تحلیل و ارزیابی تفسیر فلسفی ابن سینا از آیه نور

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 175

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_APMN-25-65_007

تاریخ نمایه سازی: 6 بهمن 1400

چکیده مقاله:

دایره تفسیر سینوی آیه نور به نوشته ­های ابن سینا محدود نیست و همواره برخی صاحب­نظران در حوزه­ های فلسفه و تفسیر به آن توجه کرده و بارها در این دو ساحت، به آن پرداخته ­اند. برخی دل­دادگان به فلسفه با استفاده از مبانی فلسفی، این­گونه تفسیر از آیه موردبحث را تایید کرده و برخی بدبینان به فلسفه نیز براساس نگرش منفی خود، بر رد آن پای فشرده ­اند؛ اما جنبه نوآورانه پژوهش حاضر از این جهت است که در آن به اصول و مبانی تفسیر اجتهادی توجه و بر آن اساس، شواهد و قراین دال بر صحت این تفسیر عرضه شده است. در این نوشتار، با استفاده از روش تحلیلی- اسنادی، همسویی محتوایی تفسیر ابن سینا با محتوای مدرج و انفسی آیه نور و با برخی قرائت­ها و روایات تفسیری و تفسیر ابی بن کعب را اثبات کرده و درنهایت نتیجه گرفته­ ایم این تفسیر نه ­تنها منافی با معنای ظاهری آیه نیست؛ بلکه با برخی قرائات نیز همسویی دارد؛ همچنین روشن شد که برخلاف برخی ادعاها، در تفسیر موردبحث، تحمیل یک مبحث فلسفی بر قرآن، موردنظر نیست.

