تبیین ساختار جنود عقل و جهل بر پایه سه مولفه فکر، حال و عمل؛ با تاکید بر شرح اصول کافی ملاصدرا

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 226

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HKMT-13-1_002

تاریخ نمایه سازی: 11 اسفند 1400

چکیده مقاله:

حضرت امام جعفر صادق(ع) در حدیث شریف عقل و جهل، لازمه ی هدایت بشری را شناخت لشکریان عقل و جهل معرفی می کنند. صدرالمتالهین شیرازی در کتاب شرح اصول کافی خود به شرح این حدیث اهتمام ویژه نموده است. این نوشتار با روش تحلیلی در پی آن است تا با واکاوی شرح ملاصدرا، دسته بندی نوینی را از لشکریان عقل و جهل حول سه محور فکر، حال و عمل، که اضلاع اصلی فعل ارادی انسان هستند ارائه دهد و روابط و نسب میان این سه مولفه را در منظومه اخلاق جعفری کشف کند. در بررسی لشکریان هفتاد و پنجگانه عقل و جهل، از منظر مولفه های یاد شده و مبادی و نتایج آنها می توان فضایل و رذایل اخلاقی را در شش حیطه : مبادی و اصول، افکار، افکار و احوال، افکار و اعمال، افکار و احوال و اعمال و همچنین حیطه ثمرات و آثار این قوا، دسته بندی نمود. با این تبیین به این نتیجه نایل می شویم که برای نیل به هدایت حقیقی انسان باید الگویی از خصوصیات اخلاقی تنظیم گردد که به تمامی ابعاد وجودی بشر نظاره داشته و با لحاظ روابط متقابل اضلاع سه گانه وجود او، بتواند گام های سلوک اخلاقی انسان را ترسیم نماید تا به زمامداری قوه عقل، در شخصیت انسان فضایل انسانی و اخلاقی مجال ظهور و بروز بیابند و به میزان فعلیت کمالات الهی، سعادت دنیوی و اخروی حاصل شود.

کلیدواژه ها:

عقل ، جهل ، فضایل ، رذایل ، فکر ، حال ، عمل ، حدیث عقل و جهل

نویسندگان

بی بی بهاره فکور یحیی یی

دانشجوی دکتری حکمت متعالیه از پردیس بین الملل فردوسی مشهد

عباس جوارشکیان

عضوهیات علمی گروه فلسفه دانشگاه فردوسی مشهد

جهانگیر مسعودی

عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ذاکری، مهدی(۱۳۹۵)، درآمدی به فلسفه عمل، انتشارات سمت و پژوهشگاه ...
  • حسن زاده آملی، حسن(۱۳۸۹)، شرح اسفار، بوستان کتاب، قم ...
  • خمینی، روح الله(۱۳۸۹)، برگزیده ای از کتاب شرح حدیث جنود ...
  • (۱۳۶۶)، تفسیرالقرآن الکریم، مصحح محمد خواجوی، نشر بیدار، قم. ...
  • (۱۹۸۱)، الحکمه المتعالیه، المکتبه المصطفوی، قم. ...
  • (۱۳۴۰)، رساله سه اصل، مصحح حسن نصر، :دانشگاه تهران، تهران. ...
  • (۱۳۸۴)، شرح اصول الکافی، باب العقل و الجهل، بنیاد حکمت ...
  • (۱۳۸۲)، شرح و تعلیقه بر الهیات شفا، نشر بنیاد حمکت ...
  • (۱۳۷۷)، عرفان و عارف نمایان، مترجم: محسن بیدار، نشر الزهرا، ...
  • (۱۳۵۴)، المبدا و المعاد، انجمن‎ حکمت‎ و فلسفه ‎ایران، تهران ...
  • صدوق، ابی جعفر محمد بن علی ابن بابویه(۱۳۶۲ش)، الخصال، ترجمه ...
  • صدوق، ابی جعفر محمد بن علی ابن بابویه(۱۳۸۵ق)، علل الشرایع، ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب(۱۴۲۱ق -۱۳۷۹) اصول کافی، ترجمه و شرح ...
  • مازندرانی، ملاصالح (۱۳۸۲ق)، شرح الکافی، الاصول و الروضه، المکتبه الاسلامیه ...
  • مختاری، رضا (۱۳۷۸)، «گذری بر شرح حدیث جنود عقل و ...
  • نجفی زاده، محمدهادی (۱۳۹۱)، عقل در کتاب عقل و جهل ...
  • نقاش زاده، محمدباقر(۱۳۹۰)، شرح حدیث عقل و جهل، انتشارات علمی ...
  • نمایش کامل مراجع