واکنش ارقام هسته دارها به فیتوپلاسمای عامل جاروک بادام

جاروک یکی از بیماری های مهم بادام در ایران و لبنان است. عامل این بیماری Candidatus  Phytoplasma phoenicium  و متعلق به گروه جاروک نخود کبوتر (۱۶SrIX) می باشد. جهت مطالعه واکنش هسته دارها نسبت به این فیتوپلاسما، نهال های دو ساله ارقام درختان میوه هسته دار با روش پیوند جانبی با این فیتوپلاسما مایه زنی شدند. دو سال بعد از مایه زنی، در آلبالو (رقم شاتن مورل)، آلو (ارقام سانتاروزا و شایرو)، زردآلو (ارقام آصفی و تلخ)، شلیل رقم قرمز، گوجه سبز (ارقام سعدی و برغان) و هلو (ارقام زعفرانی، البرتا و شفتالو) در مقایسه با شاهد، علایمی شامل زردی، ریز برگی، لوله ای شدن برگ ها، کاهش فاصله میانگره ها، کوتولگی و جاروک ظاهر شد. دوره نهفتگی عامل بیماری در گیاهان مایه زنی شده از پنج تا نه ماه متغیر بود. میزان رشد پیوندک آلوده در گیاهان مایه زنی شده با شدت علائم ناشی از انتقال عامل جاروک بادام رابطه مستقیم ولی با مدت دوره نهفتگی بیماری در گیاه رابطه معکوس داشت. دی. ان. ای کل استخراج شده از رگبرگ میانی گیاهان مایه زنی شده و گیاهان سالم شاهد به وسیله آزمون PCR مستقیم با استفاده از جفت آغازگر P۱/P۷ و PCR دومرحله ای با استفاده از جفت آغازگرهای P۱/P۷ و R۱۶F۲n/R۱۶R۲ از نظر آلودگی به فیتوپلاسما ارزیابی گردیدند و واکنش همه هسته دارهای مایه زنی شده علائم دار در این آزمون ها مثبت بود. در آزمون PCR دو مرحله ای علاوه بر ارقام علائم دار، واکنش نمونه های گیلاس مشکی مشهد و گوجه سبز هلندی که تا دو سال بعد از مایه زنی فاقد علائم بودند، نیز مثبت بود و در آنها قطعه ۱۲۰۰ جفت بازی  تکثیر شد. تا دو سال بعد از مایه زنی در آلبالو رقم چمپای مشهد، زردآلو ارقام شکرپاره، تخم مرغی، نوری و گیلاس رقم صورتی لواسانات هیچ گونه علایمی ظاهر نشد و واکنش آنها در مقابل آزمون PCR منفی بود. پیشتر حساسیت هلو و شلیل به فیتوپلاسمای عامل جاروک بادام گزارش شده بود ولی آلودگی شفتالو، آلو، گوجه سبز، زردآلو، گیلاس و آلبالو به فیتوپلاسمای عامل جاروک بادام برای اولین بار گزارش می شود.