تحلیل نماد پرنده در سکه های دوره ایلخانی از منظر گفتمان مذهب بر اساس الگوی اروین پانوفسکی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 462

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-18-43_003

تاریخ نمایه سازی: 16 فروردین 1401

چکیده مقاله:

سکه­هایی که از ایران در دوره اسلامی بر جای مانده­اند، منقوش به نمادهایی هستند که حامل پیام­هایی است. یکی از این نقوش، نماد پرنده است. دوره حکومت ایلخان مغول (۶۵۴-۷۳۶ه.ق) یکی از ادواری است که نقش پرنده بر سکه­های ایرانی افزایش یافته است. از موضوعات نیازمند بررسی بیشتر در شناسایی فلسفه وجودی نقشمایه متعدد پرندگان بر سکه­های ایلخانی، مطالعه بنیادهای مذهبی، سیاسی و فرهنگی ایلخانیان در دوره­های مختلف حکومتشان و تاثیر آن به صورت مستقیم بر روی سکه­ها ست. پژوهش حاضر با رویکردی متفاوت از شیوه­های مرسوم سکه­شناسی، تعاملات و رقابت­های بین ادیان مختلف رایج در دوران ایلخانی را در قالب نقشمایه­های متعدد پرندگان بررسی کرده و مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. این پژوهش به لحاظ هدف «بنیادی-نظری» و به لحاظ روش از نوع «تحلیل محتوا» و براساس آراء «اروین پانوفسکی» به خوانشی آیکونوگرافیک از نقوش پرندگان سکه­های ایلخانی می­پردازد. شیوه جمع­آوری اطاعات به­صورت کتابخانه­ای است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در دوران حاکمیت یاسا نقشمایه­های پرندگان روی سکه­ها همراه با شهادتین ضرب گردیده و در دوران اسلامی، گرایش­های مذهبی به­صورت قوی­تری در قالب شعائر اسلامی، آیات و اسامی خلفای راشدین در کنار نقوش پرندگان منعکس شده است که همه این­ها را می­توان ناشی از تسامح دینی مغولان، مصلحت اندیشی آنان یا سردرگمی و بی­سیاستی آن­ها در عرصه مذهب دانست.اهداف پژوهش تحلیل نماد پرنده از منظر آیکونوگرافیک بر اساس الگوی اروین پانوفسکی.بررسی تاثیر مذاهب مختلف دوران ایلخانی بر نقشمایه­های پرندگان ضرب شده روی سکه­ها.سوالات پژوهش وجود نماد پرنده بر سکه­های دوره ایلخانی تحت تاثیر چه عواملی بود؟تحولات مذهبی چه تاثیری بر تغییرات نقش­مایه پرنده بر سکه­های دوره ایلخانی داشت؟

کلیدواژه ها:

سکه های دوره ایلخانی ، نماد پرنده ، گفتمان مذهب ، پانوفسکی ، ایلخانی

نویسندگان

شهره بیروتی

گروه پژوهش هنر،دانشکده هنر،واحدتهران مرکزی،دانشگاه آزاداسلامی،تهران،ایران

پرناز گودرزپروری

گروه ارتباط تصویری، دانشکده هنر، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

امیر باقری گرمارودی

دانشکده علوم پایه، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

غلامعلی حاتم

گروه پژوهش هنر، دانشگاه هنر، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آزمایش، سیدمصطفی. (۱۳۸۶). مجموعه مقالات عرفان ایران، تهران: انتشارات حقیقت ...
  • اخوان اقدم، ندا. (۱۳۹۳). "تفسیر شمایل­نگارانه صحنه­های شکار در ظروف ...
  • اسماعیل پور، ابوالقاسم. (۱۳۷۷). اسطوره بیان نمادین، تهران: انتشارات سروش ...
  • اشپولر، برتولد. (۱۳۸۴). تاریخ مغول در ایران، ترجمه محمود میرآفتاب، ...
  • بیانی، شیرین. (۱۳۸۱). دین و دولت در عهد ایلخانی، تهران: ...
  • پرهام، سیروس. (۱۳۷۵). شاهکارهای فرش­بافی فارس، تهران: نشر سروش ...
  • پورنامداریان، تقی. (۱۳۹۶). رمز و داستان­های رمزی در ادبیات فارسی، ...
  • خزایی، محمد. (۱۳۸۶). "نقش نمادین طاووس در هنرهای تزئینی ایران"، ...
  • دشتی، محمد. (۱۳۷۹). نهج­البلاغه، قم: نشر پارسیان ...
  • دیکران؛ آدانا؛ بیان، زهرا. (۱۳۸۱)."نمادها و سمبول­ها در هنر مسیحیت"، ...
  • شایسته­فر، مهناز؛ غفاری، گلسا. (۱۳۹۴). "بررسی نقش پرنده در سفالینه­های ...
  • شوالیه، ژان ژاک؛ گربران، آلن. (۱۳۸۵). فرهنگ نمادها. ترجمه سودابه ...
  • شوالیه، ژان؛ گربران، آلن. (۱۳۸۸). فرهنگ نمادها. ترجمه سودابه فضائلی، ...
  • شیمل، آنه ماری. (۱۳۸۴). شکوه شمس، ترجمه حسن لاهوتی، چاپ ...
  • صابری، نسترن؛ مافی­تبار، آمنه. (۱۳۹۹)."نمادینگی نقش ماکیان در منسوجات ساسانی ...
  • عبدی، ناهید. (۱۳۹۱). درآمدی بر آیکونولوژی، تهران: نشرسخن ...
  • فولتس، ریچارد. (۱۳۸۵). دین­های جاده ابریشم، ترجمه عسگری پاشایی، تهران: ...
  • کاشانی، عبدالرزاق. (۱۳۹۱). اصطلاحات الصوفیه، ترجمه محمد خواجوی، چاپ چهارم، ...
  • کشمیرشکن، حمید. (۱۳۹۶). درآمدی بر نظریه و اندیشه انتقادی در ...
  • کوپر، جی.سی. (۱۳۷۹). فرهنگ مصورنمادهای سنتی، ترجمه: ملیحه کرباسیان، تهران: ...
  • مرتضوی، منوچهر. (۱۳۷۰). مسائل عصر ایلخانان، تبریز: دانشگاه تبریز ...
  • میت فورد، میراندا بروس. (۱۳۸۸). فرهنگ مصور نمادها و نشانه­ها ...
  • هرمان، جوجینا. (۱۳۷۳). تجدید حیات هنر و تمدن در ایران ...
  • یاحقی، محمدجعفر. (۱۳۸۸). فرهنگ اساطیر و داستان واره­ها در ادبیات ...
  • Christian Rasmussen Collectionraeeka.wordpress.com ...
  • نمایش کامل مراجع