بینامتنیت و معاصرسازی حماسه در «شب سهراب کشان» بیژن نجدی
محل انتشار: فصلنامه متن پژوهی ادبی، دوره: 19، شماره: 63
سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 257
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_LTR-19-63_006
تاریخ نمایه سازی: 18 بهمن 1400
چکیده مقاله:
. بر اساس نظریات لوران ژنی، بینامتنیتیکه در سطح لایه های سطحی متن باقی می ماند، چندان قابل اعتنا نیست و برخلاف آن، نوعی دیگر از بینامتنیت وجود دارد که به ژرفنای ساختاری و مضمونی متن نفوذ می کند. علاوه بر این، میخائیل باختین در مقام دفاع از ادبیات داستانی، به عنوان یک نوع ادبی فاخر، این نوع ادبی را با حماسه مقایسه می کند. به عقیده او، حماسه بازتاب واقعیتی مربوط به گذشته مطلق بوده که فارغ از هر گونه تطور و تحول است، اما رمان بر مبنای اصل صیرورت، واقعیتی به انجام نرسیده را پیش روی نخستین بار ژولیا کریستوا با تکیه بر آرای باختین اصطلاح «بینامتنیت» را مطرح کرد. او مناسبات بینامتنی را موجب رهایی متن ادبی از یک نظام معنایی محدود و متصلب دانست. از آن پس، او و دیگر پساساختارگرایان نظیر رولان بارت، بسیاری از مفاهیم و مبانی مرتبط با مفهوم گفتگومندی و بینامتنیت را بسط دادند. سرانجام، نسل دوم نظریه پردازان بینامتنیت نظیر لوران ژنی و میکائیل ریفاتر، به شکل جدی به کاربست نظریه بینامتنیت به متون ادبی پرداختندخواننده قرار می دهد. در نوشتار حاضر، داستان کوتاه «شب سهراب کشان» از مجموعه «یوزپلنگانی که با من دویده اند»، نوشته بیژن نجدی را برای کاربست تلفیقی این دو نظریه برگزیده ایم و در پی پاسخگویی به این پرسش ها هستیم که آیا داستان نجدی توانسته با استفاده از مناسبات بینامتنی به بازسازی گذشته حماسی در متنی از زمان معاصر بپردازد؟ نیز آیا این داستان را می توان به مثابه انتقادی جدی از فضای تک صدایی در ادبیات به شمار آورد؟
نویسندگان
ابراهیم سلیمی کوچی
استادیار دانشگاه اصفهان، اصفهان
محسن رضائیان
مربی دانشگاه یاسوج، یاسوج
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :