نقد تاریخی، ادبی و جغرافیایی حکایت «بوی جوی مولیان»
محل انتشار: دوفصلنامه کهن نامه ادب پارسی، دوره: 12، شماره: 2
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 237
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CLASS-12-2_016
تاریخ نمایه سازی: 17 بهمن 1400
چکیده مقاله:
سروده ابوعبدالله رودکی پس از ۲۵۰ سال سکوت منابع تاریخی، ادبی و جغرافیایی در قرون چهارم، پنجم وششم هجری، خامه نگارش حکایت بوی جوی مولیان شد تا مشهورترین داستان روزگار سامانیان، ظاهرا به تاسی چکامه تهییج برانگیز هارون الرشید به خروج از شهر رقه، آفریده شود و روزبروز بر معروفیت جهانی آن افزوده گردد. باید دقت نمود که فاعل، زمان و مکان روایت این قصیده، با حکایت چهارمقاله کاملا متفاوتست. و با وجودی که دیگر منابع بر قصه چهار مقاله صحه نمی گذارند، لیکن نظامی عروضی، هنرمندانه این نقیصه را در کتاب خویش به قصد تبیین داستانی دلکش و سهوا با تحریف تاریخ و ادبیات جبران کرده است. باگذشت زمان، این حکایت نزد عوام و خواص آنچنان شهره شده که دیگر کسی یارای تفکیک حکایت نظامی، از روایت رودکی نیست.دراین مقاله با روش تحلیلی_توصیفی، تبیینی تازه از حکایت مذکور در سه ارزیابی جغرافیایی، تاریخی و ادبی ؛ با اتکای بر منابع اصلی این سه حوزه تبیین میگردد. بنابراین حکایت چهارمقاله، با غیبت چهارساله امیرنصر از بخارا، و استقرار در هرات یا نیشابور، و ترسیم شخصیتی هوسباز از امیرنصر در روزگار رودکی منطبق نیست و صرفا زاییده تخیلی دیده میشود که میتواند جایگاه خاندان سامانیان را مخدوش و تحریف نماید.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
جواد هروی
استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :