بررسی عوامل موثر در چیدمان پلانی فضاهای خانه های تک حیاط شهر اصفهان (مطالعه موردی: خانه های ساخته شده قبل از ۱۳۰۰ هجری شمسی)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 179

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SMB-9-14_007

تاریخ نمایه سازی: 6 فروردین 1401

چکیده مقاله:

عوامل موثری در چیدمان و طراحی فضاهای معماری در خانه های تاریخی تاثیرگذار هستند، دراین بین بسیاری از محققین بر این باورند که شرایط اقلیمی همچون نور در جانمایی فضاها، نقش بنیادینی داشته است. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که: عوامل موثری که در چیدمان فضاهای خانه های تاریخی اصفهان در پلان به کار رفته اند، کدام اند؟ مطالعات گسترده ای در حیطه خانه های تاریخی در ایران انجام شده، ولی عوامل موثر در چگونگی چینش فضاها که شامل ویژگی شکلی زمین، محورهای طولی و عرضی قرار گرفته در زمین و ویگی های اقلیمی است، در این مطالعات نادیده گرفته شده است. این پژوهش برای نخستین بار به دنبال شناسایی عوامل تاثیرگذار در نحوه قرارگیری فضاها در اطراف حیاط خانه های تاریخی شهر اصفهان است. ابزارهای مورداستفاده شامل: جمع آوری اطلاعات به روش مطالعه اسنادی، کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. تحقیق پیش رو از نظر هدف بنیادین است و روش تحقیق به صورت کیفی و روش تحلیل داده ها به صورت توصیفی-تحلیلی است. برای رسیدن به این منظور، ابتدا برداشت میدانی از خانه های تاریخی انجام گرفته است، سپس دسته بندی شکلی فضاهای اصلی، استخراج شده است و به صورت مقایسه ای ویژگی های شکلی و نحوه قرارگیری فضاها بر اساس نور پذیری در طول روز، شکل زمین و کشیدگی حیاط در جهت های مختلف، نوع عملکرد فضا و خلاقیت استادکاران معماری سنتی مورد تحلیل قرارگرفته است. نتایج حاصل از مطالعات انجام شده موید آن است که عوامل موثری همچون، شکل زمین، جهت طولی محور حیاط و عوامل اقلیمی مانند میزان نور پذیری به ترتیب در جانمایی و چیدمان فضاهای اصلی در پلان موثر بوده است. همچنین با تغییر جهت کشیدگی حیاط از حالت شمالی- جنوبی به شرقی-غربی، چیدمان فضاها در پلان تغییر کرده است.

کلیدواژه ها:

' ، ویژگی های شکلی فضاهای اصلی' ، چیدمان پلانی فضاها' ، خانه های تک حیاط' ، ، ' ، خانه های تاریخی شهر اصفهان'

نویسندگان

ساناز رهروی پوده

دانشگاه ازاد اسلامی واحد اصفهان، خوراسگان

سمر حقیقی بروجنی

استادیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع:اکبری، حسن و حسینی نژاد، فاطمه سادات. (۱۳۹۸). بهینه سازی ...
  • پدرام، بهنام و حریری، آزاده. (۱۳۹۵). خانه های تاریخی با ...
  • پورمند، حسنعلی و طباطبایی ملاذی، فاطمه. (۱۳۹۴). الگوی پنهان حاکم ...
  • پیرنیا، محمد کریم. (۱۳۶۶). بررسی پیمون ها و فرآیند طراحی ...
  • پیرنیا، محمد کریم. (۱۳۸۷). آشنایی با معماری اسلامی ایران، تالیف ...
  • پیرنیا، محمد کریم. (۱۳۹۲). معماری ایرانی، تالیف و تدوین: غلامحسین ...
  • پیرنیا، محمد کریم. (۱۳۶۶). نوارهای صوتی. منتشرنشده ...
  • جبل عاملی، عبدالله. (۱۳۷۴). خانه های اصفهان در دوران معاصر. ...
  • حاج قاسمی، کامبیز و دیگران. (۱۳۷۷ و ۱۳۹۲). گنج نامه، ...
  • حائری مازندرانی، محمدرضا. (۱۳۸۸). نقش فضا در معماری ایران. تهران: ...
  • حسنی، کیانوش؛ نوروزی برازجانی، ویدا و نصیر اسلامی، محمد رضا. ...
  • خاکپور، مژگان؛ انصاری، مجتبی و طاهرنیان، علی. (۱۳۸۹). گونه­شناسی خانه ...
  • رفیعی سرشکی،؛ بیژن و رفیع زاده، ندا و رنجبر کرمانی، ...
  • رهروی پوده، ساناز؛ ولی بیگ، نیما. دهقان، نرگس و مسعود، ...
  • رهروی پوده، ساناز، ولی بیگ، نیما. دهقان، نرگس و مسعود، ...
  • زندیه، مهدی و پروردی نژاد، سمیرا .(۱۳۸۹). توسعه پایدار و ...
  • سلطان زاده، حسین. (۱۳۹۱). نقدی بر کتاب سبک شناسی معماری ...
  • سلطان زاده، حسین. (۱۳۹۳). فضاهای ورودی خانه های قدیم تهران. ...
  • سلطان زاده، حسین. (۱۳۹۰). نقش جغرافیا در شکل گیری انواع ...
  • طاهباز، منصوره؛ جلیلیان، شهربانو؛ موسوی، فاطمه و مرضیه، کاظم زاده. ...
  • فرح بخش، مرتضی؛ حناچی، پیروز و غنایی، معصومه. (۱۳۹۶). گونه ...
  • قاسمی سیچانی، مریم و معماریان، غلامحسین. (۱۳۸۸). گونه شناسی خانه ...
  • قائم، گیسو. (۱۳۷۵). زبان مشترک ساخت مسکن در معماری گذشته ...
  • قزلباش، محمدرضا و ابوالضیاء، فرهاد. (۱۳۶۴). الفبای کالبدی خانه سنتی ...
  • کاراپتیان، کاراپت. (۱۳۸۵). خانه های ارامنه جلفای نو اصفهان. ترجمه ...
  • مستغنی، علیرضا. (۱۳۷۵). کنکاش بر نحوه شکل گیری تناسبات در ...
  • معماریان، غلامحسین. (۱۳۷۲). آشنایی با معماری مسکونی ایرانی، گونه شناسی ...
  • معماریان، غلامحسین. (۱۳۸۴). سیری در مبانی نظری معماری. تهران: سروش ...
  • نیازی مطلق جونقانی، نازنین و اکبری، حسن. (۱۳۹۸). بازشناسی ویژگی ...
  • Khajehzadeh, Iman. Vale, Brenda. Yavari, Fatemeh. ۲۰۱۶. A comparison of ...
  • Soflaei, farzaneh. Shokouhian, mehdi. Mofidi shemirani, seyed mahjid. (۲۰۱۶) Investigation ...
  • نمایش کامل مراجع