نگاهی به مرگ اندیشی در اهم متون نثر عرفانی(قرن ششم تا دهم)
محل انتشار: فصلنامه عرفان اسلامی، دوره: 18، شماره: 71
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 255
فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IAUZ-18-71_013
تاریخ نمایه سازی: 18 اسفند 1400
چکیده مقاله:
مرگ پرسشی بیپاسخ در زندگی انسان بوده که از دیرباز ذهن او را به خود مشغولکردهاست. در ادبیات کشورهای مختلف اندیشمندان پاسخی درخور و نه قطعی به این پرسش دادهاند. متون عرفانی نیز باتوجهبه اینکه بر آموزههای قرآنی و دینی تکیهدارند، مسئله مرگ را بهنوعی واکاوی کردهاند. در مقاله حاضر که به شیوه تحلیلی توصیفی ارائهمیشود، مهمترین متون نثر ادبیات عرفانی از قرن ششم تا دهم موردتوجه بوده تا دیدگاه نثرنویسان را درباره مرگ موردبررسیقراردهد. آنچه از بررسی متون موردنظر استنباطمیشود این است که در متون عرفانی مسئله مرگ که اغلب بهصورت تشبیه پرنده (آزادی روح از بدن) تصویرمیشود جزء دغدغههای نثرنویسان است و در این میان آموزههای اسلامی با دیدگاههای صوفیانه و عرفانی تلفیقشدهاست. بهلحاظ بسامدی در آثار سهروردی بیشترین توجه را به این موضوع میتواندید. در آثار سهروردی این مسئله درقالب انواع نمادها و استعارهها بیانشدهاست که گاه تفسیر جزئیات آنها نیازمند تلاش فکری بیشتری است. در دیگر آثار بحث در این زمینه از صراحت و سادگی برخوردار است. در آثار مولانا نیز سنت تفکر عرفانی پیش از او درباره مرگ به بیانی دیگر متجلیشدهاست. صوفیه مرگ را عمدتا به دو گونه جسمانی (اضطراری) و ارادی (خودخواسته= مرگ پیش از مرگ) تقسیمبندیمیکنند و این دیدگاه به سنتی در حوزه اندیشیدن به مرگ در متون عرفانی تبدیلشدهاست.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سارا شهسوار
دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد خدابنده، دانشگاه آزاد اسلامی، خدابنده، ایران.
فرهاد ادریسی
دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.نویسنده مسئول: fzedrisi@yahoo.com
حسین آریان
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران