاورت گسل­های عادی رخ داده است. به طوری که این دولومیت­ها در ارتباط با کانه­زایی و به دولومیت­های گرمابی (DH) معروف هستند؛ با دور شدن از محل کانه­زایی سولفیدی از شدت مقدار دولومیت­های گرمابی (DH) کاسته می­شود. مطالعات ژئوشیمیایی گویای آن است که مقدار کادمیم کانی­های اسفالریت بالاست و این نشان­ از پایین بودن دمای سیال تشکیل دهنده کانه­زایی دارد. تاثیر آب های جوی و رخداد فرایند اکسایش موجب اکسید ­شدن کانه­های سولفیدی اولیه به کانی­های غیر­سولفیدی شده است. مهم­ترین کانی­های غیر­سولفیدی کانسار دره­زنجیر شامل اسمیت­زونیت، همی­مورفیت، هیدروزنگسیت و اکسید و هیدروکسیدهای آهن است. با توجه به ویژگی های بنیادین کانه زایی کانسار دره­زنجیر، از جمله محیط زمین­شناسی، کانه­زایی در امتداد گسل­های عادی پس از فاز فشارش، سنگ دربرگیرنده، کانی شناسی و ساخت و بافت آن و مقایسه این ویژگی­ها با ویژگی های بنیادین ذخایر سرب و روی با میزبان رسوبی، می توان کانسار سرب و روی دره­زنجیر را در رده کانسارهای نوع دره می­سی­سی­پی یا MVT قرار داد.  

کلیدواژه ها:

