تحلیل و بررسی میزان اثرپذیری جواهرالاسرار فی زواهر الانوار خوارزمی از منابع اصیل عرفانی منثور

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 178

فایل این مقاله در 36 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JMLK-13-26_004

تاریخ نمایه سازی: 5 بهمن 1400

چکیده مقاله:

یکی از موضوع­های مهم در حوزه مولوی پژوهی، نقد و تحلیل شروح مثنوی است. شرح جواهرالاسرار خوارزمی بعد از شرح احمد رومی (۷۲۰) کهن­ترین شرح نگاشته شده بر مثنوی به زبان فارسی در ایران است که شارحان بسیاری در دوره های بعد از آن تاثیر پذیرفته اند. هرچند شارح نتوانسته از شروح دیگر استفاده کند و به احتمال زیاد شرح رومی را نیز در دست نداشته است، اما تاثیر اندیشه های عارفان و شاعران بزرگ فارسی و عربی را می توان در آن یافت. از این رو نگارندگان کوشیده­اند با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و نیز اسناد کتابخانه ای مشخص کنند که کدام یک از آثار اصیل منثور عرفانی در تکوین ساختار و محتوای شرح جواهر الاسرار تاثیر بیشتری داشته و میزان وامداری این شرح نسبت به آن­ها چقدر است. نتایج این پژوهش نه تنها به شارحان و مثنوی پژوهان در درک بهتر معانی و مفاهیم موجود در این شرح کمک می کند، بلکه سبب می شود با بررسی میزان تاثیرپذیری این شرح از دیگر متون عرفانی منثور مانند مرصادالعباد، تذکره الاولیا، مشکات الانوار، فصوص الحکم و... از ابتکارات و تازه­گویی­ها یا تقلیدهای این شرح نیز بیشتر آگاه ­شوند. شایان ذکر است با وجود اهمیت فراوان این شرح و ذکر برخی نکته های تازه، نمی­توان عنوان تصنیف یا تالیف را برای آن به کار برد؛ زیرا این شرح گزارش، تحریر یا گردآوری هنرمندانه از سایر میراث کهن و اصیل منثور عرفانی پیش از خود است که شارح  اغلب بدون ذکر سند و گاهی هم با ذکر سند  از آنها بهره برده و در تفسیر خود گنجانده است.

