بررسی تطبیقی خودکارآمدی از دیدگاه قرآن و روانشناسی

خودکارآمدی از جمله مفاهیمی است که روانشناسان از راه مطالعه خصوصیات انسان و با مطالعات تجربی به آن دست یافته اند. سرمایه های انسانی بزرگ ترین سرمایه هر جامعه به حساب می­آید. توجه به این مهم می­تواند در پیشرفت جامعه تاثیر بسزایی داشته باشد. اگر فرد، بسیار توانمند و مستعد باشد اما باورش نسبت به توانایی­های خود ضعیف باشد، عدم نتیجه دلخواه در انجام کاری که انجام می­دهد، دور از انتظار نیست و بنابراین در برنامه­ریزی کلان تربیتی وآموزشی باید به آن نگاه ویژه­ای داشت. در این مقاله تلاش می­شود این مفهوم از منظر قرآن بازخوانی شده و به بررسی تطبیقی آن در قرآن و روانشناسی پرداخته شود. با بررسی تمامی آیات قرآن کریم مشخص گردید که قرآن به باور انسان به توانایی های خود به عنوان یک اصل در مسیر کمال توجه کرده و در آیاتی این موضوع را مطرح کرده است. با مقایسه مفهوم خود­کارآمدی در قرآن و روانشناسی مشخص گردید که در آیات قرآن علاوه بر آنچه در حوزه روانشناسی پیرامون خودکارآمدی آمده است، به منابع و عوامل دیگری پرداخته شده است. در پژوهش حاضر، منابع خودکارآمدی که از منظر قرآن تایید شده، در دو بخش آمده است: ۱- آیاتی از قرآن که منابع خودکارآمدی از دیدگاه روانشناسی را تایید می کند،۲- منابع خودکارآمدی که در قرآن به صورت اختصاصی بیان شده است. در بخش ایجاد و شکل­گیری خودکارآمدی نیز از منظر قرآن و روانشناسی تفاوت هایی وجود دارد چراکه قرآن همواره خودکارآمدی را با توجه به عنایات خدا و تاییدات او مطرح می­نماید.