مفهوم آستانگی در معماری بناهای مذهبی ایران

بناهای مذهبی از جمله مساجد و آرامگاه ها، همواره مقدس ترین بناها در تمام ادوار اسلامی بوده اند. ورود به این گونه بناها، سلسله مراتب خاصی را می طلبد که انسان خداشناس، این سلسله مراتب را درک می کند و با عبور از آن، آن را احساس می کند. مفهوم حد و آستانگی در معماری بناهای مذهبی، مفهومی فراتر از کالبد عینی بناست؛ بلکه فردی که از این آستانه می گذرد، از نظر ذهنی و اعتقادی تفاوت مشخصی میان درون و بیرون در قلب خود احساس می کند. در پژوهش حاضر، مفهوم آستانگی به روش توصیفی مورد بررسی قرار گرفته است. براساس نتایج، آستانگی مفهومی مشتمل بر مفاهیم عینی و حسی شامل حد و محدوده، کرانمندی، گذار، آستانه و سلسله مراتب ورود می باشد که در نهایت، انسان را از جهان مادی به جهان معنوی درون فضا هدایت می کند.