نویسندگان

رضا شجری

دانشیار و عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

الهام عربشاهی کاشی

دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعآشتیانی، سیدجلال الدین (۱۳۸۵ق). شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم. ...
  • ابن عربی، محمدبن علی (۱۹۴۹). فصوص الحکم. چاپ و شرح ...
  • _____________ (۱۴۲۰). الفتوحات المکیه. به تحقیق احمد شمس­الدین. بیروت: دارالکتب ...
  • _____________ (۱۳۸۷). فصوص الحکم. ترجمه و تصحیح محمد خواجوی. تهران: ...
  • احمدی، جمال (۱۳۹۱). «رساله قشیریه و تاثیر آن بر یکی ...
  • اسماعیل­پور، محمدمهدی (۱۳۹۶). «زیبایی عرفانی در مرصاد العباد». پژوهش نامه ...
  • اکبرآبادی، ولی محمد (۱۳۸۳). شرح مثنوی مولوی موسوم به مخزن ...
  • القشیری، ابوالقاسم عبدالکریم بن هوازن (۱۳۹۱). ترجمه رساله قشیریه. ترجمه ...
  • آقاحسینی، حسین و امید ذاکری کیش (۱۳۹۲). «بررسی و نقد ...
  • پورجوادی، نصراله (۱۳۶۲). «مقدمه کمال الدین خوارزمی بر شرح مثنوی». ...
  • توحیدیان، رجب و هادی خدیور (۱۳۸۹). «تاثیرپذیری کمال­الدین­حسین خوارزمی از ...
  • توحیدیان، رجب (۱۳۸۹). «تاثیرپذیری کمال الدین حسین خوارزمی از حافظ». ...
  • توحیدیان، رجب و بهمن هوشیاری (۱۳۸۸). «تاثیرپذیری کمال الدین حسین ...
  • حافظ شیرازی، خواجه شمس الدین محمد (بی تا). دیوان خواجه ...
  • خاقانی، افضل الدین (۱۳۶۸). دیوان خاقانی. تصحیح ضیاء الدین سجادی. ...
  • خوارزمی، کمال الدین حسین (۱۳۸۴). جواهرالاسرار و زواهرالانوار. تصحیح و ...
  • دشتی، حسن (۱۳۹۱). «تحلیل شرح مثنوی میرنورالله احراری و مقایسه ...
  • رازی، نجم الدین (۱۳۷۱). مرصادالعباد. تصحیح محمدامین ریاحی. چاپ چهارم. ...
  • رئیسی، احسان (۱۳۹۶). «آسیب شناسی شروح مثنوی از حیث بی ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۶۷). جست و جو در تصوف ایران. ...
  • ______________ (۱۳۸۵). سرنی. نقد و تحلیل و تطبیق مثنوی. تهران: ...
  • سراج طوسی، ابونصر(بی تا). اللمع فی التصوف. ترجمه حسین رابطی. ...
  • سعدی شیرازی، مصلح الدین (۱۳۷۵). غزلیات، تصحیح محمدعلی فروغی. چاپ ...
  • سلماسی زاده، جواد (۱۳۵۵). «مشکل های شارحان مثنوی معنوی مولوی». ...
  • سلیمان منصوری، هستی، علی­محمد موذنی و امیر شریفی (۱۳۹۴). «مقایسه ...
  • سنایی غزنوی، ابوالمجد مجدود بن آدم (۱۳۸۱). دیوان حکیم سنایی. ...
  • شجری، رضا (۱۳۸۶). معرفی و نقد و تحلیل شروح مثنوی. ...
  • عباسی، حبیب الله (۱۳۹۷). «از ترجمه تا تالیف: مقایسه ساختاری ...
  • عراقی، فخرالدین (۱۳۶۳-۱۴۰۴ق). لمعات. تصحیح محمدخواجوی. تهران: مولی ...
  • عطار، فریدالدین (بی تا). تذکره الاولیا. تهیه و تنظیم سایت ...
  • عفیفی، ابوالعلا (۱۳۸۰). شرحی بر فصوص الحکم: شرح و نقد ...
  • غزالی طوسی، شیخ احمد (بی تا). سوانح: جامع العلوم و ...
  • غزالی، ابوحامد (۱۳۶۴). مشکاه الانوار. ترجمه صادق آیینه وند. تهران: ...
  • فروزانفر، بدیع الزمان (۱۳۶۷). شرح مثنوی شریف. سه جلد در ...
  • گولپینارلی، عبدالباقی (۱۳۶۶). مولویه پس از مولانا. تهران: کیهان ...
  • مدنی، امیرحسین (۱۳۹۳). «شباهت­های عرفانی آثار احمد جام با شش ...
  • __________ (۱۳۹۶). «بازتاب میراث عرفانی کهن به ویژه مولانا در ...
  • مستملی بخاری، ابوابراهیم اسماعیل بن محمد (۱۳۶۳). شرح التعرف لمذهب ...
  • مولوی، جلال الدین محمد (۱۳۷۴). مثنوی معنوی. تصحیح نیکلسون. چاپ ...
