اثر لجن فاضلاب، مقدار رس و زمان بر شکل های شیمیایی نیکل و کادمیم در چند خاک آهکی

چکیده این مطالعه به منظور تعیین اثرات لجن فاضلاب، درصد رس و زمان بر توزیع گونه های نیکل و کادمیم در فراکشن های مختلف خاک های آهکی انجام شد. به همین منظور آزمایشی با خاک های متفاوت به لحاظ درصد آهک (۴ و ۳۰)، درصد رس (۸ و ۴۰)، نیکل (صفر و ۱۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم)، کادمیم (صفر و ۲۵ میلی گرم بر کیلوگرم) و ماده آلی لجن فاضلاب (صفر و ۵۰ تن در هکتار) در دو زمان (صفر و ۶۰ روز) در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه انجام شد. نمونه ها به مدت دو ماه در دمای حدود ۲۵ درجه و شرایط نزدیک به ظرفیت مزرعه ای نگهداری شدند. در نهایت توزیع گونه های نیکل و کادمیم در فراکشن های تبادلی+ محلول، آلی، کربناتی و باقیمانده بوسیله روش عصاره گیری مرحله ای تعیین شدند. به طور کلی، نتایج نشان دادند که در طول آزمایش در مورد کادمیم، قسمت اعظم آن در فاز کربناتی و در مورد نیکل در فاز باقیمانده مشاهده گردید و با اعمال تیمارهای مختلف تغییرات معنی داری نشان داد. کاربرد لجن فاضلاب سبب افزایش معنی دار نیکل کربناتی و آلی و کادمیم آلی گردید. مقدار کادمیم و نیکل موجود در فاز کربناتی و آلی در خاک با درصد کربنات کلسیم ۳۳ درصد و همچنین فرم باقیمانده نیکل و کادمیم در خاک با آهک ۴ درصد بالاتر بود. گذشت زمان سبب کاهش معنی دار فرم های محلول تر در مورد هر دو فلز سنگین گردید. در بافت رسی، نیکل و کادمیم باقیمانده به طور معنی داری بالاتر از بافت لوم شنی بود. با افزودن نیکل و کادمیم، تمام فراکشن ها به طور معنی داری افزایش نشان دادند و همچنین افزودن نیکل و کادمیم در این آزمایش اثر سایر تیمار ها را تشدید نمود. در مجموع در این مطالعه به نظر می رسد کربنات کلسیم، درصد رس و ماده آلی نقش مهمی در نگهداری و جابجایی نیکل و کادمیم در فراکشن های خاک دارند. واژه های کلیدی: شکل های شیمیایی، کربنات کلسیم، لجن فاضلاب، درصد رس، زمان