ماهیت نقض حقوق فکری در فقه و حقوق ایران از زوایه جبران خسارت؛ با نگاهی به حقوق آمریکا

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 157

فایل این مقاله در 38 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CSIW-8-1_006

تاریخ نمایه سازی: 27 بهمن 1400

چکیده مقاله:

نقض حقوق مالکیت فکری، خطایی است که واجد دو جنبه مدنی و کیفری است؛ از نظر مدنی جبران خسارت را به دنبال داشته و به لحاظ کیفری موجب تحمیل مجازات بر ناقض حق می شود. در نظام حقوقی ایران، ماهیت روشنی برای نقض این حقوق در نظر گرفته نشده و اصولا مطالعات ناظر بر آن اهمیتی برای تبیین ماهیت نقض قائل نشده اند. این در حالی است که بررسی و تبیین ماهیت نقض واجد آثار مهمی است. نقض حقوق مالکیت فکری، ممکن است اتلاف به حساب آمده که نتیجه آن، تحمیل تکلیف اثبات ورود ضرر به منظور جبران خسارت است. در مورد نقض حق فکری، گاه اثبات این امر، غیر ممکن است و در نتیجه صاحب حق فکری از جبران خسارت محروم می شود. استناد به قواعد فقهی و حقوقی تسبیب و دارا شدن ناعادلانه نیز در این موارد به همان دلیل، نه تنها مبنایی برای حق جبران خسارت ایجاد نمی کند بلکه در فرض استناد به تسبیب، دشواری امر را بر صاحب حق به سبب تحمیل اثبات تقصیر، دو چندان می سازد. به نظر می رسد، نقض حق فکری در ایران، عملا به مثابه ی «فعل زیانبار صرف» بوده و بنابراین، نقض حق، لزوما منتهی به جبران خسارت نخواهد شد. این مساله با نقش انگیزشی نظام مالکیت فکری در تعارض است. در حالی که در نظام حقوقی آمریکا، با پیش بینی حد اقل خسارات مفروض قانونی، در عمل، مالیت و نقش انگیزشی این حقوق، تایید شده است.  

نویسندگان

مهسا مدنی

دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز.

زهره فرخی

استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز

مصطفی ماندگار

استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز.