نویسندگان

محمد میری

استادیار گروه اخلاق اسلامی دانشکده معارف اسلامی دانشگاه تهران. تهران. ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • آلوسی، محمود بن عبدالله (۱۴۱۵ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن ...
  • ابراهیم­ نژاد، محمدرضا (۱۳۹۶). جایگاه آیه نور در فلسفه اسلامی. ...
  • ابن ابیحاتم، عبدالرحمان بن محمد (۱۴۱۹ق). تفسیر القرآن العظیم. ریاض: ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی (۱۳۶۲). الخصال. قم: جامعه مدرسین ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۶۳). المبدا و المعاد. تهران: ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۸۱). الاشارات و التنبیهات. قم: ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۹۶۰م). دیوان ابن­سینا: مجموعه قصاید ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (بی­تا-الف). رساله فی اثبات النبوات ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (بی­تا-ب). رسائل ابنسینا: رساله فی ...
  • ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم (۱۴۱۱ق). تفسیر غریب القرآن. بیروت: ...
  • ابن قیم جوزیه، محمد بن ابیبکر (۱۴۱۰ق). تفسیر القرآن الکریم ...
  • احمدیان، عبدالله (۱۳۸۲). قرآن­شناسی. تهران: احسان ...
  • ایزدی مبارکه، کامران (۱۳۷۶). شروط و آداب تفسیر و مفسر. ...
  • بغوی، حسین بن مسعود (۱۴۲۰ق). تفسیر البغوی المسمی معالم التنزیل. ...
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر (۱۴۱۸ق). انوار التنزیل و اسرار التاویل ...
  • پانیپتی، ثناءالله (۱۴۱۲ق). التفسیر المظهری. کویته (پاکستان): مکتبه رشدیه ...
  • ترمذی، حکیم (۱۴۲۲ق). غور الامور. قاهره: مکتبه الثقافه الدینیه ...
  • تستری، سهل بن عبدالله (۱۴۲۳ق). تفسیر التستری. بیروت: دار الکتب ...
  • تیمی، یحیی بن سلام (۱۴۲۵ق). تفسیر یحیی بن سلام التیمی ...
  • ثعلبی، احمد بن محمد (۱۴۲۲ق). الکشف و البیان. بیروت: دار ...
  • جصاص، احمد بن علی (۱۴۰۵ق). احکام القرآن. بیروت: دار احیاء ...
  • جمعی از نویسندگان (۱۳۸۶). دانشنامه جهان اسلام (جلد ۴). تهران: ...
  • خطیبی، مهدی (۱۳۹۸). اعتبارسنجی تراکم ظنون در فرایند استنباط. جستارهای ...
  • خورشیدی فریدی، منا؛ و سلیمانی، فاطمه (۱۳۹۴). تفاوت تاویلی آیه ...
  • ذهبی، محمد حسین (بی­تا). التفسیر و المفسرون. بیروت: دار احیاء ...
  • راست­گو، سید محمد (۱۳۸۴). امام صادق (ع) و تاویل و ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۲۴ق). تفسیر الراغب الاصفهانی من ...
  • رضایی اصفهانی، محمدعلی (۱۳۸۲). درسنامه روش­ها و گرایش­های تفسیری قرآن. ...
  • زقزوق، محمود حمدی (۱۴۲۳ق). الموسوعه القرآنیه المتخصصه. مصر: وزاره الاوقاف ...
  • سعادت مصطفوی، حسن (۱۳۸۷). شرح اشارات و تنبیهات (نمط ۳). ...
  • سلمی، محمد بن حسین (۱۳۶۹). حقائق التفسیر. تهران: مرکز نشر ...
  • سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر (۱۴۰۴ق). الدر المنثور فی ...
  • سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر (۱۴۲۱ق-الف). الاتقان فی علوم ...
  • سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر (۱۴۲۱ق-ب). التحبیر فی علم ...
  • شیخ زاده، محمد بن مصطفی (۱۴۱۹ق). حاشیه محیی­الدین شیخ­زاده علی ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (۱۳۶۱). تفسیر القرآن الکریم (صدرا). ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (۱۳۶۳). مفاتیح الغیب. تهران: موسسه ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (۱۳۶۶). شرح اصول الکافی (محمد ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (۱۳۷۸). سه رساله فلسفی: متشابهات ...
  • صیادی، سمیه؛ و میرحسینی، سید محمد (۱۳۹۸). واکاوی تاثیر اختلاف ...
  • طبرانی، سلیمان بن احمد (۲۰۰۸م). التفسیر الکبیر: تفسیر القرآن العظیم ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۳۷۲). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. ...
  • طبری، محمد بن جریر (۱۴۱۲ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن ...
  • طوسی، محمد بن حسن (بی­تا). الفهرست. نجف اشرف: مکتبه المرتضویه ...
  • عاصی، حسن (۱۴۰۳ق). التفسیر القرآنی و اللغه الصوفیه فی فلسفه ...
  • عندلیب همدانی، محمد؛ و ستوده، حمید (۱۳۹۱). مذاق شریعت: جستاری ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۴۱۶ق). مجموعه رسائل الامام الغزالی. بیروت: دار ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰ق). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب). ...
  • قمی، علی بن ابراهیم (۱۴۰۴ق). تفسیر القمی. قم، دار الکتاب ...
  • قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا (۱۳۶۸). تفسیر کنز الدقائق و ...
  • قونوی، اسماعیل بن محمد (۱۴۲۲ق). حاشیه القونوی علی تفسیر الامام ...
  • کاشانی، فتحالله بن شکرالله (۱۴۲۳ق). زبده التفاسیر. قم: موسسه المعارف ...
  • لطیفی، حسین (۱۳۸۳). آیه نور در چشم­انداز عالمان اسلامی. مشکوه، ...
  • ماتریدی، محمد بن محمد (۱۴۲۶ق). تاویلات اهل السنه (تفسیر الماتریدی). ...
  • ماردینی، فاطمه محمد (۱۴۳۰ق). التفسیر و المفسرون. دمشق: بیت الحکمه ...
  • مبلغ، سید محمدحسین (۱۳۷۵). پژوهشی درباره تفسیر عرفانی امام صادق ...
  • مرکز فرهنگ و معارف قرآن (۱۳۸۲). دایرهالمعارف قرآن کریم. قم، ...
  • معرفت، محمدهادی (۱۳۸۷). التفسیر الاثری الجامع. قم، موسسه فرهنگی- انتشاراتی ...
  • مکی بن حموش (۱۴۲۹ق). الهدایه الی بلوغ النهایه. شارجه (امارات): ...
  • میبدی، ابوالفضل رشیدالدین (۱۳۷۱). کشف الاسرار و عده الابرار. تهران: ...
  • میری، محمد (۱۳۹۶). بررسی نگاه حکما و اهل معرفت به ...
  • نجاشی، احمد بن علی (۱۳۶۵). رجال النجاشی. قم: جماعه المدرسین ...
  • نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (۱۳۸۶). شرح الاشارات و التنبیهات. ...
  • نصیری، علی (۱۳۸۶). مکتب تفسیری صدرالمتالهین. تهران: بنیاد حکمت اسلامی ...
  • نظام الاعرج، حسن بن محمد (۱۴۱۶ق). تفسیر غرائب القرآن و ...
  • وکیلی، هادی و همکاران (۱۳۹۱). تفسیر آیه نور ازمنظر ابن­سینا ...
  • نمایش کامل مراجع