  • ReferencesAbbasi, H. (۲۰۱۸). “From Translation to Compilation: A Content Structural ...
  • Ahmadi, J. (۲۰۱۲). “Al-Risala al-Qushayriyya and its influence on one ...
  • Akbarabadi, V. M. (۲۰۰۴). Description of Rumi's Masnavi called Makhzan ...
  • Aqahossaini, H., Zakeri Kish, O. (۲۰۱۳). “A Study and Criticism ...
  • Ashtiani, J. (۲۰۰۶). Explanation of Qaisari's introduction to the Fusus ...
  • Attar, F. (Bita). Tazkereh Al-Awliya. preparation and setting up of ...
  • Dashti, H. (۲۰۱۲). “An Analysis of the Mathnavi Commentary by ...
  • Froozanfar, B. (۱۹۸۸). Description on Masnavi Sharif. three vols in ...
  • Ghazali Tusi, A. (Bita). Savaneh: Jame 'al-Ulum wa al-Ma'arif, Majma' ...
  • Ghazali, A. H. (۱۹۸۵). Meshkah Al-Anwar. Translated by S. Ayenehvand. ...
  • Golpinarli, A. (۱۹۸۷). Movlaviieh after movlavi(Rumi). Tehran: Kayhan ...
  • Hafez, Sh. M. (Bita). Divan Khajeh Shamsuddin Mohammad Hafez Shirazi. ...
  • Ibn Arabi, M. (۱۹۴۹). Fusus al-Hakam. Edited by A. Afifi. ...
  • (۱۹۹۹). Fatuhat al-Makkiya. (۹ vols). Edited by A. Shams al-Din. ...
  • (۲۰۰۸). Fusus al-Hakam. Translated by M. Khajavi. Tehran: Movla ...
  • Iraqi, F. (۱۹۸۴-۱۴۰۴ AH). Lamat. Edited by M. Khajavi. Tehran: ...
  • Ismailpour, M. M. (۲۰۱۷). “Mystical beauty in Mersad al-Ebad”. bi-monthly. ...
  • Khaghani, A. (۱۹۸۹). Khaghani Divan, Edited by Z. Sajjadi. ۳th ...
  • Kharazmi, K. H. (۲۰۰۵). Jawahar al-Asrar and Zawahar al-Anwar. Edited ...
  • Madani, A. H. (۲۰۱۴). “A Comparative Study of Ahmad-e Jams ...
  • (۲۰۱۷). “The Reflection of Encient Mystical Heritage Especial Movlana in ...
  • Mustamali Bukhari, A. I. (۱۹۸۴). Sharh Al-Ta'rif Lamdhhab Al-Tasawwuf (Explanation ...
  • Pourjavadi, N. (۱۹۸۳). “Introduction of Kamaluddin Kharazmi on the description ...
  • Qashayri, A. A. (۲۰۱۲). Translation of the Treatise of Al-Risala ...
  • Razi, N. (۱۹۹۲). Mersad al-Ebad. Edited by M. A. Riahi. ...
  • Reisi, E. (۲۰۱۷). “A Review of Masnavi commentaries in terms ...
  • Rumi, J. M. (۱۹۹۵). Masnavi Manavi. Edited by Nicholson. ۲th ...
  • Saadi Shirazi, M. (۱۹۹۶). Ghazaliat. Edited by M. A. Foroughi, ...
  • Salmasizadeh, J. (۱۹۷۶). “Problems of the commentators of Rumi's Masnavi ...
  • Sanaei Ghaznavi, A. M. (۲۰۰۲). Divan Hakim Sanaei. Edited by ...
  • Saraj Tusi, A. N. (Bita), Al-Lama Fi Al-Tasawwuf, Translated by ...
  • Shajari, R. (۲۰۰۷). Introduction and Critique and Analysis of Masnavi ...
  • Suleiman Mansouri, H. Moazani, A. M, Sharifi, A. (۲۰۱۵). “theComparisonof ...
  • Tawhidian, R. (۲۰۱۰). “Kamal al-Din Hossein Kharazmi's Imoressionability from Khajeh ...
  • , Khadivar, H. (۲۰۱۰). “The Impact of Old Mystics on ...
  • Tawhidian, R., Hoshyari, B. (۲۰۰۹). “Influence of Kamaluddin Hossein Kharazmi ...
  • Zarrinkoob, A. (۱۹۸۸). Search in Iranian Sufism. ۳th ed. Tehran: ...
  • (۲۰۰۶). Sere-ney. Critique, Analysis and Application of Masnavi. Tehran: Elmi ...
  • نمایش کامل مراجع