نقش جاده ابریشم در پیوند نگارگری و تاریخ نگاری فارسی عصر ایلخانان

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 138

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IRHJ-14-2_012

تاریخ نمایه سازی: 7 اسفند 1400

چکیده مقاله:

تعاملات فرهنگی و هنری هزاران ساله ایران و چین پس از سلجوقیان گسترش یافت و در عصر مغول ایلخانی به صورت فزاینده ای برقرار شد. جاده ها در فرمانروایی واحدی درآمدند و صحرانوردان تحت تاثیر فرهنگ ها و تمدن ها و فرهنگ های چین، آسیای مرکزی، ایران و قفقاز قرار گرفتند. از میان هنرهای گوناگون، نگارگری و کتاب آرایی در قلمرو سرزمین های اسلامی، از آن میان در گستره فرهنگی ایران زمین از این روند تاثیر به سزایی یافت. از سده هفتم قمری (۱۴ م) و به ویژه در اواخر عصر ایلخانان، بین نگارگری و کتاب آرایی با حوزه های گوناگون علمی به ویژه تاریخ نگاری و ادبیات پیوند برقرار شد و در عصر تیموریان و صفویان به اوج رسید. برچیده شدن خلافت عباسی و موانع فرهنگی و سیاسی ناشی از آن، در آفرینش های هنری و پیوند هنر با تاریخ نگاری و ادبیات در مکتب نگارگری تبریز و دیگر مکاتب هنری ایرانی در این دوره تاثیر به سزایی داشته است. مولفه هایی مانند حکمرانی ایرانی، اندیشه ایرانشهری، فره ایزدی، اساطیر ایرانی، تاریخ و میراث روایی ایرانیان، و تاریخ نگاری جهانی زمینه ساز مینیاتورها در متون گوناگون تاریخ نگاری، ادبی و علوم طبیعی شد. در این پژوهش بر پایه تبیین تاریخی و روش میان رشته ای بین تاریخ فرهنگی، تاریخ هنر و تاریخ نگاری، علت های موثر در کاربرد نگارگری در تاریخ نگاری و ادبیات عصر ایلخانی بررسی می شود. 

نویسندگان

علیرضا ذوالقدر

دانشجوی دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران.

