حوزه معنایی «وحدت» در نهج البلاغه

یکی از مفاهیم اساسی در کلام و اندیشه امام علی(ع) «وحدت» است چنان که در نهج البلاغه به عزت و اقتدار امت اسلامی در سایه وحدت تاکید شده است. گرچه واژه «وحده» در نهج البلاغه به معنای همبستگی و اتحاد به کار نرفته است؛ ولی ترکیب ها و تعبیرهای متنوعی در حوزه معنایی «وحدت» وجود دارد که با توجه به بافت موقعیتی و شرایط گوناگون سیاسی و اجتماعی، ذهن مخاطب را به سمت مساله حیاتی وحدت سوق می دهد. این مقاله،  واژگان و ترکیب های حوزه معنایی وحدت و مفاهیم و مصادیق آن را مورد بررسی و تحلیل معناشناختی قرار داده است و کوشیده است  با روش توصیفی – تحلیلی و بر اساس علم معناشناسی، مولفه های معنایی و دلالت های بافتی واژگان و ترکیب های حوزه معنایی وحدت را در دو بخش «ترکیب های دال بر اتحاد مطلوب» و «ترکیب های دال بر اتحاد نامطلوب» و نیز رابطه معنایی «باهم آیی» بررسی و تحلیل نماید و بیان کند که مفاهیمی چون همکاری، سازش و اصلاح و مصادیقی همچون وحدت عقیدتی، اجتماعی، سیاسی و عاطفی در مقوله وحدت نقش آفرینی کرده اند و با توجه به بافت می توانند بار معنایی مثبت یا منفی داشته باشند.