تاثیر پرتوتابی گاما و عمل آوری با سود سوزآور بر فراسنجه های تولید گاز برخی از محصولات فرعی کشاورزی در شرایط آزمایشگاهی (In vitro)

هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر استفاده از پرتوتابی گاما و مقایسه آن با روش عمل آوری با سود بر فرآیند تخمیر و فراسنجههای تولید گاز برخی منابع فرعی کشاورزی (تفاله گوجه فرنگی، تفاله پرتقال، پوسته پسته و کاه گندم) در شرایط آزمایشگاهی بود. تیمارهای آزمایشی شامل ۱) شاهد، ۲) پرتوتابی گاما با دز ۵۰ کیلوگری، ۳) پرتوتابی گاما با دز ۱۰۰ کیلوگری، ۴) پرتوتابی گاما با دز ۲۰۰ کیلوگری و ۵) تیمار سود ۵ درصد بود که بطور جداگانه بر روی هر کدام از منابع فرعی کشاورزی اعمال شدند. نتایج این آزمایش نشان داد پرتوتابی با دز ۲۰۰ کیلوگری و سود به صورت معنی داری باعث افزایش تولید گاز در کاه گندم و تفاله گوجه فرنگی شدند. تاثیری از پرتوتابی و تیمار سود بر تولید گاز پوسته پسته مشاهده نشد. تفاله پرتقال پرتوتابی شده با دز ۲۰۰ کیلوگری بیشترین مقدار گاز تولیدی را به خود اختصاص داد. بخش b و همچنین ثابت نرخ تولید گاز (c) در نمونه های کاه گندم پرتوتابی شده با دز ۲۰۰ کیلوگری و سود در مقایسه با دیگر تیمارها و گروه شاهد بالاتر بود. ثابت نرخ تولید گاز و بخش b در تفاله گوجه فرنگی، پوسته پسته و تفاله پرتقال در تیمار پرتوتابی شده با دز ۲۰۰ کیلوگری افزایش معنی داری نسبت به دیگر گروه ها داشت، ولی کمترین مقدار در بخش b مربوط به تفاله پرتقال تیمار شده با محلول سود بود. نتایج نشان می دهد که در نمونه های خوراکی دارای درصد پایین تر سلولز و همی سلولز، پرتوتابی با گاما با دز ۲۰۰ کیلوگری می تواند موثر باشد و سبب افزایش قابلیت هضم آزمایشگاهی این نمونه های خوراکی شود.