تکامل خودبنیادانه ی عقل در تفکر فارابی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 245

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WISDOM-12-2_011

تاریخ نمایه سازی: 24 اسفند 1400

چکیده مقاله:

عقل در تفکر فارابی بنیادی است که شالوده ی فلسفه را بنا می نهد؛به گونه ای که می توان همه ی عرصه های تفکر او را بسط قلمروهای عقل نام داد.اما پرسش این است که نقش خود عقل در تکامل اش چیست؟ آیا عقل سراپا متکیبه اعطای عقل فعال است، یا به فعالیت خود عقل نیز اتکا دارد؟ با توجه به این پرسشهدف مقاله ی حاضر بازسازی تکامل خودبنیادانه ی عقل در تفکر فارابی است.مقاله می خواهد به این پرسش ها از خلال بررسی، توصیف و تحلیل مناسبات افکار فارابیدر آثار مختلف او پاسخ دهد. نتیجه ی کوشش حاضر این است که عقل در مسیر تکامل اشاز عقل بالقوه تا عقل بالفعل و عقل مستفاد بیشتر به فعالیت خود متکی است و بدین جهتبه خودآیینی و در نهایت به هم رتبه شدن با عقل فعال می رسد؛ زیرا در پی کوششعقل است که اعطا صورت می گیرد. به یک معنا، عقل در خروج از بالقوه گیبه فعلیت همواره وهله های تجدد خود را رقم می زند و این تجدد با کشفمعقولات اشیا و درونی شدن آن برای عقل رقم می خورد.

نویسندگان

روح الله کاظمی

دکترای فلسفه اسلامی، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده ی فلسفه و مطالعات دینی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران (نویسنده ی مسئول)

قاسم پورحسن

دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده ی الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران،

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ارسطو، (۱۳۸۵)، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه ی حسن لطفی، تهران، طرح ...
  • ارسطو، (۱۳۸۵)، سماع طبیعی (فیزیک) ترجمه ی محمد حسن لطفی، ...
  • ارسطو، (۱۳۸۵)، متافیزیک، ترجمه ی حسن لطفی، تهران، طرح نو، ...
  • افنان، سهیل محسن، (۱۳۸۹)، پیدایش اصطلاحات فلسفی در عربی و ...
  • اکبریان، رضا، رادفر، نجمه السادات، (۱۳۸۸)، معانی عقل در ...
  • آل یاسین، جعفر، الفارابی فی حدوده و رسومه، بیروت، لبنان، ...
  • بهارنژاد، زکریا، (۱۳۹۰)، عقل و دین از دیدگاه فارابی، فصل ...
  • الجابری، محمد عابد، (۲۰۱۱)، نقد العقل العربی (۱) تکوین العقل ...
  • چنگی آشتیانی، مهری، (۱۳۹۰)، ارتباط عقل و دین در فارابی، ...
  • داوری اردکانی، (۱۳۸۲)، فارابی فیلسوف فرهنگ، تهران، ساقی ...
  • علم الهدی، جلیله، (۱۳۸۸)، ارادی بودن تعقل در پرتو نظریه ...
  • الفارابی، ابونصر، (۱۳۸۷)، رسائل فلسفی فارابی، ترجمه ی سعید رحیمیان، ...
  • الفارابی، ابونصر، (۱۴۰۵)، فصول منتزعه، تحقیق، تقدیم و تعلیق فوزی ...
  • الفارابی، ابونصر، (۱۹۳۸) رساله فی العقل، تحریر، موریس بویج، ...
  • الفارابی، ابونصر، (۱۹۶۴)، السیاسه المدنیه، حققه و قدم له و ...
  • الفارابی، ابونصر، (۱۹۸۶)، آراء اهل المدینه الفاضله، قدم له و ...
  • الفارابی، ابونصر، (۲۰۱۲)، رساله فی العقل، ضمن الثمره المرضیه فی ...
  • الفارابی، ابونصر، (۲۰۱۲)، عیون المسائل، ضمن الثمره المرضیه الرسائل الفارابیه، ...
  • الفارابی، ابی نصر، (۱۹۵۵)، فی العلم الالهی، در: افلوطین عند ...
  • الفارابی، ابی نصر، (۱۹۹۶)، احصاء العلوم، قدم له و شرحه ...
  • فضل الرحمن، ملک، (۱۳۹۰)، «نظریه ی عقل در فلسفه ی ...
  • قادیکلایی، سمیه بلبلی، پارسانیا، حمید، (۱۳۹۳)، نقش و جایگاه عقل ...
  • کمالی زاده، طاهره، (۱۳۹۱)، عقل در فلسفه ی ارسطو به ...
  • کمالی زاده، طاهره، (۱۳۹۳)، معانی و کاربردهای عقل در رساله ...
  • معلمی، حسن، (۱۳۹۷)، نقد و بررسی اتصال و یا اتحاد ...
  • نتون، ریچارد ایان، (۱۳۹۵)، مکتب فارابی، مترجم محمدرضا مرادی طادی، ...
  • Davidson, Herbert, A, (۱۹۹۲), Al-farabi, Avicenna, & Averros, on Intellect, ...
  • Schwartz, Dov, ۱۹۹۴, the Quadripartite Division of the Intellect in ...
  • Taylor, Richard C, ۲۰۰۵, the agent intellect as “form of ...
  • نمایش کامل مراجع