مراحل و شرایط کانی سازی اسکارن آهن دردوی بر اساس شواهد کانی شناسی و میانبارهای سیال، منطقه سنگان (خراسان رضوی)
محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 21، شماره: 82
سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 256
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GSJ-21-82_015
تاریخ نمایه سازی: 17 بهمن 1400
چکیده مقاله:
کانسار سنگ آهن سنگان در فاصله ۳۰۸ کیلومتری جنوب خاوری مشهد در زون ساختاری خاور ایران قرار دارد. این کانسار به دلیل داشتن عیار و ذخیره بالای آهن و پایین بودن مقادیر فسفر و گوگرد از مهم ترین ذخایر آهن ایران به شمار می رود. مهم ترین بی هنجاری های سنگان شامل بی هنجاری های باختری، مرکزی و خاوری است که کانسار دردوی، نمونه ای شاخص از اسکارن های غنی از مگنتیت بوده و در محل همبری توده نفوذی گرانیت سرنوسر (با ویژگی گرانیت های تیپ I به سن الیگومیوسن) و سنگ های کربناتی پر منیزیم (به سن کرتاسه پسین) در بی هنجاری مرکزی تشکیل شده است. زون های اسکارن در کانسار آهن دردوی متشکل از سه زیرپهنه برون اسکارن، درون اسکارن و کانسنگ آهن است که زیر پهنه درون اسکارن به صورت محدود و برون اسکارن بیشترین گسترش را دارد. بخش برون اسکارن متشکل از زیر پهنه گارنت اسکارن، گارنت-پیروکسن اسکارن و پیروکسن اسکارن است که در فاصله دورتر به اپیدوت اسکارن تبدیل می شود. شواهد صحرایی، کانی شناسی و میکروترمومتری(دماسنجی میکروسکوپی) میانبارهای سیال، حاکی از دو مرحله اسکارن زایی شامل: ۱) نفوذ توده گرانیتی در دمای ۳۲۰ تا C˚۵۲۰ و فشار تقریبی ۱ کیلوبار و ۲) تشکیل زون اسکارنی پیشرونده با دمای ۳۱۰ تا C˚۴۹۰ و شوری میانگین (wt.% NaCl) ۶/۳۳ به همراه تشکیل کانی های متاسوماتیک بدون آب و زون اسکارن پسرونده با دمای تقریبی ۱۹۰ تا C˚۳۱۰ و میانگین شوری (wt.% NaCl) ۳/۱۳ به همراه کانه مگنتیت و کانی های سولفیدی پیریت توده ای، مارکاسیت و کالکوپیریت است. به دنبال آن فعالیت های تاخیری، موجب تشکیل رگه های کوارتز-کانه دار و عقیم متشکل از پیریت نیمه شکل دار تا بی شکل، کالکوپیریت و فلوگوپیت در منطقه شده که طی دو مرحله یکی با دمای ۳۶۰ تا C˚۴۴۰ و میانگین شوری (wt.% NaCl) ۴/۳۳ و دیگری با دمای ۲۳۵ تا C˚۳۲۰و شوری میانگین (wt.% NaCl) ۶/۱۴ در سنگ میزبان اسکارن و توده نفوذی، تشکیل شده اند. بر اساس مطالعات، می توان گفت فرایندهای آمیختگی و رقیق شدگی سیال کانه ساز توسط آب های جوی با شوری و دمای پایین و نیز تغییرات شیمیایی ناشی از واکنش سیال کانه ساز با سنگ میزبان، از عوامل موثر در نهشت آهن در زون های اسکارنی به صورت مگنتیت و تشکیل کانه های سولفیدی در رگه و رگچه های کوارتز گرمابی در مراحل پایانی کانی سازی در منطقه است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ابراهیم طالع فاضل
گروه زمین شناسی، دانشگاه تربیت معلم تهران، تهران، ایران
بهزاد مهرابی
گروه زمین شناسی، دانشگاه تربیت معلم تهران، تهران، ایران
احمد خاکزاد
گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران
رضا کیانپور
گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :