سنگ شناسی، دگرسانی و کانه زایی رگه- رگچه ای چندفلزی (مس- سرب- روی) در منطقه لوبین- زرده، شمال خاور زنجان

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 185

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GSJ-24-96_007

تاریخ نمایه سازی: 5 بهمن 1400

چکیده مقاله:

منطقه مورد مطالعه در شمال باختری ایران و در پهنه فلززایی طارم واقع است. دگرسانی گرمابی گسترده و کانی سازی های مس- سرب و روی به فرم افشان، رگه ای و رگچه ای در این منطقه به چشم می خورد. در اندیس لوبین- زرده، تزریق توده نفوذی به سن الیگوسن (qm) به درون مجموعه های آذرآواری (ولکانی‎کلاستیک) ائوسن (سازندکرج) در امتداد ساختارها و گسل های طولی و ژرف بلندی های طارم سبب ایجاد دگرسانی شدید گرمابی شامل دگرسانی فیلیک، آرژیلیک، پروپیلیتیک و سیلیسی شده است. این توده دارای طیف ترکیبی کوارتز‎مونزونیت، کوارتز مونزودیوریت، و میکرودیوریت و دارای کانی‎های اصلی پلاژیوکلاز، پیروکسن، بیوتیت، هورنبلند، آلکالی‎فلدسپار، کوارتز و کانی‎های فرعی آپاتیت، زیرکن، کانی های کدر (اپک)، روتیل و اسفن است. ماگمای این توده سرشت کالک آلکالن تا با ماهیت شوشونیتی و ویژگی متاآلومینوس دارد و از دید موقعیت زمین ساختی، مرتبط با کمان آتشفشانی است. فعالیت های گرمابی حاصل از تزریق توده نفوذی یادشده سبب ایجاد دو سامانه رگه و رگچه در منطقه شده است؛ رگه- رگچه های کوارتزی دارای کانی زایی سولفیدی و رگه- رگچه های کربناتی تاخیری بدون کانی‎زایی. کانی زایی در رگه- رگچه‎های سیلیسی در امتداد گسل ها و شکستگی های منطقه که ناشی از سرد شدن توده نفوذی و زمین‎ساختی کلی منطقه هستند، صورت گرفته است. مهم ترین کانی سازی های منطقه شامل کانی‎های اکسیدی (ایلمنیت)، سولفیدی (پیریت، گالن، اسفالریت، کالکوپیریت)، سولفاتی (باریت) و کانی های ثانویه اکسیدی - هیدروکسیدی (هماتیت، گوتیت)، سولفیدی (کوولیت)، سولفاتی (انگلزیت) و کربناتی (مالاکیت و آزوریت) است. با توجه به  ویژگی های بنیادین کانه زایی منطقه لوبین- زرده، از جمله محیط زمین‎ساختی، سنگ میزبان، کانی شناسی، محتوای فلزی، شکل رگه- رگچه ای و دگرسانی های آن و مقایسه این ویژگی ها با ویژگی های بنیادین کانسارهای اپی ترمال، می توان کانی زایی رگه- رگچه ای فلزات پایه (مس- سرب- روی) در منطقه لوبین- زرده را در رده کانسارهای رگه ای اپی ترمال قرار داد.

نویسندگان

محمد رضا حسین زاده

دانشیار، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

سجاد مغفوری

دانشجوی دکترا، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

محسن موید

استاد، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

مسعود لطفه نیا

کارشناسی ارشد، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور، تبریز، ایران

بهزاد حاج علیلو

دانشیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور، تبریز، ایران