رتبه بندی شاخص های استقرار مدیریت زنجیره تامین سبز در صنعت سلولزی با استفاده از روش ترکیبی EDAS-SEM

زمینه و هدف: صنایع سلولزی ارتباط تنگاتنگی با جنگل­ها و منابع طبیعی دارند و از طرف دیگر، مواد شیمیایی مورد استفاده در آن­ها گاهی به طبیعت منتقل می­شوند. از این رو می­توانند به دوگونه محیط زیست را تحت تاثیر قرار دهند و لذا نیاز مبرمی به مدیریت با رویکرد سبز به ویژه در زمینه زنجیره تامین دارند. نیل به این مهم از طریق یافتن موثرترین عوامل پیاده­سازی مدیریت زنجیره تامین سبز در این صنعت امکان­پذیر است، که این کار در این تحقیق انجام پذیرفته است. در تحقیقات مشابه قبلی غالبا وزن عوامل یکسان در نظر گرفته شده است و به علاوه، هنگام جمع­آوری داده، وزن مصاحبه­شوندگان نیز یکسان تلقی گردیده است. در این مقاله با بکارگیری روش­های EDAS-SEM هر دو مشکل رفع گردیده و رتبه­بندی معتبرتری درباره عوامل تشکیل­دهنده مدیریت زنجیره تامین سبز در صنایع سلولزی ارائه شده است. این مطالعه با هدف ارائه مدل مدیریت زنجیره تامین سبز در صنعت سلولزی، شامل عوامل شفاف و وزن­های دقیق انجام شده است به­نحوی که با استفاده از آن هم بتوان عملکرد مدیران را در این حوزه اندازه­گیری کرد و هم موثرترین عوامل را برای ارتقا در آینده به مدیران پیشنهاد داد. روش­بررسی: این پژوهش در نحوه جمع­آوری داده­ها کیفی و پیمایشی و در پردازش آن­ها کمی است. از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش، آمیخته است. روش مدل­سازی و تحلیل عبارتند از آنتروپی، EDAS,SEM. جامعه آماری ۶۳ نفر مدیران صنایع تولید محصولات سلولزی قم است که پرسشنامه در سال ۱۳۹۸ برای همگی آن­ها ارسال گردید و ۵۵ مورد تکمیل شد. لذا روش نمونه­گیری، نمونه در دسترس است. ابزار جمع­آوری داده­ها، پرسشنامه و ابزار تحلیل داده­ها، تحلیل عاملی تاییدی با رویکرد حداقل مربعات جزئی و نرم افزار SmartPLS۳ است. برای محاسبات مربوط به آنتروپی و ایداس از Excel استفاده شد. یافته­ها: مهم­ترین شاخص­های عملکرد زنجیره تامین سبز در صنایع محصولات سلولزی قم عبارتند از انتخاب تامین­کنندگان با معیارهای زیست­محیطی، تعیین الزامات زیست­محیطی برای خرید اقلام و ممیزی انطباق با مقررات زیست­محیطی. همچنین وزن مدیران با در نظر گرفتن ویژگی­های نخبگی، با یکدیگر متفاوت است. این یافته­ها برای سایر صنایع سلولزی قابل تعمیم است. بحث و نتیجه­گیری: مدل ارائه شده می­تواند برای آینده­ای بهتر در مدیریت زنجیره تامین سبز صنایع سلولزی از طریق ارزیابی عملکرد مدیران در رده­های ارشد و میانی در سطوح سازمانی و واحد، مورد استفاده قرار گیرد. همچنین برای شناسایی مهم­ترین فاکتورها در هر سطح و تخصیص منابع آتی سازمان به آن­ها نیز می­توان از دستاوردهای این تحقیق بهره­برداری نمود.