اقتصاد و معماری: تاثیر اوضاع اقتصادی ایران دوره قاجار بر الگوهای معماری و شهرسازی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 384

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-18-42_012

تاریخ نمایه سازی: 19 بهمن 1400

چکیده مقاله:

ورود سرمایه داری به ایران با تغییرات گسترده در نظام اقتصادی همراه بود. در حالی که ساختار تولید کشور در اوائل دوره قاجار مبتنی بر تولید محصولات کشاورزی و صنایع دستی و صادرات آن بود، در اواخر با زوال و آسیب دیدگی جدی کشور را به یک واردات کننده بزرگ از کشورهای اروپایی و روسیه تبدیل کرد. با تعطیلی کارخانه های داخلی، تلاش ها برای درونی کردن سرمایه داری به شکست انجامید و عدم توانایی بخش خصوصی در رقابت با سرمایه داری خارجی منجر به سودآوری تجارت مبتنی بر واردات و رانت شد. نتیجه این اتفاقات بر معماری و شهرسازی کشور بر دو مسئله قابل مشاهده بود. یکی افزایش جمعیت شهرها و نیاز به توسعه آن ها که با خیابان کشی های جدید و حضور بناهایی با عملکردهای نوین همراه بود. اتفاقی که به بورس بازی زمین منجر شد و بر جدایی طبقات اجتماعی تاکید نمود. دوم تاثیر غیرمستقیم سرمایه داری خارجی که به حضور اتباع اروپایی در شهرهای ایران انجامید و به روند آشنایی ایرانیان با فرهنگ و مظاهر تمدن غربی شدت بیشتری بخشید. در این تحقیق با روش های تفسیری-تاریخی و استدلال منطقی به ارتباط متقابل میان وضعیت اقتصادی و تحولات معماری و شهرسازی شهرهای ایران در دوره قاجار پرداخته شده است. یافته­های پژوهش حاکی از این است که این فراگرد نه تنها بر شکل شهرها و سیمای ساختمان ها تاثیرگذار است بلکه با مقنضیات سیاسی-اجتماعی و فرهنگی گسترده ای همراه شد که همین پیامدهای آن را پیچیده تر و تاثیرگذاری اش را بیشتر کرده بود.اهداف پژوهش:بررسی چگونگی تاثیرات شرایط اقتصادی دوره قاجار بر تحولات شهرهای ایران.۲.بازشناسی الگوهای معماری به­کار رفته تحت تاثیر  تحولات اقتصادی دوره قاجار.سوالات پژوهش:۱.شرایط اقتصادی و  جریان های سرمایه­داری  دوره قاجار تا چه حد بر تحولات شهرهای ایران موثر بوده  است؟۲.الگوهای معماری به کار رفته در دور ه قاجار تا چه حد تحت تاثیر شرایط اقتصادی این دوره قرار داشته اند؟

کلیدواژه ها:

معماری و شهرسازی ، تحولات اقتصادی دوره قاجار ، سرمایه ، شکل شهر

نویسندگان

الهام زمانی

دانشجوی دکتری معماری،گروه معماری، دانشکده عمران،معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

سید بهشید حسینی

استاد تمام، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران.

حسین ذبیحی

دانشیار، گروه شهرسازی،دانشکده عمران،معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اتحادیه، منصوره؛ میرمحدصادق، سعید. (۱۳۸۴). مراسلات طهران: نامه های مباشر ...
  • اشرف، احمد. (۱۳۵۹). موانع تاریخی رشد سرمایه داری در ایران: ...
  • افشار اصل، مهدی؛ خسروری، محمدباقر. (۱۳۹۲). معماری ایران در دوره ...
  • پویان، حسن. (۱۳۴۴). مترجم: مقدمه بر سازمان اقتصادی ایران اوائل ...
  • پیران، پرویز. (۱۳۸۱). شورا در ایران: نگاهی آسیب شناسانه. فصلنامه ...
  • حبیبی، سیدمحسن. (۱۳۷۳). از شار تا شهر. تهران: انتشارات دانشگاه ...
  • واردات شیشه در دوره قاجار [مقاله ژورنالی]
  • سالور، قهرمان میرزا. (۱۳۷۴). روزنامه خاطرات عین السلطنه. تهران: اساطیر ...
  • سعیدی نیا، حبیب الله. (۱۳۸۳). تاریخ روابط سیاسی، اقتصادی ایران ...
  • شاهدی، مظفر. (۱۳۹۰). رقابت بانک شاهنشاهی ایران با صرافان و ...
  • شهواری، ابوالحسن. (۱۳۷۷). بررسی اجمالی موانع رشد تجارت و شیوه ...
  • صادقیان، نادعلی. (۱۳۸۹). تاملی تاریخی و حقوقی بر قراردادهای نفتی ...
  • علائی، سیروس.(۱۳۹۰). اولین نقشه رسمی تهران، بازگوی فرهنگ شهری ایران ...
  • علیزاده، محمدعلی. (۱۳۸۸). «تاثیرات اقتصادی نظام سرمایه داری غرب بر ...
  • عیسوی، چارلز. (۱۳۶۲). تاریخ اقتصادی ایران، مترجم یعقوب آژند، تهران: ...
  • فدایی نژاد، سمیه؛ کرم پور، کتایون. (۱۳۹۶). «تحلیل اثر تغییرات ...
  • فرهادپور، مراد. (۱۳۹۳). «هگل افق تفکر ماست». اطلاعات حکمت و ...
  • قبادیان، وحید؛ رضایی، محمود. (۱۳۹۷). «نخستین میدان مدرن شهر تهران ...
  • مهدیزاده، جواد. (۱۳۹۸). «شهر و تاریخ: دوره تکوین و شکل ...
  • نادی، زهرا و همکاران. (۱۳۹۶). «رشد مناسبات اربابی و تاثیر ...
  • هادی نژاد، فاطمه. (۱۳۹۷). «اوضاع اجتماعی و اقتصادی رشت در ...
  • Foran, J. )۱۹۸۹(. The Concept of Dependent Development as a ...
  • Piketty, T. )۲۰۱۴(. Capital in the Twenty-First Century. Belknap Press: ...
  • نمایش کامل مراجع