اثربخشی آموزش دلگرم سازی بر کیفیت زندگی دیابتیک و اختلال های رفتاری هیجانی در نوجوانان مبتلا به دیابت

مقدمه: بیماری دیابت به عنوان یک مشکل عمده نظام سلامت در دنیا یک بیماری متابولیک و مزمن است که نوجوانان مبتلا به آن با مشکلات و اختلال های روانشناختی، هیجانی و اجتماعی زیادی مواجه هستند. در نتیجه، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش دلگرم سازی بر کیفیت زندگی دیابتیک و اختلال های رفتاری هیجانی در نوجوانان مبتلا به دیابت انجام شد. روش کار: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش نوجوانان مبتلا به دیابت عضو انجمن دیابت شهر تهران در سال ۱۳۹۸ بودند. از میان آنان تعداد ۳۰ نوجوان دیابتی با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش ۱۰ جلسه ۴۵ دقیقه ای تحت آموزش دلگرم سازی قرار گرفت و گروه کنترل آموزشی ندید. ابزارهای پژوهش سیاهه کوتاه شده کیفیت زندگی دیابتیک باروگز و همکاران (۲۰۰۴) و مقیاس اختلال های رفتاری هیجانی آخنباخ و رسکورلا (۲۰۰۱) بودند. داده ها با روش های خی دو، تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS-۲۱ تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که آموزش دلگرم سازی باعث افزایش کیفیت زندگی دیابتیک (۰۰۱/۰P< ,۰۲/۲۱=F) و کاهش اختلال های رفتاری هیجانی درون نمود (۰۰۱/۰P< ,۶۸/۲۵=F) در نوجوانان مبتلا به دیابت شد، اما تاثیر معناداری بر اختلال های رفتاری هیجانی برون نمود آنان نداشت (۰۷۱/۰=P ,۱۷/۳=F). علاوه بر آن، اثربخشی آموزش دلگرم سازی بر افزایش کیفیت زندگی دیابتیک (۰۰۱/۰P< ,۲۸/۳۳=F) و کاهش اختلال های رفتاری هیجانی درون نمود (۰۰۱/۰P< ,۵۹/۴۹=F) و عدم تاثیر بر اختلال های رفتاری هیجانی برون نمود (۰۹۴/۰=P ,۳۵/۲=F) در نوجوانان مبتلا به دیابت در مرحله پیگیری نیز باقی ماند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج، درمانگران و متخصصان سلامت می توانند از روش آموزش دلگرم سازی در کنار سایر روش های آموزشی جهت بهبود ویژگی های روانشناختی مرتبط با سلامت به ویژه افزایش کیفیت زندگی دیابتیک و کاهش اختلال های درون نمود استفاده کنند.