ارزیابی و نقد نظریه نقش گرایش های قبیله ای در شکل گیری قراء در اواخر خلافت عثمان و دوران خلافت امام علی(ع)
محل انتشار: مطالعات تاریخی جهان اسلام، دوره: 7، شماره: 13
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 105
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_MTE-7-13_002
تاریخ نمایه سازی: 18 بهمن 1400
چکیده مقاله:
قراء، گروهی از عالمان و معلمان قرآنی بودند که پس از وفات پیامبرs شکل یافته و به یکی از تاثیرگذارترین گروهها در دو سده نخست تبدیل شدند. ساختار قبیله ای جامعه عرب و عملکرد قراء در مهمترین بزنگاه های تاریخ اسلام به تحلیل کارکردهای قراء و رابطه آن با نظام قبیله ای اهمیت فزاینده ای بخشیده است. لذا بازشناسی و اثرپذیری از ساختار اجتماعی جامعه عرب و استقلال هویتی ایشان، مساله ای است که پاسخ بدان می تواند نقشی مهم در جرح و تعدیل و شناسایی یکی از مهمترین لایه های اجتماعی جامعه صدر اسلام ایفا نماید. پژوهش حاضر که در صدد نقد رویکرد قبیله محور در تبیین عملکرد قراء است، می کوشد ابتدا این دیدگاه را شرح دهد و سپس با رویکرد توصیفی- تحلیلی و مراجعه به منابع تاریخی، نقاط ضعف و قوت این نوع نگاه را نمایان سازد و به رویکردی مشخص از ماهیت و عملکرد طبقه قراء برسد. نتیجه بررسی ها نشان می دهد که قراء نه گروهی از اعراب گردآمده حول گرایش های قبیله ای، بلکه طبقه ای از جامعه اسلامی بودند که بر اساس مفاهیم قرآنی هویت خود را می شناختند. بر این اساس قراء علی رغم ساختار قدرتمند نظام قبیله ای در جامعهی قرون نخستین اسلامی، خود را محدود به سنت های اجتماعی موجود نکرده و کوشیدند با حفظ استقلال عملکرد خود در عرصه های مختلف، هویت اجتماعی خویش را حول محور خوانش خود از قرآن صورت بندی نمایند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
شکراله خاکرند
هیات علمی دانشگاه شیراز
مهدی اسماعیلی
دانشجوی دکترای تاریخ اسلام دانشگاه شیراز
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :