کاربست شکل و ساختار حروف در قرآن نویسی خط نسخ ( بر مبنای رویکرد تطبیقی دو شیوه ایرانی و عربی )

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 203

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF و WORD قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

AVCONF07_002

تاریخ نمایه سازی: 14 فروردین 1401

چکیده مقاله:

خوشنویسی در نسخه های قرآنی، شکل و ساختار حروف را بگونه ای منحصر بفرد آشکار می سازد. در این عرصه، خط نسخ با دو شیوه شاخص در کلک یاقوت مستعصمی موسوم به نسخ عربی و احمد نیریزی موسوم به نسخ ایرانی ظهور کرده و گستره پرمعنایی از بکارگیری موازین هنر خوشنویسی را با مبانی و اصول بصری پیوند داده است. حاصل این دو شیوه ، موجب خوانش آسان و توام با زیبایی بصری قلم نسخ شده که در پژوهش حاضر با تحلیل شکل و رهیافت حروف در قرآن نویسی خط نسخ، بر مبنای رویکرد تطبیقی مورد مداقه قرار گرفته است. سوال اصلی پژوهش براین مبنا استوار است که تمایز شکل حروف نسخ ایرانی و عربی در نسخ قرآنی چگونه است؟ روش مطالعه تطبیقی به همراه توصیف و تحلیل های بکار رفته بمنظور یافتن پاسخ های مستند و مبتنی بر نمونه های شاخص خط نسخ قرآنی و درک آن از منظر زیبایی شناسی بصری می باشد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که تفاوت های بارزی در ساختار حروف، فضاسازی، تحریر دندانه ها، زاویه قلم گذاری، ارسال قلم و حتی نقطه گذاری میان نسخ عربی و نسخ ایرانی در نسخ قرآنی وجود دارد. بویژه در نسخ ایرانی به منظور افزایش خوانایی ، شکل حروف از ساختار بصری ویژه ای برخوردار می باشد.

نویسندگان

میترا معنوی راد

دانشیار دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س) ، تهران

رقیه دیزج چراغی

کارشناس ارشد ارتباط تصویری