تحلیل سیستمی اثرات تحولات تقسیمات سیاسی بر پراکنده رویی شهری (نمونه مطالعاتی: شهر قم)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 253

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MAGIG-18-66_009

تاریخ نمایه سازی: 14 اسفند 1400

چکیده مقاله:

در تاریخ پرفرازونشیب ایران، حکومت و دولت، به عنوان مهمترین عوامل سیاسی، پیوسته موثرترین نقش را در تحولات و دگرگونی ساخت وسازهای فضایی ازجمله شهرها داشته اند. این دگرگونی ها در نقش پذیری شهرها و ایفای نقش دولت زمینهساز و موجب تقویت اقتصاد شهرها، توسعه و گسترش شهرها و شهرنشینی شد. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل مهمترین اثرات تحولات تقسیمات سیاسی بر پراکنده رویی شهری در شهر قم با استفاده از مدل تحلیل ساختاری می باشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و روش جمعآوری اطلاعات کتابخانهای و میدانی می باشد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و خبره سنجی است .روایی پرسشنامه با استفاده از روایی ظاهری و نظرسنجی از خبرگان و کارشناسان تائید شد. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از مدل آینده پژوهی تحلیل ساختاری استفادهشده است. برای این منظور تعداد ۲۹ عامل بهعنوان عوامل اولیه بر اساس نظر کارشناسان و متخصصین شناسایی شدند. درنهایت از نرمافزار MIC MAC برای تجزیه وتحلیل و رتبه بندی شاخص های مورد استفاده در مدل تحلیل ساختاری و از نرم افزار GIS برای ترسیم نقشه ها و لایه های اطلاعاتی موردنظر استفادهشده است. نتایج نشان دادند که ارتقاء جایگاه یک شهر در سطوح تقسیمات کشوری به ویژه تبدیل شهر به مرکز استان، میتواند از طریق چهار عامل افزایش جمعیت و مهاجرت، افزایش قیمت زمین و بورسبازی آن، گسترده شدن ساختار دولت و لزوم تامین خدمات منطقه ای، پراکنده رویی شهری را افزایش می دهد. همچنین، بر اساس نتایج سه عامل تمرکز شدید سرمایه ها در شهر، مستقر شدن نمایندگان سیاسی دولت و توسعه صنایع در شهر مرکز به عنوان مهمترین و اثرگذارترین عوامل سیاسی موثر بر پراکنده رویی شهری در شهر قم انتخاب شدند.

کلیدواژه ها:

تحولات. تقسیمات سیاسی . پراکنده رویی شهری. مدل تحلیل ساختاری. شهر قم

نویسندگان

سید علی حسینی

دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

سهراب امیریان

استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • پوراحمد، احمد؛ محمد پور، صابر؛ منوچهری میاندوآب، ایوب؛ خلیلی، احمد ...
  • پورمحمدی، محمدرضا؛ جام کسری، محمد (۱۳۹۰)،" تحلیلی بر الگوی توسعه ...
  • پیله ور، علی اصغر (۱۳۸۷)، "ارتقایابی مرکزیت ناحیه ای و ...
  • پیله ور، علی اصغر و دیگران (۱۳۹۰)، "بررسی تاثیر تصمیمات ...
  • تقوایی، مسعود و سرایی، حسین (۱۳۸۳)، "گسترش افقی شهرها و ...
  • حیدری، جهانگیر (۱۳۹۳)، "بررسی نقش دولت در پیدایش و توسعه ...
  • حیدری، اکبر (۱۳۹۱)، "تحلیل فضایی- کالبدی توسعه آتی شهر سقز ...
  • رهنما، محمدرحیم، عباس زاده، غلامرضا (۱۳۸۶)، اصول، مبانی و مدل ...
  • رهنمایی، محمدتقی و کلانتری، محسن و صفری، پروانه (۱۳۸۹)، "بررسی ...
  • رهنمایی، محمدتقی (۱۳۷۳)، "دولت و شهرنشینی؛ نقدی بر نظریه عناصر ...
  • رهنمایی، محمدتقی (۱۳۸۸)، "دولت و شهرنشینی در ایران؛ مبانی و ...
  • سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، جغرافیای استان قم. چ ...
  • سیف الدینی، فرانک، ۱۳۸۱، فرهنگ واژگان برنامه ریزی شهری و ...
  • شکویی، حسین (۱۳۷۳)، دیدگاه های نو در جغرافیای شهری، انتشارات ...
  • شکویی، حسین (۱۳۷۵)، اندیشه های نو در فلسفه جغرافیا، چ ...
  • عزیز پور، ملکه و حسین زاده دلیر، کریم و اسمعیل ...
  • عزیزی، محمدمهدی و یار محمدی، سیما (۱۳۹۳)، "تاثیر تقسیمات کشوری ...
  • علی اکبری و فرجی دارالبخانی (۱۳۸۵)، "شهرهای اداری سیاسی و ...
  • فرید، یدالله (۱۳۶۸)، جغرافیا و شهرشناسی، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز ...
  • قرخلو، مهدی و داودی، محمود و زندوی، مجدالدین و جرجانی، ...
  • لطفی، صدیقه؛ منوچهر میاندوآب، ایوب؛ آهار، حسن (۱۳۹۲)،” تحلیل الگوی ...
  • میرکتولی، جعفر و قدمی، مصطفی و مهدیان، بهمن میری و ...
  • نصیری، یوسف (۱۳۸۳). حاشیه نشینی، علل و ناهنجاری های کالبدی، ...
  • نظریان، اصغر (۱۳۸۱)، جغرافیای شهری ایران، نشر دانشگاه پیام نور ...
  • Brandful Cobbinah P and Nsomah Aboagy H(۲۰۱۷), A Ghanaian twist ...
  • Burchell et all, (۱۹۹۹).”Costs of sprawl revisited, Transit cooperative program” ...
  • Dupras J, Marull J, Coll F, Tello E(۲۰۱۶), The impacts ...
  • Godet, M. and P. Durance (۲۰۱۱). Strategic Foresight for Corporate ...
  • Hutchison, R.(۲۰۱۰). “Encyclopedia of Urban Studies”. University of Wisconsin, Green ...
  • MIREHEI, m. HAJILOU, m. LOTFI, f. (۲۰۱۷). INTRODUCING AND UNDERSTANDING ...
  • Rabbani, T. (۲۰۱۲). Structural analysis, a tool to identify and ...
  • rouhani, A. & S. Ajorloo (۲۰۱۵). Software MicMac; can be ...
  • Wakode, H. B. Baier, K. Jha, R. & Azzam, R. ...
  • نمایش کامل مراجع