واکاوی مفهوم جهاد و مصادیق آن در دوره صفویه

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 100

فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PTE-9-35_001

تاریخ نمایه سازی: 23 بهمن 1400

چکیده مقاله:

جهاد در دین مبین اسلام از تکالیفی است که با شرایط خاص و رعایت ضوابط ویژه و کاملا برنامه ریزی شده انجام می گیرد و به سبب ماهیت اجتماعی، سیاسی و امنیتی اش بدون حضور حاکم اسلامی امکان پذیر نیست؛ چنانکه مشروعیت آن منوط به اذن امام معصوم (ع) در عصر خود و فقیه عادل در عصر غیبت است. در دوره صفویه نیز جهاد از سوی اکثر فقها در زمان غیبت جایز شمرده نمی شد. با وجود این، در تمام دوره صفویه جهاد به عنوان یک شعار و محرک در جنگ ها شناخته می شد و مورد استفاده قرار می گرفت. از این رو، این مفهوم و مصادیق اش در دوره صفویه نیاز به بررسی و واکاوی دارد. در نتیجه، این مقاله، حول محور این پرسش شکل گرفته که جهاد در دوره صفویه در چه معنا و مفهومی به کار رفته و چه مصادیقی داشته است؟ در پاسخ، مقاله این مدعا را طرح می کند که با وجود مخالفت اکثر علما و فقهای عصر صفوی، مبنی بر جایز نبودن جهاد در عصر غیبت، شاهان صفوی متناسب با شرایط پیش آمده یا از فقها اذن جهاد می گرفتند و یا بدون اذن آنها، با شعار جهاد به نبرد با دشمنان داخلی و خارجی، اعم از مسلمان و غیرمسلمان می پرداختند. این پژوهش با تکیه بر رساله های فقهی، نامه ها، اسناد و منابع تاریخی و با روش توصیفی - تحلیلی سعی در تبیین و واکاوی مفهوم جهاد و مصادیق آن در دوره صفویه دارد.

