اثر «نهی» نسبت به معاملات از منظر اصول فقه و حقوق ایران

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 192

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FVH-14-42_005

تاریخ نمایه سازی: 12 بهمن 1400

چکیده مقاله:

صاحب نظران علم اصول راجع به اثر نهی در معاملات کاملا اتفاق نظر ندارند، اما کمتر معتقد به عدم تاثیر نهی بر معامله می باشند. اکثر آنان معتقدند، هنگامی که نهی بر نتیجه و یا به مسبب تعلق گیرد موجب بطلان و فساد معامله می شود. از نظر حقوقی گاهی مقنن ضمانت اجرای نهی را بطلان و گاهی عدم نفوذ تعیین می نماید. در برخی موارد هم با بیان عبارتی مانند «ممنوع است»، «مجاز نیست»، «نباید» و... مخالفت خویش را با انجام عمل اعلام می دارد، ولی از تصریح دقیق ضمانت اجرا و اثر نهی در موارد اخیر امتناع می ورزد. در این صورت، این پرسش مطرح است که صرف ورود نهی بر معامله، باعث بطلان آن می گردد و اثری بر توافق طرفین بار نیست؟ یا بالعکس، وفق اصل صحت به جهت عدم حکم صریح مقنن، باید معامله را صحیح پنداشت؟ در این مقاله به طور تحلیلی و توصیفی، چنین بررسی شده است که از لحاظ حقوقی، بین اثر نهی، هنگامی که متعلق آن شرایط اساسی و ارکان معامله می باشد با مواردی که متعلق نهی، شرایطی غیر از ارکان و بطور اطلاق وارد می گردد، تفاوت وجود دارد و حسب دسته بندی و معیار ارائه شده، گاه ضمانت اجرای نهی، بطلان است و گاهی هم ضمانت اجراهای دیگری مانند قابل بطلان و حتی بی تاثیر را دارد، لیکن از نظر اصولی ها اساسا نهی تکلیفی، دلالت بر بطلان دارد.

