آیکونوگرافی نماد عقرب در آثار تمدن جیرفت
محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات ایرانی، دوره: 20، شماره: 40
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 177
فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JISUK-20-40_007
تاریخ نمایه سازی: 15 فروردین 1401
چکیده مقاله:
تمدن جیرفت با قدمت پنج هزار ساله، یکی از باشکوهترین تمدنهای ایران است، که در سال ۱۳۷۹ خورشیدی کشف و پس از مدتی مورد توجه باستانشناسان قرار گرفت. عمده آثار بهجا مانده از تمدن جیرفت مربوط به کندهکاریهای اشیا سنگ صابون است که با نقوش متنوعی از جمله نقوش گیاهی، انسانی، حیوانی، موجودات خیالی و فضاهای معماری آراسته و گاها برخی سنگنشان شدهاند. در میان این نقوش، با بررسیهای انجام شده مشخص شد، نقش عقرب، پس از نقش مار بیشترین میزان فراوانی را نزد مردم این تمدن دارا بودهاست. نقش عقرب به دو صورت طبیعی و خیالی ترسیم شدهاست که در نوع خیالی آن به صورت ترکیب با انسان دیده میشود. نقش عقرب-انسان در میان نقوش موجودات خیالی جیرفت، بیشترین درصد فراوانی را دارد که نشان از جایگاه ویژه آن به لحاظ مفهومی و اسطورهای است. در این مقاله با توجه به جایگاه نقش عقرب به تحلیل آثار در جیرفت پرداخته میشود. هدف این مقاله مطالعه نقش عقرب به صورت آیکونوگرافی است. آیکونوگرافی، یک روش تفسیر در تاریخ فرهنگ و تاریخ هنر است که پس زمینه های فرهنگی، اجتماعی و تاریخی موضوعات و الگوها را در هنرهای دیداری آشکار می کند. بدین جهت با روش توصیفی- تحلیلی به گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانهای و اسنادی پرداخته شدهاست. نتیجه تحقیق جنبههای شمایل شناسانه نقش عقرب را مورد مطالعه قرار داده است و نهایتا با آوردن نقوش در جدول و رسامی کردن طرحها، به تحلیل یافتهها پرداخته است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سارا صادقی نیا
استادیار گروه هنرهای دیجیتال، دانشکده هنر، دانشگاه دامغان، سمنان، ایران.
نجیبه رحمانی
دانشجوی رشته پژوهش هنر دانشگاه تهران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :