مراعات النظیر و بازتعریف آن ( با رویکرد زبانشناسی نظام مند نقشگرا )

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 153

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CLASS-12-2_003

تاریخ نمایه سازی: 17 بهمن 1400

چکیده مقاله:

فنون بلاغی از آغاز بررسی­های ادبی، یکی از ابزارهای سنجش عیار ادبی متن به شمار می­آمده است. هرچند کار این صنایع زیبایی­شناختی به مقتضای حال مخاطب تعریف شده، اما به دلیل نگاه خالی از تبیین مبانی دقیق و هدفمند «زیبایی شناسی»، صنایع بسیاری بدون ارزش واقعی ادبی برای اثبات زیبایی اثر در ردیف صنایع ادبی قرار داده شد. در پژوهش پیش رو تلاش شده با واکاوی مراعات­النظیر در مقام یکی از اصلی­ترین صنایع بدیعی و صنایع دیگری که ذیل آن می­گنجند، به آسیب شناسی تعاریف و نامگذاری­های مختلف آن پرداخته­شود. در تعیین وظایف آن افزون بر بدیع سنتی، به علوم ادبی جدید مانند نقد و سبک شناسی توجه شده است. با طرح این سوال که چه آرایه­هایی در تعریف و نقش ادبی با آن اختلاط یافته؟ نسبت میان بازتعریف این صنعت و علوم جدید مانند زبانشناسی چیست و چگونه می­توان از این طریق وظایف تازه­ای  برای بهبود کارکرد آن قائل شد؟ از همین روی تعاریف مراعات­النظیر از آغاز بررسی و آسیب­شناسی شد. سپس صنایع مشترک با آن در کارکرد و تعریف، شناخته شد. همچنین اصطلاح باهمایی به عنوان پیشنهادی برای تکمیل معنی، تقسیم­بندی­ها و وظایف مراعات­النظیر ارزیابی شد.

