مطالعه تاثیر سن و اندازه های متفاوت نشاء بر عملکردهای اقتصادی، بیولوژیکی، شاخص برداشت و برخی خصوصیات کیفی ارقام روز بلند و روز متوسط پیازخوراکی

چکیده با توجه به اهمیت نشاء مناسب در تولید پیاز خوراکی، در روش کشت نشایی اثر چهار اندازه نشاء مختلف بر دو رقم پیاز روز بلند و روز متوسط به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی درچهار تکرار در سال زراعی ۸۷-۱۳۸۶ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی بررسی شد. فاکتور های آزمایشی شامل چهار طول نشاء (۹ ،۱۲ ،۱۵ ، ۲۰ سانتیمتر) و دو رقم پیاز آذرشهر ( رنگ پوست قرمز، دیرس و روز بلند) و قولی قصه زنجان (رنگ پوست قرمز- روشن، زودرس و متوسط روز) بودند. در این بررسی تاثیر اندازه نشاء بر صفات عملکرد های اقتصادی و بیولوژیکی، شاخص برداشت، پیازهای درجه یک ، دو و سه، وزن تر، وزن خشک، در صد ماده خشک، درصد مواد جامد محلول، وزن مخصوص ، سفتی بافت پیاز، حجم پیاز و شاخص شکل پیاز مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه داده ها نشان داد که اثر اندازه نشاء در ارقام مورد آزمایش به غیر از وزن مخصوص پیاز ، برروی تمام صفات مورد مطالعه از لحاظ آماری درسطح احتمال یک درصد معنی دار بود. در این تحقیق به استثنای شاخص شکل پیاز، با افزایش طول نشاء، سایر صفات افزایش یافتند. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین عملکرد های اقتصادی و بیولوژیکی، شاخص برداشت در نشاهای به طول ۲۰ سانتیمتردر رقم آذرشهر به ترتیب (۲۹/۴۱ تن درهکتار، ۸۴/۲۳۳ گرم در بوته و ۵۷/۸۹ درصد) و کمترین آنها به ترتیب در نشاهای به طول ۹ سانتیمتر در رقم قولی قصه زنجان (۹۱/۱۰ تن در هکتار،۸۹/۹۵ گرم در بوته و۶۹/۶۵ درصد) به دست آمد. همچنین بین ارقام مورد آزمایش به غیر از وزن مخصوص پیاز، در بقیه صفات مورد مطالعه اختلاف معنی دار وجود دارد. در مجموع نتایج نشان داد اندازه نشاء و رقم از نظر آماری بر تمام صفات ازریابی شده تاثیر گذار بوده است. در کلیه صفات مورد بررسی رقم آذرشهر برتر از قولی قصه زنجان ظاهر گردید و نشاهای به طول ۲۰ سانیمتر نسبت به بقیه اندازه نشاها برتری نشان دادند. لذا به عنوان مناسب ترین اندازه نشاء جهت کشت نشایی در شرایط مشابه آزمایش پیشنهاد می شود. واژه های کلیدی: پیاز خوراکی، کشت نشایی، اندازه نشاء، عملکرد های اقتصادی و بیولوژیکی، شاخص برداشت