نویسندگان

سجاد مغفوری

دانشجوی دکترا، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

محمدرضا حسین زاده

دانشیار، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

عبدالرحمان رجبی

استادیار، دانشکده علوم ، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

امیرمرتضی عظیم زاده

استادیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقانباتی، ع.، ۱۳۸۳- زمین شناسی ایران، وزارت صنایع و معادن، ...
  • بویری، م.، راستاد، ا.، محجل، م.، ناکینی، ع.، حق دوست، ...
  • پرتوآذر، ح. و ابوتراب، ف.، ۱۳۶۰- چینه شناسی مزوزوییک در ...
  • تراز، ح. و آقانباتی، ع.، ۱۳۶۲- نقشه زمین شناسی ۱:۲۵۰۰۰۰ ...
  • ساجدیان، ا.، ۱۳۹۰- بررسی زمین شیمیایی، کانی شناسی و منشا ...
  • شیبی، م. و اسماعیلی، د.، ۱۳۸۸- پتروژنز گرانیتوییدهای پرآلومین شیرکوه ...
  • قاسمی، م.، ۱۳۸۵- نحوه تشکیل کانسار روی- سرب مهدی آباد ...
  • ناکینی، ع.، محجل، م. و تدین، م.، ۱۳۹۲- ساختار راندگی ...
  • نبوی، م. ح.، ۱۳۴۹- نقشه زمین شناسی ۱:۲۵۰۰۰۰ یزد، سازمان ...
  • نبوی، م. ح.، ۱۳۵۰- دیباچه ای بر زمین شناسی ایران، ...
  • ReferencesAgard, A., Omrani, J., Jolivet, L. and Mouthereau, F., ۲۰۰۵- ...
  • Alavi, M., ۱۹۹۱- Tectonic map of the Middle East: Tehran. ...
  • Ashton, J. H., Blakeman, R. J., Geraghty, J. E., Beach, ...
  • Barton, P. B. and Toulmin, P., ۱۹۶۶- Phase relations involving ...
  • Berberian, M. and King, G. C. P., ۱۹۸۱- Towards a ...
  • Bertorino, G., Caredda, A. M. and Zuddas, P., ۱۹۹۵- Weathering ...
  • Christopher, P. R., and Wallace, M. W., ۲۰۰۴- Zn-Pb mineralization ...
  • Craig, J. R. and Scott, S. D., ۱۹۷۴- Sulfide phase ...
  • Dercourt, J., Zonenshain, L. P., Ricou, L. E., Kazmin, V. ...
  • Forster, H., ۱۹۷۸- Mesozoic-Cenozoic metallogenesis in Iran, Journal of Geological ...
  • Fürsich, F. T., Wilmsen, M., Seyed-Emami, K. and Majidifard, M. ...
  • Gagnevin, D., Menuge, F. J., Kronz, A., Barrie, C. and ...
  • Goodfellow, W. D. and Lydon, J. W., ۲۰۰۵- Synthesis of ...
  • Goodfellow, W. D., ۲۰۰۴- Geology, genesis and exploration of SEDEX ...
  • Grandia, F., Cardellach, E., Canals, A. and Banks, D. A., ...
  • Harms, U. and Heckmann, H., ۲۰۰۴, Niederberg area along the ...
  • Kelley, K. D., Dumoulin, J. A. and Jennings, S., ۲۰۰۴- ...
  • Lapakko, K., ۲۰۰۲- Metal Mine Rock and Waste Characterization Tools: ...
  • Large, R. R., Bull, S. W., Yang, J., Cooke, D. ...
  • Leach, D. L., Bradley, D. C., Huston, D., Pisarevsky, S. ...
  • Leach, D. L., Marsh, E., Emsbo, P., Rombach, C. S., ...
  • Leach, D. L., Taylor, R. D., Fey, D. L., Diehl, ...
  • Lee, M. J. and Wilkinson, J. J., ۲۰۰۲- Cementation, hydrothermal ...
  • Liaghat, S., Moore, F. and Jami, M., ۲۰۰۰- The Kouh ...
  • Maghfouri, S., Hosseinzadeh, M. R., Rajabi, A., Azim Zadeh, A. ...
  • Marie, J. St., Kesler, S. E and Allen, C. A., ...
  • Mattei, M., Cifelli, F., Muttoni, G., Zanchi, A., Berra, F., ...
  • McLimans, R. K., Barnes, H. L. and Ohmoto, H., ۱۹۸۰- ...
  • Momenzadeh, M., ۱۹۷۶- Stratabound lead–zinc ores in the lower Cretaceous ...
  • Pfaff, K., Hildebrandt, H. L. and Leach, D. L., Jacob, ...
  • Rddad, L. and Bouhlel, S., ۲۰۱۶- The Bou Dahar Jurassic ...
  • Rajabi, A., Rastad, E. and Canet, C., ۲۰۱۲a- Metallogeny of ...
  • Rajabi, A., Rastad, E., Alfonso, P. and Canet, C., ۲۰۱۲b- ...
  • Rajabi, A., Rastad, E., Canet, C. and Alfonso, P., ۲۰۱۲c- ...
  • Reichert, J. and Borg, G., ۲۰۰۲- Lithological and structural controls ...
  • Reichert, J. and Borg, G., ۲۰۰۸- Numerical simulation and a ...
  • Ritchie, A. I. M., ۱۹۹۴- The Waste-rock Environment, in: Environmental ...
  • Robb, R., ۲۰۰۵- Introduction to ore-forming processes, Book, Blackwell Science ...
  • Rosetti, F., Nasrabady, M., Vignaroli, G., Theye, T., Gerdes, A., ...
  • Sangster, D. F. and Vaillancourt, P. D., ۱۹۹۰- Geology of ...
  • Schlagintweit, F. and Wilmsen, M., ۲۰۱۴- Orbitolinid biostratigraphy of the ...
  • Stöcklin, J., ۱۹۶۸- Structural history and tectonics of Iran: A ...
  • Tirrul, R., Bell, I. R., Griffis, R. J. and Camp, ...
  • Turner, E., ۲۰۱۱- Structural and stratigraphic controls on carbonate-hosted base ...
  • Wilkinson, J. J., ۲۰۰۳- On diagenesis, dolomitisation and mineralization in ...
  • Wilkinson, J. J., ۲۰۱۴- Sediment-Hosted Zinc–Lead Mineralization: Processes and Perspectives, ...
  • Wilmsen, M., Fursich, F. T. and Majidifard, M. R., ۲۰۱۴- ...
  • Wilmsen, M., Fürsich, F. T. and Seyed-Emami, K., ۲۰۰۳- Revised ...
  • Wilmsen, M., Fürsich, F. T., Seyed-Emami, K., Majidifard, M. R. ...
  • Wilmsen, M., Storm, M., Fürsich, F. T. and Majidifard, M. ...
  • Wilmsen, M., Wiese, F., Seyed-Emami, K. and Fürsich, F.T., ۲۰۰۵- ...
  • Ye, L., Cook, N. J., Ciobanu, C. L., Liu, Y. ...
  • Zhou, J., Huang, Z. and Bao, G., ۲۰۱۳- Geological and ...
  • نمایش کامل مراجع