نویسندگان

لیلا الهیان

پژوهشگر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، تهران،ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقاسردار، نجفقلی( بی­تا)، دره نجفی؛ بی­نا.. ...
  • آق ولی، حسام العلما(۱۳۴۰)، درر الادب در فن معانی، بیان، ...
  • افراشی، آزیتا (۱۳۷۸)،«نگاهی به مساله باهمایی واژگان»، زبان وادب، شماره۷-۸.. ...
  • الهیان، لیلا(۱۳۹۱)،«بررسی اهمیت بافت در پژوهش­های ادبی»، پژوهش­های ادبی، سال۹، ...
  • ایران­زاده، نعمت­الله( ۱۳۷۷)، « نظری به تدوین دانش بدیع در ...
  • برتنس، هانس(۱۳۹۱)، مبانی نظریه ادبی، ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی؛ تهران: نشر ...
  • بری، پیتر(۱۳۹۰)،«سبک­شناسی»، در: زبانشناسی و نقد ادبی، ترجمه مریم خوزان ...
  • پورنامداریان، تقی؛ طهرانی ثابت، ناهید(۱۳۸۸)،« تداعی و فنون بدیعی»، فنون ...
  • پناهی،ثریا(۱۳۸۱)،«فرایند باهمایی و ترکیبات باهم­آیند در زبان فارسی»، نامه فرهنگستان، ...
  • تاج الحلوی، علی بن محمد(بی­تا)، دقائق الشعر، تصحیح محمد کاظم ...
  • تقوی، نصرالله(۱۳۱۷)، هنجار گفتار؛ تهران: چاپخانه مجلس.. ...
  • حسینی، برهان الدین عطاءالله محمود(۱۳۸۴)، بدایع الصنایع، تصحیح رحیم مسلمانیان ...
  • حسینی، سید مجتبی و فتحی، غلامرضا(۱۳۸۹)، « مراعات النظیر، زیور ...
  • خطیب قزوینی، جلال الدین محمدبن عبدالرحمن( ۱۹۸۵)، الایضاح فی علوم ...
  • خوارزمی، حمیدرضا(۱۳۹۴)، «ارتباط مراعات­النظیر و تداعی معانی و سیر تحول ...
  • دبیرمقدم، محمد(۱۳۸۳)، زبانشناسی نظری، پیدایش و تکوین دستور زایشی؛ تهران: ...
  • ذکایی بیضایی، نعمه الله(۱۳۴۴)، علم بدیع، قافیه و انواع شعر؛ ...
  • رادویانی، محمدبن عمر(۱۳۴۹)، ترجمان البلاغه، تصحیح احمد آتش؛ استانبول:چاپخانه ابراهیم ...
  • رازی، شمس الدیم محمد بن قیس(۱۳۴۶)، المعجم فی معاییر اشعار ...
  • رامی تبریزی، شرف الدین حسن بن محمد(۱۳۸۵)، حقایق الحدائق، تصحیح ...
  • رجایی، محمدخلیل(۱۳۵۹)، معالم البلاغه در علم معانی و بیان و ...
  • ریچارزد، آ.ا. (۱۳۸۲)، فلسفه بلاغت، ترجمه علی محمدی آسیابادی؛ تهران: ...
  • زاهدی ، زین الدین( بی­تا)، روش گفتار علم البلاغه؛ مشهد: ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا(۱۳۵۳)، مقدمه­ای کوتاه بر مباحث طویل بلاغت»، خرد ...
  • شمیسا، سیروس( ۱۳۸۳)، نگاهی تازه به بدیع؛ تهران: فردوس.. ...
  • صادقیان، محمدعلی(۱۳۸۷)، زیور سخن در بدیع فارسی؛ یزد: دانشگاه یزد.. ...
  • صفوی، کورش(۱۳۹۰)، از زبانشناسی به ادبیات، جلد دوم(شعر)؛ تهران: سوره ...
  • صفوی، کوروش(۱۳۸۷)، درآمدی بر معنی­شناسی؛ تهران: سوره مهر.. ...
  • عسگری، حسن بن عبدالله هل بن سهل (۱۳۷۲)، معیارالبلاغه به ...
  • فتوحی، محمود(۱۳۹۱)، سبک شناسی؛ تهران: سخن.. ...
  • فرشیدورد، خسرو(۱۳۵۶)،« دیدی نو نسبت به فنون بلاغت و معانی ...
  • فشارکی، محمد(۱۳۸۵)، نقد بدیع؛ تهران: سمت.. ...
  • فندرسکی، میرزا ابوطالب(۱۳۸۱)، رساله بیان بدیع،تصحیح سیده مریم روضاتی؛ ...
  • فولادی، علیرضا(۱۳۹۳)، « نگاهی تازه به مراعات النظیر و جنبه ...
  • کاشفی سبزواری، میرزا حسین واعظ(۱۳۶۹)، بدایع الافکار فی صنایع الاشعار؛ ...
  • گرکانی، میرزا محمد حسین قریب(۱۳۸۸)، قطوف الربیع فی صنوف البدیع، ...
  • گرکانی، محمدحسین (۱۳۷۷)، ابدع البدایع، به اهتمام حسین جعفری؛ ...
  • مرتضایی، سیدجواد(۱۳۸۶)، «نقد و تحلیل و بررسی تناسب در سیر ...
  • مازندرانی، محمدهادی بن محمدصالح(۱۳۷۶)، انوارالبلاغه (در فنون معانی، بیان و ...
  • مختاری، رمضانعلی(۱۳۷۷)، تاثیر آگاهی از عوامل انسجامی درون متنی در ...
  • مدرس خیابانی، شهرام(۱۳۸۶)، بررسی باهمایی واژگانی در زبان فارسی، رساله ...
  • میرعمادی، سیدعلی، کربلایی صادق، مهناز(۱۳۸۸)، «بررسی با هم آوایی ...
  • نظری، علیرضا(۱۳۸۹)، کارکرد عوامل انسجام متن در خطبه های نهج ...
  • وحیدیان کامیار، تقی(۱۳۷۹)، بدیع از دیدگاه زیبایی شناسی؛ تهران: دوستان.. ...
  • وطواط، رشیدالدین(۱۳۶۲)، حدائق السحر فی دقایق الشعر، تصحیح عباس اقبال ...
  • هادی، روح الله(۱۳۸۱)، دانشنامه زبان و ادب فارسی به ...
  • هدایت، رضاقلی خان(۱۳۸۳)، مدارج البلاغه در علم بدیع، تصیحح حمید ...
  • هلیدی، مایکل و حسن، رقیه(۱۳۹۳)، زبان، بافت و متن جنبه­هایی ...
  • همایی، جلال الدین(۱۳۸۹)، فنون بلاغت و صنایع ادبی؛ تهران: اهورا.. ...
  • یاکوبسن، رومن (۱۳۸۵)،« وجه غالب» در: ساخت گرایی، پساساختن گرایی ...
  • Halliday, M.A.K)۲۰۰۴(, An introduction to functional Grammar,New York:Routledge, Chanpan and ...
  • Halliday, M.A.K and Hasan, R(۱۹۸۵), Language, Context: Aspects of Language ...
  • Halliday, M.A.K and Hasan, R( ۱۹۷۶), cohesion in English, London: ...
  • Hasan,R(۱۹۸۴),"CoherenceandCohesiveHarmony".inj.flood(ed),understandreadingcomprehension(IRA,Newark:Delaware). ...
  • Leech, G) ۱۹۸۱(, Semantics: the study of meaning, England: Panguin ...
  • Smadja(۱۹۹۳), Retrieving collocations form text computational linguistics, ...
  • نمایش کامل مراجع