ویروس نوارک ایرانی گندم: تعیین ترادف بخشی از آر ان ای شماره ۱، رابطه سرولوژیکی با سایر تنوئی ویروس ها و شواهد آلودگی طبیعی در برنج

ویروس نوارک ایرانی گندم (Iranian wheat stripe virus, IWSV) یکی از اعضای غیر قطعی جنس تنوئی ویروس است. در این تحقیق چند ویژگی IWSV مورد مطالعه قرار گرفته است. به منظور روشن ساختن قطبیت قطعه اول ژنوم (RNA ۱) و مقایسه انتهای ´۳ آن با سایر تنوئی ویروس ها، در حدود ۶۵۰ نوکلئوتید از انتهای ´۳ این قطعه تکثیر، همسانه سازی و سپس تعیین ترادف شد. مطالعه ترادف به دست آمده نشان داد که قطعه فوق مشابه با اکثر تنوئی ویروس ها، دارای قطبیت منفی بوده و از نظر ترادف نوکلئوتیدی و آمینو اسیدی ژن آر ان ا پلیمراز، بیشترین شباهت را با تنوئی ویروس های عامل برگ سفید برنج در قاره امریکا دارد. تا قبل از این مطالعه، گندم تنها میزبان طبیعی و شناخته شده IWSV بود. در این بررسی، برنج به عنوان یکی از میزبانان اقتصادی ویروس از منطق برنجکاری شمال شیراز شناسایی شد. به منظور مقایسه جدایه های گندم و برنج، ژن های پروتئین پوششی (CP) و پروتئین عمده غیر ساختمانی (NS۴) جدایه برنج با استفاده از آغازگرهای اختصاصی تکثیر و بعد از همسانه سازی، با قسمت های مشابه در جدایه گندم مقایسه شدند. نتایج نشان داد که ژن های فوق در دو جدایه، از نظر ترادف نوکلئوتیدی و ترادف آمینو اسیدی به ترتیب ۶/۹۹ و ۱۰۰-۰/۹۹ درصد به هم شباهت دارند. مطالعات سرولوژیکی برای روشن ساختن ارتباط IWSV با پنج تنوئی ویروس دیگر با استفاده از آزمون های نشت دو طرفه در آگار، دیبا و/یا الایزای غیر مستقیم با کمک آنتی سرم های تولید شده بر علیه CP یا NS۴ نشان داد که IWSV از میان سایر تنوئی ویروس های مورد مطالعه، تنها با ویروس برگ سفید برنج (Rice hoja blanca virus, RHBV) ارتباط سرولوژیکی دارد. این نتیجه همراه با نتایج حاصل از مقایسه های مربوط به ترادف نوکلئوتیدی و آمینو اسیدی، یک بار دیگر شباهت IWSV را با تنوئی ویروس های عامل برگ سفید در قاره امریکا تایید می کند. مایه زنی گندم با تزریق عصاره گیاه آلوده به بذرهائی که ۳۰ دقیقه در آب Cº۲۵ خیس خورده بودند، موفقیت آمیز بود و ویروس با راندمان ۲/۵ در صد به گیاهچه های حاصل از این بذرها منتقل شد.