بهنام انصافی آذر

استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، ۱۴۱۴ق، لسان العرب، بیروت، بی ...
  • آخوند خراسانی، محمد کاظم، ۱۴۰۶ق، حاشیه بر مکاسب، تهران، وزارت ...
  • امامی اسد الله ، ۱۳۹۶ ش، حقوق مالکیت صنعتی، تهران، ...
  • امامی، سید حسن،۱۳۶۶ ش، حقوق مدنی، تهران، انتشارات کتابفروشی اسلامیه، ...
  • انصاری، شیخ مرتضی،۱۴۱۵ق، المکاسب، ،قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم ...
  • آیتی، حمید،۱۳۷۵ ش، حقوق آفرینش های فکری، تهران، نشر حقوقدان، ...
  • ایروانی، علی،۱۴۱۸ ق،القواعد الفقهیه، قم، موسسه الفقه لطباعه و النشر، ...
  • ،۱۴۰۶ ق، حاشیه کتاب المکاسب، محقق: باقر فخار اصفهانی، قم: ...
  • بابایی ایرج ، ۱۳۹۵ ش، جایگاه تفکیک اتلاف و تسبیب ...
  • ۱۰)بجنوردی، سید حسن ، ۱۴۱۹ ق، القواعد الفقهیه، قم،نشر هادی، ...
  • ۱۱)بجنوردی، سید محمد ،۱۴۲۴ ق، قواعد فقهیه، تهران، نشر میعاد، موسسه ...
  • ۱۲)جعفرزاده، علی ،۱۳۹۰ ش ،الزامات بدون قرارداد و ضمان قهری، ...
  • ۱۳)جعفر زاده، میرقاسم، قاضی زاده، محمد رضا ،۱۳۹۲ ش، مسئولیت ...
  • ۱۴)جعفری لنگرودی ،محمدجعفر، ۱۳۷۲ ش، ترمینولوژی حقوق،تهران،گنج دانش ...
  • ،۱۳۹۳ش، قوه قدسیه ، تهران،گنج دانش ...
  • ۱۶)جعفری تبار، حسن، ۱۳۹۳ ش، ملک معنوی در کنار؛ در ...
  • ۱۷)حر عاملی، محمد بن حسن، ۱۴۱۶ق، وسائل الشیعه، قم،موسسه آل ...
  • ۱۸)حکمت نیا ، محمود ، ۱۳۸۸ ش، برسی فقهی و ...
  • ۱۹)،۱۳۸۳ش،مبانی نظری مالکیت فکری با تاکید بر فقه اسلامی، رساله ...
  • ۲۰)حلی، جعفربن حسن ، ۱۴۰۸ ق، شرایع الاسلام فی مسائل ...
  • ۲۱)خمینی، روح الله، ۱۳۸۸ ش، کتاب البیع، تهران، موسسه ی ...
  • ۲۲)خویی، سید ابوالقاسم،۱۴۱۳ ق، مبانی تکمله المنهاج، قم، دار الهادی، ...
  • ،۱۴۱۲ ق، مصباح الفقاهه فی المعاملات، بیروت، دار الهادی،ج۲ ...
  • ۲۴)دهخدا، علی اکبر، ۱۳۹۰ش، لغت نامه دهخدا، تهران،انتشارات دانشگاه تهران، ...
  • ۲۵)راغب اصفهانی، محمدحسین ،۱۴۲۷ق ، حاشیه کتاب المکاسب، قم،انتشارات ذوی ...
  • ۲۶)رجبی عبد الله ، ۱۳۹۶ ش،ضمان مدنی ناشی از نقض ...
  • ۲۷)رجبی عبد الله، عباسی وفایی، مهدی ،۱۳۹۵ ش، قانون حاکم ...
  • ۲۸)رحمانی ، محمد، ۱۳۷۶ ش، قواعد فقه ۵: قاعده ی ...
  • ۲۹)زرکلام، ستار ، ۱۳۹۳ ش، حقوق مالکیت ادبی و هنری، ...
  • ۳۰)سنهوری، عبدالرزاق احمد، ۱۹۷۰م، الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید،دارالاحیاء ...
  • ۳۱)شهید ثانی، زین ‎الدین بن علی، ۱۴۱۳ ق، مسالک الافهام ...
  • ۳۲)،۱۹۹۲ م،الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، بیروت، دار احیاء ...
  • ۳۳)شیخ طوسی،۱۴۱۷ق،الخلاف، قم، نشر اسلامی، چ ۵ ...
  • ۳۴)صادقی، محسن ، ۱۳۸۷ش،حمایت از ابداعات دارویی و الحاق به ...
  • ۳۵)صفایی ، سید حسین، رحیمی، حبیب لله ، ۱۳۹۲ ش، ...
  • ۳۶)صفایی، سیدحسین،۱۳۹۲ش ، حقوق مدنی و حقوق تطبیقی، تهران، میزان ...
  • ۳۷)طباطبایی، سید علی، ۱۴۱۸ق ، ریاض المسائل، قم،آل البیت،ج۹و۱۰ ...
  • ۳۸)طریحی، فخر الدین بن محمد،۱۴۱۶ق، مجمع البحرین، تهران، مکبه المرتضویه، ...
  • ۳۹)عدل، مصطفی ،۱۳۸۵ش، حقوق مدنی، قزوین، طه، چ۲ ...
  • ۴۰)علامه حلی، ۱۴۱۴ق،تذکره الفقها، قم، موسسه آل البیت علیهم السلام ...
  • ۴۱)علیدوست ،ابو القاسم ، ،۱۳۹۵ ش، دارا شدن ناعادلانه و ...
  • ۴۲)عمید، حسن ،۱۳۶۹ ش، فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیرکبیر، چ۳ ...
  • ۴۳)عمید زنجانی، عباسعلی،۱۳۸۲ش،موجبات ضمان، درآمدی بر مسئولیت مدنی و اسباب ...
  • ۴۴)عیسایی تفرشی، محمد، صادقی ، محمود ،شاه محمدی، محمد ،۱۳۹۱ ش، ...
  • ۴۵)عیسایی تفرشی، محمد؛ صادقی ، محمود ،شاه محمدی، محمد ،۱۳۹۰ش،تفویت ...
  • ۴۶)غروی نائینی، محمد حسین،۱۳۷۳ ش، منیه الطالب فی حاشیه المکاسب ...
  • ۴۷)فاضل لنکرانی، محمد، ۱۴۲۵ ق ،القواعد الفقهیه، قم، مرکز الفقه ...
  • ۴۸)فخارطوسی،جواد، ۱۳۸۷ش،در محضر شیخ انصاری)ره(، قم،دارالحکمه، چ۴،ج۱۳ ...
  • ۴۹)فراهیدی٬ خلیل بن احمد، ۱۴۱۰ق، العین، قم،موسسه ی دار الهجره، ...
  • ۵۰)قرشی، علی اکبر،۱۴۱۲ ق، قاموس قرآن، تهران،دار الکتب الاسلامیه، ج ...
  • ۵۱)کاتوزیان، ناصر ، ۱۳۷۴ش، الزام های خارج از قرارداد: ضمان ...
  • ،۱۳۷۴ش ،حقوق مدنی (قواعدعمومی قراردادها)، تهران، شرکت سهامی انتشار ...
  • ۵۳)، ۱۳۹۲ ش، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، تهران، ...
  • ۵۴)،۱۳۷۸ ش، عقود معین ۱، تهران: شرکت سهامی انتشار، چ۷، ...
  • ۵۵)کاظمی، محمود، پیلوار ،رحیم ، ۱۳۹۷ش، تبارشناسی مال؛مطالعه ی تطبیقی ...
  • ۵۶)لطفی، اسدالله ، ۱۳۸۱ ش، قواعد فقه مدنی، تهران،سمت، ج ...
  • ،۱۳۸۷ ش،قواعد فقه مدنی، تهران: سمت، ج ۱ ...
  • ۵۸)،۱۳۷۹ ش، موجبات و مسقطات ضمان در فقه و حقوق ...
  • ۵۹)لوئیس معلوف، ۱۹۵۶م، المنجد فی اللغه، بیروت،المطبعه الکاثولیکیه بیروت ...
  • ۶۰)محقق ثانی،۱۴۱۰ ق، جامع المقاصد، قم، آل البیت، ج ۶ ...
  • ۶۱)محقق داماد، سید مصطفی، ۱۳۸۸ش، قواعد فقه ۱ ،بخش مدنی، ...
  • ۶۲)محمدی، پژمان، مرادپورشاد، امیر، مبین، حجت ،۱۳۹۷ ش، تاثیر قانون آیین دادرسی ...
  • ۶۳)مدنی، مهسا، فرخی، زهره، ۱۳۹۷ ش، مطالعه تطبیقی عناصر نقض ...
  • ۶۴)مراغی، سید میر عبدالفتاح بن علی حسینی، ۱۴۱۷ق،العناوین الفقهیه،قم، دفتر ...
  • ۶۵)مصطفوی، سید کاظم ، ۱۴۱۲ ق، ماته قاعده الفهیه ( ...
  • ۶۶)مکارم شیرازی، ناصر، ۱۴۲۸ ق، العروه الوثقی مع تعلیقات، قم، ...
  • ۶۷)،۱۴۱۱ ق، القواعد الفقهیه، قم، مدرسه ی امام امیر المومنین، ...
  • ۶۸)موسوی، سید محمد صادق، خزاعی، سید علی، دهقان، سید هادی، ...
  • ۶۹)میرحسینی، سید حسن ،۱۳۹۵ ش،حقوق طرح های صنعتی، تهران، بنیاد ...
  • ۷۰)نجفی، محمد حسن ،۱۳۷۳ق،جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت ...
  • ۷۱)هدایتی محبوب، ابوالفضل ،اسدی، محمدحسن، ۱۳۹۸ ش،نقدی بر ماده ی ۱۴ ...
  • ۷۲)واسطی زبیدی حنفی، محب الدین، ۱۴۱۴ق، تاج العروس من جواهر ...
  • Henry Campbell Black, (۲۰۰۴), Black's Law Dictionary, St. Paul, Minn.: ...
  • Gordon Wendy,(۱۹۹۲). On owning information: intellectual property and the restitutionary ...
  • Lemley Mark A ; Carl Shapiro. (۲۰۰۷). Patent Holdup and ...
  • Lemley Mark A., (۲۰۰۹). Distinguishing Lost Profits From Reasonable Royalties, ...
  • Matturri Lauren, (۲۰۱۷). The Devil Wears Nada: How the Current ...
  • Merrill Thomas W., Henry E. Smith,(۲۰۰۷). Property: Principles and Policies, ...
  • Panesar Sukhninder,(۲۰۰۱). General Principles of Property Law, Pearson Education ...
  • Posner Richard A.,(۲۰۰۳). Misappropriation: A Dirge, Houston Law Review, vol ...
  • Prosser William L ,(۱۹۸۴). Prosser and Keeton on the law ...
  • Yu Vanessa,(۲۰۱۸). Case Note, Calculating Statutory Damages in Copyright Infringement ...
  • Susan Ellis Wild, (۲۰۰۶) Webster's New World Law Dictionary, Wiley, ...
  • Sed Catherine, (۲۰۰۴) Search Engine Advertising: Buying Your Way to ...
  • W. R Cornish, (۱۹۹۹) Intellectual Property: Copyright, Patent, Trade Marks ...
  • Hart Tina, and Fazzani, Linda,(۲۰۰۴) Intellectual Property Law,. Palgrave, ۳rd ...
  • نمایش کامل مراجع