حسن باستانی راد

استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آذرفرنبغ، فرخزاد. کتاب سوم دینکرد. به اهتمام فریدون فضیلت. تهران: ...
  • آرنولد، تامس. «تاثیر شعر و کلام بر نقاشی ایران.» سیر ...
  • آغداشلو، آیدین. «نگارگری قدیم و نگارگری جدید.» حرفه هنرمند. ش۱۱. ...
  • آیت­الهی، حبیب­الله. «وجوه افتراق و اشتراک در مبانی زیبایی شناسی، ...
  • آیتی، عبدالمحمد. تحریر تاریخ وصاف. تهران: علمی، ۱۳۴۶ ...
  • اتینگهاوزن، ریچارد و الگ گرابر. هنر و معماری اسلامی (۶۵۰ ...
  • احمدی، حسین. تاریخ فرهنگی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ...
  • اصلانی، هاله. «تاثیر نگارگری چین بر تصاویر کتاب منافع الحیوان ...
  • اقبال، عباس. تاریخ مغول. تهران: امیرکبیر، ۱۳۸۴ ...
  • اللهیاری. فریدون. «بازنمایی مفهوم ایران در جامع التواریخ خواجه رشیدالدین ...
  • الیاده، میرچا. چشم­اندازهای اسطوره. ترجمه جلال ستاری. تهران: توس، ۱۳۶۲ ...
  • الیاده، میرچا. نمادپردازی امر قدسی و هنر. ترجمه محمدکاظم مهاجری. ...
  • باستانی پاریزی، محمدابراهیم. «راه ابریشم یا اژدهای هفت سر.» تحقیقات ...
  • باستانی راد، حسن. «نقش فرهنگ و زربفت ایرانی در نامگذاری ...
  • باستانی راد، حسن. ایران پل میان فرهنگی تعاملات بین المللی ...
  • برک،پیتر. تاریخ فرهنگی. ترجمه نعمت­الله فاضلی و مرتضی قلیچ. تهران: ...
  • بناکتی، ابوسلیمان بن داود. تاریخ بناکتی (روضه اولی الالباب فی ...
  • بهار، مهرداد. از اسطوره تا تاریخ. تهران: چشمه، ۱۳۷۶ ...
  • بینیون، لارنس و دیگران. سیر تاریخ نقاشی ایرانی. ترجمه محمد ...
  • بینیون، لارنس. «خصایص زیبایی در نقاشی ایران.» سیر و صور ...
  • پاکباز، رویین. نقاشی ایران از دیرباز تا امروز. تهران: زرین ...
  • پطروشفسکی، ایلیا پطرویچ و دیگران. تاریخ اجتماعی اقتصادی ایران ...
  • پوپ،آرتور و فیلیس اکرمن. سیری در هنر ایران. زیرنظر سیروس ...
  • ناصر تکمیل همایون، «که فرهنگ آرایش جان بود». پل فیروزه. ...
  • ثاقب فر، مرتضی. شاهنامه فردوسی و فلسفه تاریخ ایران. تهران: ...
  • جوینی، عطاملک­بن محمد. تاریخ جهانگشا­. به تصحیح محمدبن­عبدالوهاب قزوینی. تهران: ...
  • رایس، دیوید تالبوت. هنر اسلامی. ترجمه ماه­ملک بهار. تهران: علمی ...
  • رستم وندی، تقی. اندیشه ایرانشهری در عصر اسلامی. تهران: امیر ...
  • رضایی راد، محمد. مبانی اندیشه سیاسی در خرد مزدایی. تهران: ...
  • رضی، هاشم. حکمت خسروانی. تهران: بهجت، ۱۳۷۹ ...
  • سلطان کاشفی، جلال الدین، هادوی نیا، عاصمه. «نگاهی به وجه ...
  • صیامیان­گرجی، زهیر. «تبارشناسی ایران­گرایی فرهنگی در سنت تاریخ­نگاری ایرانی ...
  • علوی­زاد، فرزانه و سلمان ساکت و عبدالله رادمرد. «نقش ابیات ...
  • فرنبغ دادگی. بندهش. ترجمه مهرداد بهار. تهران: توس، ۱۳۹۷ ...
  • قادری، حاتم. «اندیشه ایرانشهری (مختصات و مولفه های مفهومی.» علوم ...
  • القاشانی، ابوالقاسم عبدالله بن محمد. تاریخ الجایتو. به اهتمام مهین ...
  • کن­بای، شیلار. نقاشی ایران. ترجمه مهدی حسینی. تهران: دانشگاه هنر، ...
  • کونل، ارنست. «تاریخ نگارگری و طراحی.» سیر و صور نقاشی ...
  • گرابار، الگ. «مینیاتورهای ایرانی: مصورسازی یا نقاشی». حضور ایرانیان در ...
  • گرابر، ا. «هنرهای تجسمی.» تاریخ ایران پژوهش دانشگاه کمبریج. ترجمه ...
  • گروبه، ارنست. سفال اسلامی. ترجمه فرحناز حائری. ج۷، تهران: نشر ...
  • گودرزی، مرتضی. تاریخ نقاشی ایران. تهران: سمت، ۱۳۹۵ ...
  • لاپیدوس، آیرام. تاریخ جوامع اسلامی. ترجمه محمود رمضان زاده، مشهد: ...
  • اللهیاری، فریدون. «بازنمایی مفهوم ایران در جامع التواریخ خواجه رشیدالدین ...
  • مستوفی، حمدالله. تاریخ گزیده. به اهتمام دکتر عبدالحسین نوایی. تهران: ...
  • معینی علمداری، جهانگیر.« هویت، روایت و تاریخ در ایران». ایران: ...
  • ­منشی، ابوالمعالی نصرالله. کلیله و دمنه. تصحیح مجتبی مینوی. تهران: ...
  • نسوی، شهاب­الدین. نفثه­المصدور. تصحیح دکتر امیرحسین یزدگردی. تهران: توس، ۱۳۸۱ ...
  • نصر، سیدحسین. «عالم خیال و مفهوم فضا در مینیاتور ایرانی.» ...
  • نظام الملک، خواجه ابوعلی حسن بن علی. سیرالملوک. تصحیح محمد ...
  • وصاف، عبدالله بن فضل الله. تاریخ وصاف الحضره. تصحیح و ...
  • ویلسون، ج کریستی. تاریخ صنایع ایران. ترجمه عبدالله فریار. تهران: ...
  • همدانی، خواجه رشیدالدین فضل الله. جامع التواریخ. به تصحیح و ...
  • یشت­ها. نقدو تفسیر ابراهیم پورداود. تهران: اساطیر، ۱۳۷۷ ...
  • Abouali, Ladan. Iran China Visual Tradition Encounter: Furniture Design. Nanjing: ...
  • Berlekamp, Persis. “Painting as Persuasion: A Visual Defense of Alchemy ...
  • David J, Roxburgh. “Persianate Arts of the Book in Iran ...
  • Natif, Mika. “Rashīd al-Dīn’s Alter Ego: The Seven Paintings of ...
  • Yuka Kadoi,Tomoko Masuya. “Chinese and Turko-Mongol Elements in Ilkhanid and ...
  • نمایش کامل مراجع