ارزیابی اثرات اقتصادی - اجتماعی سدسازی و تاثیر آن بر نظام بهره برداری سنتی (مطالعه موردی: سد سیازاخ شهرستان دیواندره)
محل انتشار: مجله جغرافیا و پایداری محیط، دوره: 7، شماره: 2
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 144
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GERAZ-7-2_005
تاریخ نمایه سازی: 12 اسفند 1400
چکیده مقاله:
پیامدهای اقتصادی - اجتماعی و محیطی سدسازی، ممکن است جبران ناپذیر باشد، مناطق اجرای سدهای مخزنی، قبل از احداث بررسی می شوند و اثرات بعدی مورد پژوهش قرار نمی گیرد. این پژوهش، با هدف ارزیابی اثرات احداث سد سیازاخ بر روستاهای تحت تاثیر آن انجام پذیرفت. جامعه آماری در بخش کمی تحقیق شامل روستاییان سرپرست خانوار بالادست و پایین دست سد بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین و تعداد ۲۰۰ پرسشنامه تکمیل و مقایسه نگرش ساکنین و تحلیل عاملی صورت گرفت. در بخش کیفی، اعضای شوراها، اداره آب منطقه ای و دهیاری ها (۴۱ = N) به صورت سرشماری مطالعه و به منظور تحلیل داده ها از فن تدوین نقشه های ذهنی، تحلیل محتوا و سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. بر اساس نتایج تحلیل چندمعیاره، مهم ترین اثرات مثبت این طرح عبارت بود از بهبود کشاورزی منطقه، تامین آب شرب منطقه، افزایش سطح زیر کشت آبی، کنترل سیلاب، افزایش ارزش زمین، بهبود گردشگری و بهبود سطح درآمد خانوارهای پایین دست و مهم ترین اثرات منفی نیز عبارت بود از: کوچ اجباری ساکنین بالادست سد، از بین رفتن مشاغل ساکنین بالادست سد (دامداری، کشاورزی)، ایجاد شغل های کاذب، از بین رفتن مساجد و مدارس، خسارات زیست محیطی و قطع درختان و تملک اراضی در بالادست سد. بر اساس نتایج، حاصل اثرات مثبت طرح در پایین دست سد نسبت به اثرات منفی آن بیشتر و در بالادست سد برعکس بود. کشت آبی به عنوان یک معیار اثرگذار اقتصادی در بالادست سد به نصف کاهش یافته در حالی که در پایین دست سد، سطح زیر کشت آبی ۵/۳ برابر شده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
پیمان اکبرزاده
کارشناسی ارشد بیابان زدایی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
سیدحسن کابلی
استادیار بوم شناسی و مدیریت مرتع، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :