مطالعه تنوع پاتوتایپ ها و فاکتورهای بیماری زایی قارچ Puccinia triticina Eriksson عامل بیماری زنگ قهوه ای گندم در ایران

بیماری زنگ قهوه ای (برگی) گندم که توسط قارچ  Puccinia triticina Erikssonبه وجود می آید، یکی از بیماری های مهم گندم است که در بسیاری از مناطق گندم کاری ایران با شدت های مختلف دیده می شود. در طی سال های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ نمونه های برگی آلوده به این بیماری از مناطق مختلف کشور جمع آوری شد. در مجموع پاتوتایپ ۵۱ جدایه با فرمول بیماری زایی/ غیر بیماری زایی تعیین شد. در برخی از مناطق فنوتیپ های بیماری زایی مشابه TKTT، PKTT، PJTT، PHRR، PKRT، PHRT، PGTT و TCTT مشاهده گردید و بقیه جدایه ها دارای فنوتیپ بیماری زایی منحصر به فرد بودند. از میان جدایه های سال۱۳۸۶، جدایه های مریوان I و اهواز II دارای بیشترین قدرت(توان) بیماری زایی و جدایه گرگان II دارای کمترین قدرت بیماری زایی بود. از میان جدایه های جمع آوری شده در سال ۱۳۸۷ بیشترین قدرت بیماری زایی مربوط به جدایه های بروجرد I و اردبیل I و کمترین توان بیماری زایی مربوط به جدایه اهواز II بود. در سال ۱۳۸۶ برای ژن های Lr۹، Lr۲۵ و Lr۲۸ و در سال ۱۳۸۷ برای ژن های Lr۹، Lr۱۹،  Lr۲۵و Lr۲۸ بیماری زایی دیده نشد. بر اساس دندروگرام ترسیم شده و با در نظر گرفتن خط برش در سطح ۷۶/۰، در سال ۱۳۸۶، جدایه های مورد بررسی در هشت گروه و در سال ۱۳۸۷، در شش گروه متمایز قرار گرفتند.