ارزیابی اثر روشهای خشک کردن بر کمیت و کیفیت مهمترین مواد موثره اسانس گونههای آویشن، بابونه، بادرنجبویه، ترخون و نعنا فلفلی

خشک کردن یکی از فرآیندهای اصلی پس از برداشت گیاهان است که کمیت و کیفیت مواد موثره دارویی را تحت تاثیر قرار می دهد. به منظور مطالعه مدت زمان لازم برای خشک کردن، درصد و محتوی مهمترین اجزای اسانس تعدادی از گونه های مهم دارویی شامل بابونه، آویشن، بادرنجبویه، ترخون و نعناع فلفلی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۹۱ اجرا شد. روش های خشک کردن شامل سه درجه حرارت آون (۳۰، ۴۰ و ۶۰ درجه سانتی گراد)، سه توان خروجی میکروویو (۱۰۰، ۳۰۰ و ۶۰۰ وات) و دو روش طبیعی در سایه و آفتاب بودند که تا زمان رسیدن وزن به محتوای رطوبتی ۱۰/۰ بر پایه وزن خشک یا ۱۰ درصد وزن تر ادامه یافت. نتایج نشان داد که اثر روش های مختلف خشک کردن بر مدت زمان لازم برای خشک شدن، محتوی و میزان مهمترین اجزای اسانس تمام گونه ها معنی دار (۰۱/۰≥p) بود. بیشترین مدت زمان لازم برای خشک شدن و محتوی اسانس تمام گونه ها برای خشک شدن در سایه حاصل شد. محتوی مهمترین اجزای اسانس گونه های مختلف برای شرایط خشک کردن در سایه بیش از ۱۰۰ درصد نسبت به تیمار خشک کردن در آفتاب بالاتر بود. با افزایش درجه حرارت آون و توان خروجی میکروویو میزان و محتوی مهمترین ماده موثره اسانس گونه های دارویی کاهش یافت. از آنجا که سرعت بالای خشک کردن و کاهش انرژی ورودی از افت عملکرد اسانس جلوگیری می کند، می توان استفاده از توان های پایین میکروویو را به دلیل کاهش نسبتا سریع محتوی رطوبتی به عنوان روشی مناسب برای خشک کردن گونه های دارویی مد نظر قرار داد.