نقش کلاه و سرپوش در نگاره مستی لاهوتی و ناسوتی اثر سلطان محمد نقاش

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 157

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AMI-3-6_001

تاریخ نمایه سازی: 21 اسفند 1400

چکیده مقاله:

کلاه یکی از انواع پوشش های رایج در هر دوره ای است و در عصر صفویه، اقشار مختلف لباس و سرپوش و کلاه مخصوص به خود را داشته اند. در نگاره مستی لاهوتی و ناسوتی از نسخه دیوان حافظ (منسوب به سام میرزا) اثر سلطان محمد نیز افراد سرپوش هایی با فرم های خاصی دارند که به نظر می رسد با مراتب اجتماعی افراد ارتباط مستقیمی دارد و وجود ارتباط بین فرم سرپوش افراد با مراتب اجتماعی آن ها و بازتاب این امر در نگارگری ضرورت انجام پژوهش حاضر را ایجاب نموده و اهداف پژوهش شناسایی ویژگی های انواع سرپوش ها در نگاره مستی لاهوتی و ناسوتی و شناخت ارتباط ویژگی های فرمی سرپوش ها با مراتب اجتماعی افراد است. سوالات عبارتند از: ۱- سرپوش ها و کلاه ها در نگاره مستی لاهوتی و ناسوتی دارای چه ویژگی های فرمی می باشند؟ ۲- چه ارتباطی بین انواع کلاه ها و ویژگی های فرمی آن ها و مراتب اجتماعی افراد در نگاره وجود دارد؟ در راستای پاسخ گویی به سوالات، اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی به روش توصیفی - تحلیلی بررسی شده و متغیر کلاه و سرپوش در نمونه موردی نگاره مستی لاهوتی و ناسوتی اثر سلطان محمد مورد تحلیل قرار گرفته و نتایج پژوهش نشان می دهد فرشتگان تاج بر سر دارند و سرمستان، مندیل یا دستار و کلاه قزلباشی بر سر دارند. به طور کلی، سلطان محمد با نگاه طنزآلود و انتقادی به این نوع تصویرسازی پرداخته و به نوعی تضاد فضای موجود از جامعه خود را با آرمان های تشکیل دولت صفوی بازنمایی می کند.

کلیدواژه ها:

کلاه ، نگاره مستی لاهوتی و ناسوتی ، سلطان محمد ، دوره صفوی

نویسندگان

سحر ذکاوت

دانشجوی دکتری تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

خشایار قاضی زاده

استادیار گروه هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آژند، یعقوب. (۱۳۸۴). سیمای سلطان محمد نقاش. تهران: فرهنگستان هنر. اسحاق ...
  • الشیبی، کامل مصطفی. (۱۳۷۴). تشیع و تصوف. ترجمه علیرضا ذکاوتی ...
  • پاکباز، روئین. (۱۳۸۷). نقاشی ایران از دیرباز تا امروز. تهران: ...
  • حسینی، سید رضا. (۱۳۸۶). شناخت هنر گرافیک. تهران: مارلیک ...
  • دلاواله، پیترو. (۱۳۷۰). سفرنامه دلاواله. ترجمه شجاع الدین شفا. تهران: ...
  • دهخدا، علی اکبر. (۱۳۸۴). لغت نامه. نسخه نرم افزاری. تهران: ...
  • ذکاوت، سحر و قاضی زاده، خشایار. (۱۳۹۹). «تحلیل مفهوم خلاقیت ...
  • رهبر، رامک. (۱۳۸۲). بررسی تحلیلی و تطبیقی آرایش انواع گیسو، ...
  • زرین کوب، عبدالحسین. (۱۳۶۹). دنباله جستجو در تصوف ایران. تهران: ...
  • شاردن، جین. (۱۳۴۹). سفرنامه شاردن. ترجمه محمد عباسی. ج۴. تهران: ...
  • غیاثی، ندا و محمودی، فتانه. (۱۳۹۴). «ساختارشکنی تفسیرهای دوگانه ...
  • کارری، جووانی فرانچسکو. (۱۳۸۱). سفرنامه کارری. ترجمه عباس نخجوانی و ...
  • مطلبی، مسعود و ایزدی اودلو، عظیم. (۱۳۹۷). «بررسی مناسبات صوفیان ...
  • نصر، سیدحسین. (۱۳۷۵). «تشیع و تصوف». حکمت و هنر معنوی ...
  • ولی قوجق، منصور. (۱۳۹۲). بررسی ویژگی های تن پوش ها ...
  • یارمحمد توسکی، زهرا. (۱۳۹۶). بررسی نگاره های سلطان محمد نقاش ...
  • The Harvard Art Museums. available at: https://www.harvardartmuseums.org/collections/object/۳۰۳۴۱۸?position=۲۵. ۲۰۲۱/۰۷/۲۳ ...
  • نمایش کامل مراجع