بررسی اثر مقایسه ای عسل بهارنارنج ۷۵% و ۲۵% (Citrus aurantium) بر ترمیم زخم برشی در موش صحرائی

مقدمه: زخم ھای پوستی با ھماھنگی سلول ھای التھابی، کلاژن ھا و فاکتورھای مختلف التیام می یابد. ترمیم زخم عبارت است از سھ فاز التھاب، تکثیر، بلوغ و بازسازی ساختار کھ بعد از اعمال جراحی و یا آسیب ھای بافتی حاصلھ از ضربات آغاز می شود. مراقبت ھای بعد از آسیب بافتی با ھدف دستیابی بھ درمان ھای موثر زخم بھ ھمراه کاھش ھزینھ و مدت زمان درمان انجام شده است. تاخیر در ترمیم زخم بخصوص بعد از جراحی ھا یک مشکل جدی در نظر گرفتھ می شود، بنابراین نیاز مبرمی بھ توسعھ ی روش ھای جدید در زمینھ ترمیم زخم وجود دارد. هدف: این مطالعه با ھدف بررسی اثر مقایسه ای عسل بهارنارنج % ۷۵ و % ۲۵ در فرآیند ترمیم پوست آسیب دیده موش بھ انجام رسیده است. مواد و روش کار: این مطالعھ تجربی بر روی ۳۲ سر موش صحرائی نر نژاد ویستار بالغ انجام گرفت. موش ھا بصورت کاملا تصادفی در ۴ گروه کنترل منفی، کنترل مثبت (اوسرین) ، عسل بھارنارنج % ۷۵ و عسل بھارنارنج % ۲۵ قرار گرفتند. سپس توسط کتامین % ۲و زایلازین % ۵ بھ صورت داخل صفاقی بیھوش شدند و بر روی بدن موش ھا زخمی در ابعاد ۱×۱ ایجاد شد و از پماد مورد نظر بر روی زخم ھا بصورت موضعی روزانھ دوبار بھ مقدار ۱گرم استفاده گشت. درصد بھبودی در روزھای ۴، ۷، ۱۰ و ۱۴ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج و یافته ها: مطالعھ حاضر حاکی از آن بود کھ درصد بھبودی زخم در روزھای ۴، ۷، ۱۰ و ۱۴ در گروه عسل بھارنارنج % ۷۵ بیشترین مقدار بوده کھ در بررسی ھای میکروسکوپی و ھم ماکروسکوپیک شاھد بھبود سریع در گروه مذکور بودیم. در درجھ بعد عسل بھارنارنج ۲۵ % در گروه بھبودی قرار گرفت. در بررسی فاکتور رشد نیز مشخص شد کھ در روز اول و چھارم شرایط در گروه عسل بھارنارنج ۷۵ % بھ طور معناداری بیشتر بود. در بررسی اندازه گیری انقباض زخم نتایج حاکی از آن بود که گروه تحت درمان با عسل ۷۵ % نسبت به عسل % ۲۵ درصد بهبودی بالاتری داشته که این اختلاف از لحاظ آماری معنادار بود. (P<۰.۰۰۱). نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعھ فوق نشان دھنده اثر مثبت عسل بھارنارنج % ۷۵ نسبت بھ عسل بھارنارنج % ۲۵ بر التیام زخم است. (P<۰.۰۰۱).