ارزیابی پهنه بندی اکوتوریسم برپایه GIS با استفاده از مدل ظرفیت برد اکولوژیک (نمونه موردی: شهرستان کلات، شمال استان خراسان رضوی

سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 2,312

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

TMSD01_015

تاریخ نمایه سازی: 9 فروردین 1391

چکیده مقاله:

اکوتوریسم (گردشگری اکولوژیک) صنعتی نوین بر پایه جاذبه های طبیعی به شمار می رود که می تواند به عنوان مکانیسمی برای حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار تلقی شود. راهبرد حفاظت از محیط زیست به ویژه در مناطق کمتر توسعه یافته مرزی که اساس توسعه آنها بتواند بر محوریت گردشگری قرار بگیرد، اهمیت بیشتری دارد. شهرستان کلات واقع در شمال استان خراسان رضوی از این گونه مناطق حساس است که از مجاورت مرزی به طول حدوداً 140 کیلومتر با جمهوری ترکمنستان (به عنوان دروازهورود ایران به آسیای مرکزی) برخوردار است. به علاوه اینکه محیط منطقه به عنوان توانمندی های اکوتوریستی، متأثر از چشم اندازهای بی شمار طبیعی و جاذبه های متنوع فرهنگی است. در تحقیق حاضر هدف ما تعیین قلمروهای ارزشمند اکوتوریسم شهرستان کلات در چارچوب توسعه تفرج گسترده و متمرکز بود از این رو متغیرهای مختلف محیطی از قبیل طبقات ارتفاعی، میزان شیب، جهت شیب، خاک، زمین شناسی، پوشش زمین و هیدرولوژی بر مبنای برنامهGIS پردازش شدند. سپس ظرفیت برد پهنه های دارای توان توسعه اکوتوریسم در سه سطح ظرفیت برد فیزیکی یا بالقوهPcc) ظرفیت برد واقعی Rcc) و ظرفیت برد مؤثر Ecc) محاسبه و ارزیابی گردید. با انجام آنالیزهای فضایی در برنامه GIS به کلاسه بندی، ارزش گذاری و همپوشانی متغیرهای محیطی اقدام شد. همچنین مطالعات میدانی از طریق GPS و ژئورفرنس کردن تصاویر ماهواره ای Google نیز مورد توجه قرار گرفت. پهنه بندی نهایی برای ارزیابی توان اکوتوریسم در محدوده مورد مطالعه نشان داد که بیش از 65 % منطقه در قلمرو پهنه های دارای توان اکوتوریسم قرار می گیرند همین طور بیش از 80 % معابر منطقه به عنوان مسیرهای تفرجی در این پهنه ها واقع می شوند.محاسبات آماری نشان داد مجموع ظرفیت برد بالقوه شهرستان کلات حدود 350 هزارنفر در سال، ظرفیت برد حقیقی معادل 120هزارنفر در سال و ظرفیت برد مؤثر حدود 165 هزارنفر در سال می باشد. مقایسه عدد اخیر با آمار تورهای گردشگری در وضع موجود نشان داد که با مدیریت تفرج گسترده و توسعه زیرساخت های لازم در پهنه ها و مسیرهای گردشگری، افزایش تعداد گردشگران بهمیزان 16 تا 20 برابر امکان پذیر است

کلیدواژه ها:

مدل ظرفیت برد اکولوژیک ، پهنه بندی و ارزیابی اکوتوریسم ، سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS تورهای گردشگری ، تفرج متمرکز و گسترده

نویسندگان

محمدرضا منصوری دانشور

کارشناس ارشد ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی، دانشگاه آزاد اسلامی

شیرین یحیی شیبانی

کارشناس ارشد ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی، دانشگاه آزاد اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • -اداره کل هواشناسی استان خراسان رضوی (1387) آمار دهساله (1377-86) ...
  • -احمدی، ح؛ فیض نیا، س (1378) سازندهای دوره کواترنر؛ مبانی ...
  • -بهنیافر، الف؛ منصوری دانشور، م.ر؛ کنگان خسروی، س (1386) نقش ...
  • -بهنیافر، الف؛ قنبرزاده، ه؛ فرزانه، ع (1388) ویژگی های ژئومورفیک ...
  • -تقدیسی، س؛ دانشور، ف (1386) توریسم روستایی؛ تصویری مجازی یا ...
  • -حبیبی، ف؛ عباسی نژاد، ح (1384) تصریح و برآورد تابع ...
  • -زارعی، ع؛ میرسیار، م؛ وثوق، ع (1388) ارزیابی توان زیست ...
  • -سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری (1388) لیست دفاتر ...
  • -سامانه اطلاع رسانی مناطق نمونه گردشگری ایران (http : //www ...
  • -شریف زادگان، م؛ فتحی، ح (1384) ارزیابی آسیب پذیری زیست ...
  • -طبیبیان، م؛ ستوده، الف؛ شایسته، ک؛ چلبیانلو، ر (1386) جستاری ...
  • -عباس زاده، ن (1387) تلفیق مفاهیم ظرفیت برد در فرایند ...
  • -عشقی، الف؛ ثروتی، م (1383) ویژگی های ژئومورفولوژیکی مناظر کارستی ...
  • -عظیمی، ن؛ حاجی آبادی، ع (1387) برنامه ریزی توسعه صنعت ...
  • -فرج زاده، م؛ کریم پناه، ر (1387) تحلیل پهنه های ...
  • -قدسی پور، ح (1388) فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، AHP انتشارات ...
  • -مافی، ع؛ سقایی، م (1388) کاربرد مدل MS-SWOT در تحلیل ...
  • -مالچفسکی، جی (1385) سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل تصمیم چندمعیاری، ...
  • -مرکز ملی آمار ایران (http ://www .amar.org.ir) آمار سرشماری عمومی ...
  • -منصوری دانشور، م.ر؛ کنگان خسروی، س (1389) توان های گردشگری ...
  • -موسایی، م (1383) تخمین تابع تقاضای توریسم به ایران، فصلنامه ...
  • -مومنی، م؛ صرافی، م؛ قاسمی، م (1387) ساختارو کارکرد گردشگری ...
  • -میکائیلی، ع (1379) برنامه ریزی توریستی بر اساس اصول اکولوژیکی، ...
  • 29 Sep 2011 Islamic Azad University Marvdasht Branch, Fars, Iran ...
  • -Briedenhann, J., Wickens, E., (2004) Tourism routes as a tool ...
  • -Lascurain, HC., (1996) Tourism, Eco-tourism and Protected Areas, The state ...
  • -Moreno Jimenez, JM., Joven, JA., Prila, AR., Lanuza AT., (2005) ...
  • -Prato, T, (2001) Modeling carrying capacity for national parks, Ecological ...
  • -Saaty, T.L., (1980), _ analytic hierarchy process, planning priority, resource ...
  • -Thomas, R. Pigozzi, B. and Sambrook, R., (2005) Tourist Carrying ...
  • 29 Sep 2011 Islamic Azad University Marvdasht Branch, Fars, Iran ...
  • نمایش کامل مراجع