نویسندگان

سیدحسن حسینی مقدم

استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران

علی اکبر ایزدی فرد

استاد دانشکده فقه و الهیات دانشگاه مازندران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسکینی، ربیعا(۱۳۷۵)، حقوق تجارت تصفیه و ورشکستگی، چ۱، تهران: انتشارات ...
  • امامی سید حسن(۱۳۶۸)، حقوق مدنی، ج۱، چ۸، تهران: انتشارات اسلامیه.. ...
  • انصاری، مرتضی(بی تا)، مطارح الانظار، ج۱، قم: موسسه آل البیت:.. ...
  • آخوند خراسانی، محمد کاظم(۱۴۰۹ق)، کفایه الاصول، ج۱، قم: موسسه آل ...
  • آملی، میرزا هاشم(۱۳۹۵ق)، مجمع الافکار، ج۲، قم: چاپخانه علمیه.. ...
  • جبعی عاملی، محمد بن مکی(بی تا)، القواعد و الفوائد، ج۱، ...
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر(۱۳۸۸)، دایره المعارف حقوق مدنی و تجارت، ...
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر(۱۳۸۷)، تاثیر اراده در حقوق مدنی، چ۲، ...
  • (۱۳۸۷)، مسبوط در ترمینولوژی، ج۵، چ۱، تهران: گنج دانش.. ...
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر(۱۳۶۷)، مقدمه علم حقوق، چ۵، تهران: گنج ...
  • (۱۳۶۸)، ترمینولوژی حقوق، چ۴، تهران: گنج دانش.. ...
  • حائری شیخ عبدالکریم(بی تا)، الفوائد، ج۱، قم: چاپخانه مهر.. ...
  • حکیم سید محسن(۱۴۰۸ق)، حقایق الاصول، ج۱، قم: انتشارات بصیرتی.. ...
  • حمیتی واقف، احمد علی(۱۳۸۸)، حقوق مدنی(۳)، چ۱، تهران: دانش نگار.. ...
  • حیدری، سید علی نقی(۱۴۱۳ق)، اصول الاستنباط، ج۱، قم: نشر مدیریت ...
  • خویی، سید ابوالقاسم(۱۴۱۷ق)، الهدایه الاصول، ج۲، قم: نشر موسسه صاحب ...
  • زراعت عباس(۱۳۸۵)، «دلالت نهی بر فساد منهی عنه و نظریه ...
  • سبحانی تبریزی جعفر(۱۳۸۱)، الموجز فی اصول الفقه، ترجمه مسلم قلی ...
  • شهیدی مهدی(۱۳۷۷)، تشکیل قراردادها و تعهدات، ج۱، تهران: نشر حقوق ...
  • شهیدی مهدی(۱۳۸۶)، حقوق مدنی(۳)، چ۱۰، تهران: مجد.. ...
  • صالحی مازندانی، محمد علی(۱۳۸۵)، شرح کفایه الاصول، ج۳، چ۱، قم: ...
  • صدر سید محمد باقر (۱۴۱۸)، دروس فی علم الاصول، ج۲، ...
  • صفایی، سید حسین(۱۳۸۷)، قواعد عمومی قراردادها، ج۲، چ۶، تهران: بنیاد ...
  • صفایی سید حسین و اسدالله امامی (۱۳۸۸)، مختصر در حقوق ...
  • صفایی سیدحسین(۱۳۸۹)، حقوق مدنی جلد اول، اشخاص و اموال، چ۱۲، ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد(۱۴۱۷ق)، العده، ج۱، قم: چاپخانه ستاره.. ...
  • فاضل لنکرانی، محمد(۱۳۸۵)، ایضاح الکفایه، ج۳، تعلیقه سید محمد حسینی، ...
  • قاسم زاده سید مرتضی(۱۳۸۸)، اصول قراردادها و تعهدات، چ۱۳، تهران: ...
  • قاسمی حامد عباس(۱۳۸۹)، حقوق مدنی، شرایط اساسی عقد، چ۱، تهران: ...
  • کاتوزیان، ناصر(۱۳۷۲)، قواعد عمومی قراردادها، ج۱، چ۲، تهران: بهمن برنا.. ...
  • (۱۳۷۵)، دوره مقدماتی حقوق خانواده، چ۱ تهران: نشر یلدا.. ...
  • (۱۳۸۱)، حقوق مدنی، اعمال حقوقی، چ۸، تهران: سهامی انتشار.. ...
  • (۱۳۸۳)، درس هایی از عقود معین، ج۱، چ۶، تهران: گنج ...
  • (۱۳۸۷)، کلیات حقوق، چ۳، تهران: سهامی انتشار.. ...
  • محقق حلی، ابوالقاسم جعفر بن حسن(۱۴۰۳ق)، معارج الاصول، قم: نشر ...
  • محمدی، ابوالحسن(۱۳۸۳)، مبانی استنباط حقوق، چ۱۸، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.. ...
  • محمدیف ابوالحسن(۱۳۸۹)، قواعد فقه، چ۱۱، تهران: بنیاد حقوقی میزان.. ...
  • مظفر، محمد رضا(۱۳۷۳)، اصول فقه، ج۱، قم: انتشارات اسماعیلیان.. ...
  • موسوی بجنوردی، سید محمد(۱۳۸۵)، علم اصول، چ۱، تهران: انتشارات مجد.. ...
  • موسوی خمینی، سید روح الله(۱۳۸۳ق)، تهذیب الاصول، ج۳، قم: نشر ...
  • میرزای قمی، ابوالقاسم(۱۳۸۷ق)، قوانین الاصول، ج۱، قم: کتابفروشی علمیه.. ...
  • نائینی، محمد حسین(۱۳۶۸)، اجود التقریرات، ج۱، قم: انتشارات مصطفوی.. ...
  • (۱۴۱۷ق)، فوائد الاصول، ج۲، قم: دفتر انتشارات اسلامی.. ...
  • وحید بهبهانی، محمد(۱۴۱۵ق)، الفوائد الحاریه، ج۱، قم: نشر مجمع الفکر ...
  • نمایش کامل مراجع