نویسندگان

مظهر ادوای

دانشگاه فردوسی

انور خالندی

دانشگاه تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم.. ...
  • آقاجری، هاشم (۱۳۸۹)، مقدمه ای بر مناسبات دین و دولت ...
  • ابن منظور (۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م)، لسان العرب، بیروت: دار احیاء التراث ...
  • اردبیلی، احمد بن محمد (محقق اردبیلی) (۱۴۰۹ق)، مجمع الفائده و ...
  • افشار، ایرج (۱۳۸۰)، دفتر تاریخ مجموعه اسناد و منابع تاریخی، ...
  • الحلی، العلامه الحسین بن یوسف بن علی بن المطهر (۱۳۸۶)، ...
  • الطریحی، فخرالدین (۱۴۰۸ق/ ۱۳۶۷ش)، مجمع البحرین، تهران: مکتب نشر الثقافه ...
  • امینی هروی، امیر صدرالدین ابراهیم، فتوحات شاهی (۱۳۸۳)، مصحح محمد ...
  • ایواغلی، حیدر بن ابوالقاسم (بی تا)، مجمع الانشاء، نسخه عکسی ...
  • پاشازاده، محمد عارف (۱۳۷۹)، انقلاب الاسلام بین الخواص و العوام، ...
  • ترکمان منشی، اسکندر بیگ (۱۳۷۷)، تاریخ عالم آرای عباسی، به ...
  • جنابادی، میرزا بیگ (۱۳۷۸ - ۱۳۷۹)، روضه الصفویه، به کوشش ...
  • جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین (۱۳۸۴ق)، شرح الالمعه الدمشقیه، تهران: ...
  • جعفریان، رسول (۱۳۷۸)، صفویه از ظهور تا زوال ۹۰۵ - ...
  • (۱۳۸۳)، کاوش های تازه در باب روزگار صفوی، قم: ادیان.. ...
  • (۱۳۸۷)، نقش خاندان کرکی در تاسیس و تداوم دولت صفوی، ...
  • (۱۳۷۹)، صفویه در عرصه دین فرهنگ و سیاست، تهران: پژوهشکده ...
  • حلبی، ابوالصالح (۱۴۰۳ق)، الکافی فی الفقه، تحقیق رضا استادی، اصفهان: ...
  • خنجی اصفهانی، فضل الله بن روزبهان (۱۳۸۲)، تاریخ عالم ...
  • خواندمیر الحسینی، غیاث الدین بن همام الدین (۱۳۸۳)، حبیب السیر ...
  • رحمان ستایش، محمد کاظم و مهریزی، مهدی (۱۳۸۳)، رسائل فی ...
  • رساله الاسئله السلطانیه (بی تا)، نسخه خطی به شماره ۷۰۱۳، ...
  • روملو، حسن بیگ (۱۳۸۴)، احسن التواریخ، مصحح عبدالحسین نوائی، تهران: ...
  • سبحانی، جعفر (۱۴۲۱ق)، مفاهیم القرآن، قم: ناشر موسسه الامام الصادق ...
  • سلماسی زاده، محمد (۱۳۷۵)، «شیروان در دوره صفوی»، ایران شناخت، ...
  • سیستانی، ملک شاه حسین بن ملک غیاث الدین محمد (۱۳۴۴)، ...
  • سیوری، راجر (۱۳۷۹)، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، تهران: ...
  • شافعی، محمد بن ادریس (۱۴۰۳ق)، کتاب الام، بیروت: دارالفکر.. ...
  • شبان نیا، قاسم (آذر ۱۳۹۰)، «آثار صلح آمیز جهاد در ...
  • طباطبایی، سید محمد حسین (بی تا)، المیزان فی تفسیرالقرآن، قم: ...
  • طبری، محمد بن جریر (۱۴۱۵ق)، جامع البیان عن تاویل آی ...
  • عاملی (شیخ بهایی) شیخ بهاءالدین محمد و نظام الدین ساوه ...
  • قاسمی گنابادی، محمد قاسم (۱۳۸۷)، شاه اسماعیل نامه، مصحح جعفر ...
  • قبادالحسینی، خورشاه (۱۳۷۹)، تاریخ ایلچی نظام شاه، تصحیح محمد رضا ...
  • قزوینی، ابوالحسن (۱۳۶۷)، فوایدالصفویه، مصحح مریم میراحمدی، تهران: موسسه مطالعات ...
  • قمی، قاضی احمدبن شرف الدین الحسین الحسینی (۱۳۸۳)، خلاصه التواریخ، ...
  • کرکی، شیخ علی بن عزالدین حسین ابن عبدالعالی (۱۴۱۴ق)، جامع ...
  • مرعشی صفوی، میرزا محمد خلیل (۱۳۶۲)، مجمع التواریخ، به تصحیح ...
  • مومن قمی، محمد (۱۴۱۵ق)، کلمات سدیده فی مسائل جدیده، قم: ...
  • نصیری، محمد ابراهیم بن زین العابدین (۱۳۷۳)، دستور شهریاران، مصحح ...
  • نوایی، عبدالحسین (۱۳۶۰)، اسناد و مکاتبات سیاسی ایران، از سال ...
  • (۱۳۵۰)، شاه طهماسب صفوی، مجموعه اسناد و مکاتبات تاریخی همراه ...
  • واله اصفهانی، محمد یوسف (۱۳۷۲)، خلدبرین، به کوشش میر هاشم ...
  • ورعی، سید جواد (۱۳۸۸)، مبانی فقهی جهاد، قم: موسسه بوستان ...
  • یوداش تادیوش، کروسینسکی (۱۳۶۳)، سفرنامه کروسینسکی، ترجمه عبدالرزاق دنبلی مفتون، ...
  • نمایش کامل مراجع