اثر گذاری نااطمینانی قیمت نفت، مالیات بر درآمد و مخارج دولتی بر توزیع درآمد در ایران با تاکید بر عقود اسلامی

بحث در خصوص توزیع درآمد به عنوان نمادی از عدالت اجتماعی و ارتباط متقابل آن با رشد و توسعه اقتصادی همواره در متون اقتصاد ی از موضوع های مورد توجه و چالش برانگیز بوده است . در بیشتر کشورهای جهان به استثنای کشورهایی که نظام سیاسی آن ها بر پایه لغو یا محدود کردن مالکیت ها قرار داشته اند، شکاف عمیقی بین طبقه پایین و بالای جامعه وجود داشته و نابرابری توزیع درآمدی گسترده ای برقرار است . عامل اصلی این توزیع نابرابر را نمی توان صرفا ناشی از تفاوت در بازدهی نیروی کار در گروه های مختلف دانست، بلکه توزیع نابرابر درآمدها به دلیل توزیع نابرابر ثروت های تولیدی است. در این مقاله تخمین مدل توزیع درآمد در ایران با استفاده از متغیرهای نااطمینانی قیمت نفت، مالیات بر درآمد، مخارج دولتی و حجم عقود اسلامی به تفکیک عقود مبادله ای و مشارکتی با مدلهای پویا (GMM) در دوره زمانی سال های ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۸ صورت پذیرفته است. نتیجه تخمین مدل نشان از پویایی متغیر توزیع درآمد در ایران دارد. تاثیر متغیر نااطمینانی قیمت نفت بر توزیع درآمد در ایران مثبت و معنی دار می باشد . تاثیر متغیر مالیات بر درآمد بر توزیع درامدی منفی می باشد و نشان از بهبود نابرابری درامدی در طول دوره زمانی مقاله را داشت.مطابق با نتیجه تخمین مدل ضریب متغیر مخارج دولتی در مدل مثبت و از نظر آماری نیز معنی دار و گویای این مطلب بود که افزایش مخارج دولتی منجر به بدتر شدن توزیع درامدی در کشور می شود. تاثیر متغیرهای حجم عقود مبادله ای و مشارکتی بر توزیع درآمد در ایران منفی و معنی دار می باشد که نشان از بهبود توزیع درامد با اعطای عقود اسلامی می باشد