بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد کل و میزان عملکرد قابل فروش ارقام سیب زمینی در همدان

چکیده به منظور بررسی واکنش ارقام مختلف سیب زمینی به تاریخ کاشت در استان همدان، این آزمایش به صورت اسپلیت پلات (طرح کرتهای خرد شده) با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار با فاکتور اصلی آزمایش در ۶ سطح تاریخ کاشت، شامل ۲۰ فروردین ماه، ۵ اردیبهشت، ۲۰ اردیبهشت، ۵ خرداد، ۲۰ خرداد و ۵ تیرماه و فاکتور فرعی ۳ رقم سیب زمینی شامل ارقام آگریا، مارفونا و سانته در طی سالهای ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان به اجرا درآمد. در طول اجرای طرح از ۱۱ صفت کیفی و کمی و در مراحل داشت و برداشت اندازه گیری بعمل آمد. صفات مورد اندازه گیری عبارت بودند از: تعداد روز تا کسب ۵۰ درصد سبزکرد، تعداد روز تا پوشش کامل، متوسط ارتفاع گیاهان در گلدهی، زمان غده زایی، تعداد ساقه اصلی، طول دوره رسیدگی، عملکرد کل، عملکرد قابل فروش (قابل عرضه به بازار)، عملکرد غیر قابل فروش، درصد ماده خشک غده و طول دوره خواب غده ها، نتایج تجزیه واریانس مرکب دو ساله نشان داد که اثرات سالهای آزمایش در زمان غده زایی (در سطح ۱ درصد)، عملکرد قابل فروش و غیر قابل فروش تفاوت معنی دار (در سطح ۵ درصد) نشان داد. اما در سایر صفات اثر سال معنی دار نشد. اثرات رقم و تاریخ کاشت در تمامی صفات مورد اندازه گیری معنی دار شد. اثرات متقابل رقم×تاریخ کاشت به غیر از ۳ صفت تعداد ساقه، طول دوره خواب و ارتفاع در زمان گلدهی، در صفات دیگر معنی دار شد. با مقایسه میانگین داده ها در طی دو سال مشخص شد که از نظر عملکرد قابل فروش، دو تاریخ کاشت ۲۰ اردیبهشت و پنجم خرداد ماه در هر ۳ رقم وضعیت مطلوبتری داشتند، رقم مارفونا در بیشتر تاریخهای کاشت عملکرد قابل فروش بیشتری نسبت به دو رقم دیگر داشت. واژه های کلیدی: سیب زمینی، تاریخ کاشت، رقم، عملکرد قابل فروش، درصد ماده خشک غده