بررسی سامانه کانه زایی فلزات پایه و گرانبها در محدوده های معدنی چشمه حافظ و چالو، کمان ماگمایی ترود- چاه شیرین

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 172

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GSJ-24-93_013

تاریخ نمایه سازی: 16 بهمن 1400

چکیده مقاله:

کمان آتشفشانی- نفوذی ترود- چاه شیرین در جنوب فروافتادگی کویر چاه جم (جنوب خاور دامغان)، میزبان رخدادها و ذخایر معدنی بی شماری همچون سرب و روی، مس، نقره و طلا  است که کانسارهای چندفلزی نوع رگه ای چشمه حافظ (سرب- روی± مس± نقره± طلا) و چالو (مس- طلا± نقره) در مرکز آن  قرار دارد. در این پهنه، فعالیت های آتشفشانی کالک آلکالن ترشیری و کانی سازی مرتبط با آن بیشتر در ارتباط با گسل های چپ گرد انجیلو در شمال و ترود در جنوب با راستای شمال خاوری- جنوب باختری رخ داده است.  سنگ های رخنمون یافته در پهنه ترود-   چاه شیرین شامل توالی هایی از سنگ های رسوبی، آتشفشانی و آتشفشانی- تخریبی است. این سنگ ها شامل سیلت سنگ و ماسه سنگ نازک لایه، سنگ های آذرین بیرونی حدواسط، لاپیلی توف و  برش های آتشفشانی است. گدازه های آندزیت و آندزیت بازالت در منطقه چشمه حافظ و واحدهای تراکی آندزیت و تراکی آندزیت بازالت در منطقه چالو میزبان کانی سازی گرمابی در  این مناطق  هستند. کانی سازی در منطقه چشمه حافظ طی سه مرحله  شامل، ۱) کانی سازی رگه ای و انتشاری پیریت- کالکوپیریت با دمای همگن شدگی ۱۸۸ تا ۲۳۸ درجه سانتی گراد و شوری ۶ تا ۱۴ درصد وزنی معادل نمک طعام؛ ۲) کانی سازی سولفیدی اصلی با ماهیت رگه ای، انتشاری و برشی با دمای همگن شدگی ۲۴۳ تا ۲۷۶ درجه سانتی گراد  و شوری ۱۱ تا ۱۸ درصد وزنی معادل نمک طعام؛ ۳) کانی سازی جانشینی و رگه ای (کوارتز و کلسیت بی بر) با دمای همگن شدگی ۱۴۸ تا  ۱۸۵ درجه سانتی گراد و شوری ۴ تا ۱۱ درصد وزنی معادل نمک طعام است. کانی سازی در منطقه چالو نیز با گسترش کم و کانی شناسی ساده طی دو مرحله رخ داده است، ۱) کانی سازی رگه-  رگچه ای پیشین متشکل از هماتیت تیغه ای، مگنتیت، کالکوپیریت و پیریت نسل اول (I) با دمای همگن شدگی ۳۳۲ تا ۳۵۶ درجه سانتی گراد و شوری ۷ تا ۱۱ درصد معادل نمک طعام و ۲) کانی سازی پسین با ماهیت برشی و استوک ورک  متشکل از پیریت نسل دوم (II)، بورنیت، تتراهدریت، کلسیت رگه ای و کلریت با دمای همگن شدگی ۲۹۰ تا ۳۲۲  درجه سانتی گراد و شوری ۳ تا ۷  درصد وزنی معادل نمک طعام، رخ داده  است. می توان گفت با افزایش فاصله از منطقه چالو و نزدیک شدن به منطقه چشمه حافظ، دمای همگن شدگی، شوری سیال کانه ساز و ژرفای کانی سازی کاهش یافته و کانی زایی در  محدوده چشمه حافظ و چالو در اثر اختلاط سیالات گرمابی و جوی رخ داده است. 

نویسندگان

بهزاد مهرابی

دانشیار، گروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

مجید قاسمی سیانی

دکترا، گروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

ابراهیم طالع فاضل

استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران