شناسایی و تعیین پراکنش ویروس A سیب زمینی در استانهای خراسان شمالی و رضوی با استفاده از آزمونهای سرولوژیکی و مولکولی

چکیده به منظور شناسایی این ویروس در بهار و تابستان ۱۳۸۴ ازمناطق عمده سیب زمینی کاری استانهای خراسان شمالی و رضوی نمونه برداری صورت گرفت . نمونه های برگی که علائم موزائیک خفیف، پیچیدگی و براق شدن برگها را نشان می دادند، جمع آوری شده و در محفظه یخ به آزمایشگاه منتقل شدند. تعدادی غده نیز جمع آوری گردید که بعد از گذراندن دوره خواب در دمای ۴ درجه سانتی گراد در سردخانه، در پاکتهای کاغذی در محیط آزمایشگاه جهت جوانه زنی قرار گرفتند. آلودگی نمونه های فوق با استفاده از آزمون سرولوژیکی DAS-ELISA و آغازگرهای طراحی شده برای تکثیر ژن پروتئین پوششی (CP) در واکنش RT-PCR انجام گردید. استخراج RNA از نمونه های آلوده با استفاده از روش رسوب با PEG۶۰۰۰ انجام گردید و به دنبال آن آزمون RT جهت ساخت cDNA و پس از آن آزمون PCR انجام شد. الکتروفورز محصول PCR در ژل آگاروز ۵/۱ درصد، قطعه تکثیر شده bp ۱۱۰۰ مربوط به ژن کامل CP را در تمام نمونه های مورد آزمایش نشان داد. وجود ناحیه تکثیر شده مزبور در نمونه های آلوده نشان از آلودگی به PVA در مناطق بررسی شده دارد. تعیین دامنه میزبانی ویروس نیز در شرایط گلخانه بر روی سه گونه گیاهی شامل توتون (Nicotiana abacum var samsun)، توتون (Nicotiana tabacum var Turkish)، گوجه فرنگی (Lycopersicum esculentum) مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تعیین پراکنش این ویروس نمونه برداری تصادفی از مزارع حومه شهرستانهای مشهد، چناران ،قوچان، شیروان، بجنورد، فاروج، تربت حیدریه، تربت جام، فریمان، کاشمر، اسفراین و نیشابور به عمل آمد و سپس با استفاده از آزمون DAS-ELISA میزان پراکنش این ویروس در مناطق ذکر شده بررسی گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که مزارع حومه کاشمر آلوده به این ویروس می باشند و در مزارع سایر شهرستانها آلودگی مشاهده نگردید. این اولین گزارش از وجود ویروس A سیب زمینی در استانهای خراسان شمالی و رضوی می باشد. واژه های کلیدی : ویروس A سیب زمینی، شناسایی، دامنه میزبانی، DAS-ELISA، RT-PCR