تضادهای اجتماعی از دیدگاه اسلام

تضادهای اجتماعی هرگونه تفکر، احساس و رفتار خصمانه آگاهانه است که در سطوح مختلف جامعه از روابط میان افراد گرفته تا گروه ها، مردم و حکومتها رخ میدهد. این مسئله، آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی بسیاری به دنبال دارد که یکی از مهم ترین آنها، تهدید نظم اجتماع و ایجاد مانع در مسیر رشد و تعالی معنوی و مادی جامعه و افراد آن است؛ بنابراین، دهههای متمادی است که بررسی ابعاد گوناگون این مسئله اجتماعی، مورد توجه اندیشمندان علوم انسانی در حوزههای جامعهشناسی، روانشناسی اجتماعی و ارتباطات انسانی قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، پاسخ به این دو پرسش است که نوع مواجهه اسلام با مسئله وقوع تضادهای اجتماعی چیست و در آموزههای دینی، عوامل تضادهای اجتماعی چگونه تبیین شده است؟ در پاسخ به این دو سوال، با روش مطالعه کیفی از نوع توصیفی-تحلیلی، آیات و روایات مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. ابتدا مفاهیم اصلی پژوهش واکاوی شدهاند، سپس دیدگاه اسلام درباره وقوع تضادهای اجتماعی و عوامل آن، مورد بررسی قرار گرفته است. مطابق یافتههای پژوهش، از منظر اسلام، رخ داد تضادهای اجتماعی، امری حتمی و اجتنابناپذیر و ناشی از نوع خلقت انسان است. همچنین عوامل تضادهای اجتماعی شامل چهار دسته فردی، اجتماعی، فرااجتماعی و فراطبیعی می­ شود.