بررسی اثر نماتودکشی اسانس تعدادیاز گیاهان دارویی خانواده چتریان ( (Apiaceaeبر نماتود ریشه گرهی Meloidogyne javanica)) در شرایط آزمایشگاه

چکیده استفاده از اسانس گیاهان دارویی به عنوان روشی موثر و ایمن جهت کنترل نماتود ریشه گرهی می باشد. در این تحقیق اثر بازدارندگی اسانس حاصل از چهار گیاه دارویی متعلق به خانواده چتریان (Apiaceae) شامل زیره سیاه Bunium persicum، زیره سبز Cuminum cyminum، زنیان Carum copticum و رازیانه Foeniculum vulgare بر میزان تفریخ تخم و مرگ و میر لارو سن دو نماتود ریشه گرهی Meloidogyne javanica در شرایط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت. درصد مرگ ومیر لارو بعد از ۲۴ ساعت قرارگیری لاروها در معرض اسانس و نیز درصد عدم تفریخ تخم بعد از ۱۴ روز محاسبه شد. تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که بین تیمارها در سطح پنج درصد اختلاف معنی داری وجود دارد. بیشترین درصد مرگ و میر در بین گیاهان، مربوط به اسانس گیاه رازیانه و در بین غلظتها مربوط به غلظت ppm۲۰۰۰ بود. همچنین اسانس گیاه زیره سیاه با غلظت ppm۲۰۰۰ به میزان ۳۲/۹۲ درصد موجب عدم تفریخ تخم شد. اسانس رازیانه در غلظت ppm۲۰۰۰ به میزان ۳/۹۸ درصد در مرگ و میر لارو موثر بود. آنالیز پروبیت نشان داد در بین گیاهان،اسانس زنیان ((LC۵۰=۳۱۱ppm برای تخم نماتد و اسانس رازیانه ((LC۵۰=۷۷۳ppm برای لارو سن دو M. javanica بیشترین سمیت را داشتند. واژه های کلیدی: اسانس، گیاهان دارویی،خانواده چتریان، Apiaceae، کنترل، نماتود ریشه گرهی، Meloidogyne javanica